آغاز احداث فاز اول از مهرماه سال جاری

در سال ۱۳۵۴ وزیر وقت راه و ترابری در سفری به ژاپن در مراسم افتتاح یکی از خطوط قطار سریع‌السیر شینکانسن شرکت نمود و از مسئولین ژاپن درخواست کرد تا مطالعه‌ای برای امکان‌سنجی احداث راه آهن سریع‌السیر و برقراری قطار سریع‌السیر در مسیر تهران- مشهد انجام پذیرد. گزارش این مطالعه توسط شرکت مشاورین راه آهن ژاپن در سال ۱۳۵۶ به ایران با سه گزینه پیشنهادی ارائه گردید. در سال ۱۳۸۲ با بررسی مجدد برنامه حمل پیش بینی شده برای حمل ۱۳ میلیون مسافر در مسیر تهران مشهد با روزانه ۶۶ قطار مشخص گردید که برقی کردن این مسیر می‌تواند منجر به کاهش سرمایه‌گذاری خرید لکوموتیو و واگن مسافری گردد چرا که لکوموتیوهای برقی مسافری دارای توان روی چرخ تا ۴۴ برابر نوع دیزلی خود هستند و این یعنی تعداد کمتر لکوموتیو برای جابجایی مسافرین. از سوی دیگر با کاهش زمان سیر می‌توان علاوه بر سیر بیشتر در هر روز مثلاً رفت و برگشت روزانه و طی مسافت ۱۸۰۰ کیلومتر، می‌توان از واگن های با ظرفیت بیشتر استفاده کرد. با این مفروضات مطالعات برقی کردن این مسیر آغاز و مناقصه آن در سال ۸۶ برگزار و برنده آن در سال ۸۷ اعلام گردید. در طرح راه‌آهن برقی تهران- مشهد كه در مدت زمان ٤٢ ماه و با اعتباری در حدود شش هزار میلیارد تومان معادل دو ميليارد دلار ساخته می‌شود، جابه‎جايی 20 میلیون مسافر در سال با قطارهاي سريع مسافری و با سير زمانی شش ساعت انجام خواهد شد؛ همچنين قطارهاي باری به ظرفيت حمل ١٠ ميليون تن بار در سال در اين محور ارتقا خواهند يافت. پیش‎بینی می‌شود با تأمین واگن‌های جدید توسط بخش خصوصی و جایگزینی واگن‌های موجود در افق 15 ساله طرح، بتوان به ظرفیت حمل 35 میلیون مسافر در سال رسید؛ همچنین پس از بهره‏برداری این طرح به صورت متوسط در هر سال 626 میلیون لیتر در مصرف سوخت صرفه‎جویی خواهد شد. در طرح توسعه ايستگاه راه‌آهن مشهد و در فاز اول افزايش ظرفيت راه‌آهن تهران- مشهد نيز سيستم تراک‎بندی و هوشمندسازی ترافيک قطار و توسعه و افزايش ظرفيت ايستگاه راه‌آهن مشهد در نظر گرفته شده است.  در ابتدای دولت یازدهم بود که عباس آخوندی، وزیر فعلی راه و شهرسازی، زمانی که به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی مطرح شد، در جلسه رأی اعتماد در مجلس شورای اسلامی، یکی از اولویت‌های خود را اجرای پروژه برقی‌کردن راه‌‌آهن تهران-مشهد عنوان کرد. 25 فروردین 1393 بود که مدیرعامل وقت راه‌آهن‌ در دولت یازدهم،‌ در این‌باره گفت: با امضای قرارداد فاینانس برقی شدن محور ریلی تهران-مشهد، سعی می‌کنیم این پروژه‌ تا پایان دولت پروژه به اتمام برسد.

قرارداد قطار برقی‌ مشهد – تهران قطعی شد

در سال 94 نیز استاندار خراسان رضوی در جلسه شورای اداری استان گفت: قرارداد برقی شدن قطار مشهد- تهران در سفر رئیس جمهور چین به ایران با محوریت حرکت از مشهد، قطعی شده است. علیرضا رشیدیان افزود: در مرحله اول این طرح قطار مشهد به نیشابور و سبزوار عملیاتی می‌شود و در نهایت به تهران متصل خواهد شد. سرعت مورد نظر در این خط آهن 200 کیلومتر بر ساعت خواهد بود و مسافران در این قطار مسیر تهران تا مشهد را شش ساعته طی می‌کنند.

اردیبهشت ماه امسال بود که مدیرعامل راه‌آهن عنوان کرد در اردیبهشت ماه سال جاری خبرهای خوشی درباره تامین مالی پروژه برقی کردن قطار مشهد – تهران به گوش مردم می‌رسد. مدیرعامل راه‌آهن کشور با بیان اینکه پروژه برقی‌کردن قطار تهران_ مشهد دو میلیارد دلار هزینه دارد، بیان کرد: مهم‌ترین موضوع در امر خرید، بحث اعتبار است. خوشبختانه قرارداد این پروژه بین ایران و چین منعقد شده است، مشاور و مدیر پروژه کار خود را آغاز کردند. درباره تامین مالی پروژه ۱۷۰ کامنت با طرف چینی داشتیم و فقط دو کامنت مانده که امیدواریم در هفته آینده به نتیجه برسیم. هزینه پروژه از محل وام دولتی کشور چین تامین خواهد شد از آنجا که در سفر رئیس جمهوری چین به ایران درباره این وام صحبت شده است.

وی ادامه داد: با توجه به بحث اقتصاد مقاومتی و محدودیت‌های شدیدی که در حوزه اعتبارات داریم، دو پروژه مانند هم، مانند قطار سریع‌السیر را همزمان اجرا نمی‌کنیم چنانکه مقوله سرعت در پروژه قطار برقی نیز پیش‌بینی شده است. همچنین در راستای قانون “استفاده از حداکثر توان داخلی” سهم طرف ایرانی در اجرای این پروژه، ۵۰ درصد است، حتی برنامه‌ریزی شده که لوکوموتیو برقی توسط طرف ایرانی آماده شود.

احداث خط برقی مشهد-تهران از مهرماه

یکی از پرسنل دفتر راه آهن برقی شرکت راه آهن کشور در گفت و گو با خبرنگار اتفاقیه، عنوان کرد: تقریبا تمام مطالعات و کارهای مربوط به پروژه انجام شده و مطالعاتی پیرامون ارتقا سرعت قطار از 160 کیلومتر بر ساعت به 200 کیلومتر صورت گرفته است.

وی ادامه داد: فاینانس این پروژه به عهده چین می باشد که 85 درصد آن را برعهده دارند و 15 درصد قرارداد این پروژه مربوط به ایران است که حدودا 300 میلیون دلار می شود.

این پرسنل دفتر راه آهن برقی درخصوص تخصیص بودجه این پروژه، گفت: با توجه به اینکه دولت بودجه کشور را اولویت بندی می کند و هر چند راه آهن کشور به جدّ پیگیری تخصیص منابع مالی است اما تحقق این منابع دشوار است. احتمالا محل تامین این بودجه از صندوق توسعه ملی باشد و نامه هایی به معاون اول ریاست جمهوری و حتی دفتر مقام معظم رهبری داده ایم که بحث تامین منابع مالی با سرعت بیشتری انجام شود ولی در مجموع بانک صنعت و معدن که عامل بانکی ما هست این امور را تقریبا به اتمام رسانده است و آماده هستند.

او با بیان اینکه به واسطه الزاماتی که استانداری خراسان رضوی به ما اعلام کرده، اظهار کرد: قرار بر این است که آغاز پروژه در فاز اول از مشهد به نیشابور باشد.

وی با اشاره به مجوز بانک مرکزی و تخصیص اعتبارات، گفت: مسلما ما چند جبهه کاری خواهیم داشت بدین معنی که شرق کشور محور گرمی است، کار احداث پروژه سخت می باشد به همین دلیل از ابتدا، وسط و انتهای خط، پروژه را جلو می بریم.

این پرسنل دفتر راه آهن برقی در انتها خاطرنشان کرد: بانک صنعت و معدن به عنوان عامل بانکی راه آهن به ما اعلام کرده است که رسما از اول مهر ماه سال جاری احداث پروژه را آغاز کنیم. طرف چینی و شرکت های ایرانی همگی آماده انجام این پروژه هستند و انشالله از اول مهر ماه، کار را شروع می کنیم.

قطار همدان-مشهد تابستان امسال راه اندازی می شود

به گزارش  مهر، میرحسن موسوی معاون مسافری شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در نشستی خبری با بیان اینکه امسال قطارهای گردشی در مسیر تهران- مشهد اجرایی خواهد شد، گفت: امسال با اجرای این برنامه ۲۹۰ هزار نفر به تعداد صندلی های مسافران تهران-مشهد افزوده خواهد شد که نسبت به سال گذشته ۵۸ درصد رشد خواهد داشت.

راه اندازی قطار کرج – مشهد از دوم تیرماه

با همکاری شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و شرکت حمل و نقل ریلی نور‌الرضا و در راستای خدمات بیشتر به زائران امام رضا (ع) مسیر ریلی مسافری قطارهای نور از کرج به مشهد و بالعکس روز جمعه دوم تیرماه در ایستگاه راه‌آهن کرج افتتاح می‌شود. بنا به اعلام شرکت نورالرضا این مراسم ساعت 19 آغاز می‌شود و طبق برنامه اعلامی ساعت حرکت قطار از کرج به سمت مشهد نیز ساعت 20:20 خواهد بود‌.
طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته سیر قطارهای نور به صورت یک روز در میان خواهد بود که زمان حرکت از کرج ساعت 20:‌20 ‌و زمان حرکت از مشهد نیز روز بعد ساعت 23:55 از سوی شرکت نور‌الرضا اعلام شده است.
 

گزارشی از سیدمهرداد امیرکلالی