مردم به هنرمندان و سلبریتی‎ها ارزش می‌دهند

وحدانه آخوندشریف

هنرمندان  نقش مهم و تأثیرگذاری در عرصه ترویج فرهنگ در جامعه دارند که باید علاوه بر استفاده از تجارب آنان، جایگاه و منزلتشان گرامی داشته شود از طرفی مسئله الگو گیری جوانان از چهره‌های معروف ورزشی و هنری بحث جدیدی نیست. اما با انتشار اخبار خاصی از زندگی خصوصی این افراد و کشیده شدن این مسئله به رسانه‌ها، ابعاد جدیدی از این ماجرا مشخص می‌شود، از طرفی هنرمندان و به خصوص سلبریتی ها باید از این موضوع غافل نشوند که کوچکترین حرکتی از آنها در اجتماع زیر ذره بین است، پس الگوبرداری می شوند و اگر این حرفه را قبول کرده‎اند و در آن فعایت می‎کنند از خاطر نبرند که اگر مشهور هستند مضاف بر توانایی خودشان، عشق و علاقه مردم به هنر آنها است که به کارشان ارزش می دهد و آن ها را سلبریتی می‎کند.

رسانه‌ها انتقال‌دهندگان الگوهای فرهنگی به جامعه

رسانه‌ها که از کودکی تا پیری، در اندرونی و بیرونی، در خلوت و جلوت و به شکل‌های مختلف نوشتاری، تصویری، صوتی و… به‌عنوان انتقال‌دهندگان این الگوهای فرهنگی، همه‌جا هستند و قدرت تأثیری اساسی دارند. این رسانه‌ها هستند که با تأثرهای هدفمند و غیر هدفمند، آشکار و پنهان خود، آگاه و ناخودآگاه انسان‌ها را شکل می‌دهند و برای آن‌ها مفاهیم اساسی زندگی را تعریف می‌کنند و به آن‌ها می‌گویند، که چگونه باید زندگی کنند. این رسانه‌ها هستند که برای انسان‌ها قدرت، ثروت، عشق، ایمان، موفقیت، رحم، جنایت، هدف، سرگرمی، کار و صد‌ها مفهوم اساسی دیگر را تعریف می‌کنند و در بسیاری از موارد، حتی قدرت بازاندیشی درباره آن‌ها را از مخاطب خود می‌گیرند.

افراد مشهور خود را مدیون رسانه می‎دانند

حال در این فضای رسانه محور افراد مشهور نقشی اساسی دارد افرادی که خود را مدیون رسانه می‌دانند و درواقع پیاده‌نظام قدرت‌اند، برای تغییرات فرهنگی در جوامع خودی و غیرخودی. این افراد که سبک بروز و ظهور و اخبار مربوط به زندگی شخصی و فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی آن‌ها تغییرات را ممکن و آسان می‌کنند. تغییرات در نظام جنسیتی، رفتار‌های اجتماعی، پوشش، اولویت‌های فرهنگی و تعریف مفاهیمی چون شادی و لذت و موفقیت و… از سوی آن‌ها صورت می‌پذیرد.

تبلیغ و ترویج رسانه از هنرمندان به‌عنوان سمبل موفقیت

نگاهی به برنامه‌های تلویزیون گویای این است که این طبقه در ایران و حتی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک ‌نهاد عمده فرهنگ‌ساز، نقشی اساسی دارد. میزان حضور و تجلیل از آن‌ها در برنامه‌های مختلف تلویزیونی و رادیویی، پرداختن به زندگی شخصی و اجتماعی آن‌ها در این برنامه‌ها و تبدیل نمودن آن‌ها به الگو‌ها و سمبل‌های موفقیت، گوشه‌ای از کارهایی است که هرروزه و هر ساعته در رسانه ملی در شبکه‌های مختلف برای این طبقه صورت می‌گیرد.

برای نمونه فرض کنید تلویزیون از یک هنرپیشه دعوت می‌کند، مهمان برنامه‌اش باشد. همین مهمان بودن او در برنامه یک پیام الگو بودن پنهان، برای مخاطب دارد و این نکته به ذهن مخاطب متبادر می‌شود که او انسان موفقی است که به تلویزیون آمده و می‌خواهد برای ما صحبت کند. حال بماند تعریف و تمجید و گا‌هی تقدیس‌های درون برنامه. پس بی‌خود نیست که تعداد زیادی از جوانان و نوجوانان این سرزمین به دنبال بازیگر شدن و فوتبالیست شدن و حتی سیاست‌مدار شدن هستند و برای این موضوع حاضرند تن به بسیاری از مسائل بدهند.

واکنش برخی هنرمندان در مواجهه با هواداران و رسانه‌ها

حال در این میان رفتار برخی هنرمندان با مردم و رسانه‌ها کمی تأمل‌برانگیز است و واکنش‌ها و برخوردهای مثبت تا منفی را در برمی‌گیرد.

مهوش صبرکن

به‌عنوان‌مثال مهوش صبرکن همسر محمود پاک‌نیت در پاسخ به یکی از خبرگزاری‎ها در  این خصوص می‌گوید:  گاهی از خستگی و سختی کار بی‌حال و دمق بودیم اما در همان حال در کنار مردم بودیم و برای عکس انداختن و حرف زدن دل به دلشان دادیم زیرا همین مردم به ما ارزش دادند. اگر همین مردم کار ما را دنبال نکنند ما هیچ‌چیز نخواهیم بود. بازیگران باید به مردم احترام گذاشته و برایشان ارزش قائل شوند.

عباس محبوب

و یا درجایی دیگر هنرمند باسابقه کشورمان عباس محبوب، در پاسخ به این سؤال که آیا از سلفی گرفتن‌های مردم در بیرون به‌طور مثال اگر در یک رستوران مشغول خوردن غذا باشید ناراحت می‌شوید، با لبخند پاسخ می‌دهد: من همیشه با روی خوش با مردم برخورد می‌کنم و اهل اخم‌وتخم و قیافه گرفتن نیستم و به هیچ‌کسی برای عکس گرفتن حتی اگر مشغول غذا خوردن باشم نه نمی‌گویم. کسی که وارد حرفه بازیگری می‌شود باید ظرفیت این برخوردها و شرایط را داشته باشد و با مردم خوب برخورد کند. من برای رضایت و شادی مردم بازی می‌کنم و دلیلی ندارد با آن‌ها بدبرخورد کنم.

علیرضا مسعودی به مشهد دعوت شد

روز گذشته با انتشار خبری درگروهای مجازی با دیدن تیتر علی مسعودی به تماشای بوفالو آمریکایی خواهد نشست بی‌معطلی روانه تالار بهار واقع در مجتمع امام رضا پارک ملت شدیم. مصاحبه با کمدینی که هواداران زیادی دارد و برای دیدن فیلم‌های او و شوخی‌هایش افراد زیادی به‌ویژه مشهدی‌ها سر و دست می‌شکنند و در محفل‌های خودمانی مشهدی‎ها هرگاه نام چهر ه محبوبی مطرح می‌شود، نام علی مشهدی را هم در کنار سایرین می‌آورند.

اما بعد از ساعت‌ها انتظار مسئول هماهنگ‌کننده برنامه‌ها به ما اطلاع می‌دهد که علیرضا مسعودی به کسی مصاحبه نمی‌دهد و ما را به سمت بیرون راهنمایی می‌کند. بازهم ناامید نشده و به انتظار می‌نشینیم تا بالاخره جناب مسعودی موافقت می‌کند فقط به دو سؤال ما پاسخ دهند و با روبه رو شدن به پرسش‎های بیشتر واکنش نشان داده و محل را ترک می‎کند.

مشکل کار کجاست؟

حال این سؤال در ذهن مخاطب ایجاد می‌شود که چرا هنرمندی که خود را از مردم مشهد می‌داند، تا جایی که در کارهای خود از لهجه‌اش غافل نشده تا این حد از مصاحبه دادن طفره می‌رود و یا چرا مسئولین هماهنگ‌کننده این فرصت را برای سایر رسانه‌ها در نظر نگرفته‌اند تا از این چهره مردمی و محبوب گپ و گفتی نه حتی رسمی بلکه خودمانی در فضای رسانه منتشر شود. فقط یک موضوع اینجا مطرح می شود که هدف از دعوت کردن فرد مشهور در اکثر جشنواره‎ها مسئله ای غیر از نشان دادن موفقیت او برای الگو بودن به جامعه و شاد کردن دل مردم باشد چرا که اگر این موضوع مد نظر بود هنرمند و مسئولین با مردم و رسانه رفتار در خور و مناسب‎تری داشتند و باید دوباره این نکته را یاد آور شد که اگر همین رسانه‎ها وجود نداشتند برخی هنرمندان تبدیل به سلبریتی نمی‎شدند.

فرهنگسازی را باید از خود صاحبان فرهنگ شروع کرد

از آن‌طرف سلبریتی‎هایی را می‌بینیم که در خارج از کشور برای شاد کردن دل هواداران خود  به شهر آن‌ها سفر می‌کنند، با آنها هم سفره شده، کمپین مهربان باشیم به راه می‎اندازند و از هر کاری برای شاد کردن مردم دریغ نکرده‌اند و فقط در فضای مجازی شعار نداده‎اند که ما از جنس مردم هستیم و این جای بسیار تأسف دارد که هنوز عده‎ای از هنرمندان کشورمان خود را تافته جدا بافته از مردم می‎دانند و قابل به ذکر است که رسانه‎ها و برگزارکنندگان برخی جشنواره‎ها که از این هنرمندان دعوت به عمل می آورند در دامن زدن به چنین معظلی بی‎تقصیر نیستند، پس به نظر می‌رسد فرهنگ‌سازی باید در وهله اول از خود هنرمندان که صاحبان فرهنگ هستند، شروع شود چراکه مردم شاید به‌اندازه دقایقی در کنار آن‌ها باشند و برداشتی که  از رفتار هنرمند محبوبشان دارند منوط به همان چند دقیقه است و باید هنرمندان بیش‌ازپیش در رفتار خود تأمل کرده تا رسالت خود در قبال مردمی که همه جوره حامی آن ها هستند را به‌خوبی انجام دهند.