موسیقی اصیل، شعر فاخر می‌خواهد
معلم، پیام‌آور هدایت، نگاه نو به آفرینش و ایجاد کننده بصیرتی بیشتر برای دستیابی به حقیقت و نسیمی صفا بخش در عرصه فکر و فرهنگ و فرزانگی است اما تدریس هنر حال و هوای خودش را دارد. معلم و استاد موسیقی با روح و جانش و تسلطش بر نواهای موسیقی، در نقش معلم قرار می‌گیرد و نتیجه کارش تربیت هنری فرزندان ما است. علی جلالی یکی از همین معلم‌ها و نوازندگان تار است که همین سیر و سلوک معلم بودن را دوست دارد.
برای گفتگو با او قراری در محل کارم و بدور از هیاهوی شهر و در یک شب مهتابی گذاشتم و با تارش درست در ساعت مشخص، آمد. قبل از هر چیز برایم در دستگاه همایون نوایی با پنجه شیرنش نواخت و حال تارش به کناری، او سخنگو و من مستمعی خوب در برابرش.
دوتارنوازی خواندن می‌طلبد
می‌گوید متولد سال 1337 در قوچان است و در خانواده‌ای مذهبی که کودکی‌اش با شب خوانی‌های پدر و با صدای خوش و شیرین مادر گذشته است. از زبان خودش می‌شنوم: در سال ۵۴ لباس سربازی به تن کردم و به استخدام ارتش درآمدم و نهایتا در جنگ و دفاع از مملکتم به افتخار جانبازی نایل و از خدمت در ارتش بازنشسته شدم. بیکاری و تنها نشستن در خانه با روح من سازگار نبود. به واسطه و تشویق دوستی در سال 63 به آقای شیرعلی تهرانی‌زاده معرفی و نزد او به فراگیری دوتار ساز منطقه خراسان شمالی پرداختم. یکی از ملزومات دوتار نوازی خواندن است که متاسفانه به دلیل عدم آشناییم به زبان‌های کُردی و ترکی امکان پیشرفت در دوتار نوازی شمال خراسان برایم میسر نمی‌شد.
(تارش را دوباره بر می‌دارد و زخمه‌ای در بیات تُرک بر سیم‌های تارش می‌زند) ادامه می‌دهد: ادامه کار نوازندگیم را با ساز تار و درخدمت استاد کیوان ساکت شروع کردم و مقدمات را از محضر او آموخته و در ادامه خدمت استاد شاپور هدایتی بخش‌هایی از ردیف را مرور کردم و به پیشنهاد او در شهرستان قوچان و مشهد مشغول آموزش به علاقه‌مندان موسیقی ایرانی شدم که تا اکنون هم ادامه داشته است.
هنر جویان زیادی را با موسیقی ایرانی آشنا کرده‌ام که بعضی از آنها در همین رشته تحصیل کرده‌اند. اجراهایی در شهرهای قوچان و مشهد داشتم و هفتمین جشنواره موسیقی فجر و نیز در کشورهای ترکمنستان، ترکیه و مالزی اجراهایی داشته‌ام.
آموزش باید گام به گام باشد
از وضعیت موسیقی و آموزش او در قامت معلمی از او می‌پرسم، می‌گوید: موسیقی امروز متاثر از پیشرفت سریع علم و صنعت شتاب گرفته و از حالت حال به حالت قال درآمده است. سال‌هاست که در کشور ما مدرسان موسیقی به دنبال روشی برای آموزش راحت‌تر و بهتر هنرجویان، و نیز برقراری ارتباط بهتر هنر آموز با موسیقی می‌گردند. بسیاری از هنرجویان موسیقی ذاتا گوشی قوی دارند و این باعث می‌شود در نُت‌خوانی ضعیف بمانند؛ چون در حقیقت موسیقی را گوشی می‌نوازند. مدرس باید از روشی استفاده کند که همزمان هم گوش هنرجو قوی شود و هم در نُت خوانی کم و کاستی نداشته باشد. در واقع، بهترین روش آموزش موسیقی آموزش گام به گام است و هنرجوی موسیقی نیاز به تشویق معلم و خانواده دارد تا پیشرفت کند و سر خورده و مأیوس نشود.
شوق بیشتر با روش‌هایی که شاگردان را امیدوار به یادگیری و عشق به موسیقی کند از مهم‌ترین اهداف یک معلم و استاد موسیقی است. باید گوش هنرجو را با نواها و طنین زیبا آشنا کرد تا هنرجو بتواند درک درست از موسیقی واقعی را بشناسد و صداهای ناهنجار را تشخیص بدهد.
شعرهای آواز باید فاخر باشد
معلم باید در گام نخست رابطه‌ای دوستانه با هنرجو داشته باشد و با صبر حوصله و شکیبایی روند آموزشی خود را پیش ببرد. گام بعدی در آموزش به کارگیری یک مِتُد خوب آموزشی است که هنرجو (مخصوصا کودکان) خسته نشود و ذوق هنری و تکنیک همزمان در وی پرورش یابد. بیان معلم باید ساده باشد و دوستانه تا باعث درک بهتر و بیشتر هنرجو شود. اضافه بر این معتقدم که برای هر لحظه از زمان و برای هر سن و سالی باید موسیقی مخصوص همان شرایط را به وجود آورد و موسیقی هم همگام با زمان باید پیشرفت خودش را داشته باشد ولی موسیقی‌ای ارجمند و قابل ارائه است که به انسان آرامش دهد و سبب انبساط خاطر شود.
اگر قرار است ک همراه موسیقی شعری خوانده شود باید کاملا حساب شده و فاخر باشد که موجب هدایت جامعه به سوی رستگاری شود چون کلام حق اگر با هنر ارائه شود تاثیرش صد چندان است. شعری آموزنده و فاخر اگر به خط خوش نوشته شود یا به آواز خوش خوانده شود مسلما بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
حمایت‌های دولتی کم است
همه معلمین موسیقی در حال تلاش برای بهتر شدن گام بر می‌دارند و در کنار این آشفته بازار کلاس‌های موسیقی که نظارت مستمر و موثری بر آن وجود ندارد، اگر هم کسانی توانسته‌اند که پیشرفت محسوسی داشته باشند و معلوماتی کسب کرده باشند مدیون زحمات خانواده و مدرسین و آموزشگاها در بخش خصوصی هستند و حمایت دولتی در این بخش بسیار کمرنگ و کم تاثیر بوده است.
سعید بابایی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.