فقر پدیده‌ای چند بعدی است
مهناز اصغری
اولین مناظره تلویزیونی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری با محوریت موضوعات اقتصادی برگزار شد و مسعود پزشکیان به عنوان تنها کاندیدای اصلاح طلب در مقابل5 کاندیدای اصولگرا قرار گرفت و به تشریح موضع اقتصادی خود پرداخت.
به گزارش روزنامه «صبح امروز»؛ «مسعود پزشکیان» در پاسخ به سوالات مناظره که با محوریت برنامه هفتم توسعه، رشد اقتصادی، مهار تورم، شایسته سالاری، برخورد با فساد و… بود گفت: اگر نتوانیم انسجام داخلی و مشارکت همه جناح‌ها و گروه‌ها را در جهت اجرای برنامه همراه خود کنیم هر قدر برنامه درست بنویسیم مانند برنامه‌های دیگر معطل می‌ماند.
پزشکیان با تاکید بر این مهم که «لازمه اجرای برنامه هفتم حضور همه و مشارکت به دور از اختلاف است» افزود: استفاده از کارشناسان برجسته و نه جناحی و نه دسته‌ای، بلکه نخبگان و دانشگاهیان لازمه اجرای برنامه هفتم است. قطعاً اینکه عده‌ای را به اسم کارشناس بیاوریم ولی کارشناس نیستند، نمی‌توانند ما را به اهداف برنامه برساند.
وی با تاکید بر اینکه «قانون برنامه‌ای که در مجلس نوشته شده طبق آنچه دولت آورده بود، ۷ فصل و ۲۶ بند بود و معنی این حرف آن است که هر دولتی بیاید باید روی ۲۶ بند برنامه‌ریزی کند که از نظر علمی غیر ممکن است» مطرح کرد: این برنامه با کار کارشناسی هم قابل اجرا نیست. این برنامه فرصتی به دولت خواهد داد تا بتواند همراه کارشناسان اهداف را بازنگری کند و این حرف را به نتیجه برساند. علاوه بر لزوم وحدت و انسجام داخلی امکان ندارد ما بدون ارتباط و باز کردن مرزهای خود و ارتباط با دنیا و دولت‌های منطقه بتوانیم این میزان رشد را به ۸ درصد برسانیم. اینکه چگونه باید با دنیا ارتباط برقرار کنیم و احتیاجات بین‌المللی را بر طرف کنیم از ملزومات این هدف است.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به اینکه «کاری که باید در داخل انجام دهیم، این است که به تولیدکنندگان و اتاق بازرگانی و مشارکت‌کنندگان در تولید، در تصمیم‌گیری و فعالیت‌ها میدان بدهیم تا دستشان باز باشد.» عنوان کرد: نباید یک تولیدکننده در این مملکت بدنش بلرزد که فردا چه مشکلی برایش پیش خواهد آمد. چون لحظه به لحظه قوانین می‌نویسیم و در قانون بی‌ثباتی ایجاد می‌کنیم تا امنیت سرمایه‌گذاری برای هیچ تولید کننده‌ای وجود نداشته باشد. ممکن بودن یا غیرممکن بودن را نوع رفتار نامزدها نشان می‌دهد.
گران می‌خریم و ارزان می‌فروشیم
پزشکیان اظهار کرد: هیچ کشوری از جنگ جهانی دوم تا الان بدون رشد صادرات و سرمایه‌گذاری خارجی رشدی نداشته است و رشد بدون این‌ها امکان پذیر نیست. ما الان گران می‌خریم و ارزان می‌فروشیم و در حوزه نفت در حال ضرر کردن هستیم؛ چه کسی باید در این زمینه پاسخگو باشد؟ الان در بهترین شرایط خرید ماشین دست دوم برای ما تبدیل به افتخار شده است؛ آیا این برازنده جامعه ایرانی است؟
وی با تاکید بر اینکه «تحریم فاجعه است» تصریح کرد: تحریم را دور می‌زنیم اما در مسیر غلطی که طی می‌کنیم کلی بخور بخور وجود دارد؛ بر اساس آمار ما از نظر فساد در دنیا رتبه ۱۵ از آخر هستیم. باید شفافیت را به اقتصاد بیاوریم و مسیرها را روشن کنیم.
پزشکیان تاکید کرد: بر اساس توافق، چین قرار بوده که در کشور ما سرمایه گذاری کند، گفته‌اند که تا زمانی که FATF را حل نکنید، ما سرمایه گذاری نمی‌کنیم؛ امکان ندارد بدون وارد شدن به این چهارچوب ها بتوانیم سرمایه‌گذار خارجی وارد کنیم و امکان ندارد که با تحریم‌هایی که درست کردند بتوانیم یک شریک تجاری درست و حسابی داشته باشیم مگر اینکه عده‌ای آدم را جمع کنند و آن‌ها شریک تجاری شوند. ۴۰ سال است که می‌گوییم این واقعیت اقتصادی را درست می‌کنیم اما روز به روز وضعیت پول مان و همچنین قدرت خرید مردم بدتر می‌شود.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: ما نمی‌توانیم تکنولوژی جدید را وارد صنعت نفت کنیم و ما با تکنولوژی های غلط درحال از دست دادن مخازن زیر زمینی هستیم و بجای اینکه در حوزه نفت ۴۰ درصد بهره‌وری داشته باشیم رقم بهره‌وری در این حوزه فقط ۱۲ الی ۱۳ درصد است.
چرا به کسی که ضرر می‌دهد باید فوق‌العاده مدیریت دهیم؟
وی با اشاره به اینکه « نخبگان و سرمایه‌ها دارند می‌روند و ما می‌گوییم درستش می‌کنیم.» بیان کرد: از این وعده‌ها می‌دهیم و روز به روز وضعیت را بدتر می‌کنیم. اگر قرار است بهتر شود بگوییم کدام تئوری و دانشمند معتقد است این روند نتیجه می‌دهد؟
پزشکیان گفت: در حقوق هایی که امروز به کارگران و کارمندان پرداخت می‌شود تورم ۴۰ درصد است اما در بهترین شرایط پرداخت ما ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کند؛ با این روند دستیابی به رشد امکان پذیر نیست و باید نگاه‌مان را عوض کنیم؛ چراکه نخبگان و سرمایه‌های ما در حال رفتن هستند.
این کاندیدای ریاست جمهوری در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به اینکه «در بسیاری جاها افرادی روی کار می‌آیند که کارایی ندارند و کاری نمی‌کنند اما فوق‌العاده مدیریت می‌گیرند. » اذعان داشت: چرا به کسی که ضرر می‌دهد باید فوق‌العاده مدیریت دهیم؟ این روند خصوصی‌سازی است. اینکه یک عده آدم از دوست و جناح و حزب خود بگذاریم همین اتفاقاتی می‌افتد که در این چهل سال شاهد آن هستیم.
وی همچنین با اشاره به برخی وعده‌ها درباره تحقق رشد ۸ درصدی مورد نظر برنامه هفتم پیشرفت تاکید کرد: همه گفته‌اند که ۸ درصد رشد را تحقق می‌دهیم اما نداده‌اند؛ افرادی که ادعا می‌کنند اما قدرت را در دست گرفتند و نتوانستند انجام دهند، باید در مقابل مردم محاکمه شوند
پزشکیان همچنین با اشاره به وضعیت معیشت اقشار مختلف جامعه و با تاکید بر این نکته که « شعارها و تجربیات بین‌المللی و مستندات علمی و تجربه روشن دنیا وجوددارد که اگر به آن‌ها متکی شویم، می‌توانیم راه حلی پیدا کنیم.» اظهار کرد: اکثر نگرانی‌ها و اعتراضات بازنشستگان و معلمان این است که نمی‌توانند زندگی خود را با روند تورمی، راحت ادامه دهند و شرمنده و شرمسار خانواده خود هستند. معلم چرا باید در اسنپ کار کند؟ یا نیروی انتظامی؟ تصورش برای آدم غیرممکن است؛ اینکه ما باید چه کنیم، به اصلاح و عمل به بودجه‌ریزی برمی‌گردد. دولت باید کنترل هزینه کند؛ به گونه‌ای که بودجه خود را عملیاتی و نظارت خود را اصلاح و شفافیت را در هزینه‌ها اعمال کند.
او بیان کرد: «دولت نباید به بانک‌ها دستور چاپ پول بدهد و آن‌ها را وادار به تعهداتی کند که نمی‌توانند انجام دهند و امکان پرداختشان وجود ندارد. می‌گویند به آن‌هایی که ازدواج می‌کنند این پول را بدهید. بانک‌ها باید پول چاپ کنند و اکثر توقعاتی که دولت در بانک‌ها اعمال می‌کند عامل تورم‌ها است. باید بانک‌ها را علمی و درست نظارت کنیم و نظامش را اصلاح کنیم. قاعده‌گذاری و قیمت‌گذاری و خدمات بانکی مشکلات این مساله است.»
هم مجلس و هم دولت مقصر است
پزشکیان با تاکید بر لزوم وجود مسئولیت، روش اجرا و پاسخ‌گویی در مدیریت کشور ادامه داد: مگر قرار نبود که ما سالانه یک میلیون مسکن درست کنیم؟ اما تا الان بیش از ۳۰۰ هزار مسکن بیشتر اصلا درست نشده است؛ مگر قرار نبود یک میلیون شغل ایجاد شود؟ مگر قرار نبود ۳ روزه مشکل بورس حل شود؟ پس چرا این اتفاق نیفتاد در حالی که همه‌شان یک جا بودند؛ چرا مشکل بورس را حل نکردند؟ در همان جریان یه نفر می‌گفت که من با یک میلیون تومان شغل ایجاد میکنم؛ این حرف‌ها توهین به شعور آدم است.
وی گفت: در دنیا مشکل نبود راه حل برای حل مشکل وجود ندارد بلکه مشکل کشورهای در حال توسعه و عقب‌مانده نبود انسان‌هایی است که علم، مهارت و انگیزه جهت استفاده از این روش‌ها را داشته باشند؛ اینکه گفته می‌شود خودمان می‌توانیم، خب بدون تجربه، بدون استناد علمی و کارشناسی و تجربه بین‌المللی چطور می‌توانید؟ این نسخه را برای مملکت می‌نویسم و دل و روده مملکت را بیرون میریزم و بعداً نیز نمی‌توانیم آن را جمع کنیم.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری با انتقاد از عدم شایسته‌سالاری در برخی از انتصابات در کشور، افزود: اینکه دستاورد داریم غیرقابل انکار است اما آنچه من می‌ویم این است که از کارشناسان و کارشناسان و افراد خبره استفاده کنیم. حرف من از اول این بوده است که بر اساس قانون برنامه عمل کنیم اما اینکه منابع آن هم‌خوانی داشته باشد موضوع عدد و رقم علمی است.
وی با تاکید بر اینکه «عامل اصلی تورم، چاپ پول است» عنوان کرد: غیر از سایر تکالیف دولت، همین حالا نزدیک به ۴۰۰ میلیارد دلار کسری بودجه داریم. خودمان مقصر هستیم و عامل اصلی این تورم، چاپ پول است که یا با کسری بودجه شکل می‌گیرد یا بانک‌ها با تعهدات خود تورم را تشدید می‌کنند. اصلاح نظام بانکی منوط به خروج بانک از بنگاه داری، نظارت بر وام‌های کلان است. بانک‌ها موظف به قاعده‌گذاری هستند نه قیمت گذاری.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به اینکه «هم مجلس و هم دولت مقصر است» تاکید کرد: نتیجه کار این است که روزگار مردم را سیاه می‌کنیم و گردن کلفت‌ها را گردن کلفت‌تر و فقرا را بیچاره‌تر می‌کنیم. راه و روش مشخص است. ما مدیران با تجربه آن‌قدر نداریم که بگوییم داریم و فردا عوضش می‌کنیم. مشورت گرفتن از کشورهای مذهبی موفق جای دوری نمی‌رود اما اگر بتوانیم از کسان دیگر که تجربه دارند مشورت بگیریم خیلی بهتر است و ضرر نمی‌کنیم. چرا برای درمان خود به خارج می‌رویم. چهار نفر از آن‌ها را بیاوریم و در این رابطه نسخه بنویسیم و حلش کنیم.
پزشکیان اضافه کرد: هر رویکردی در عرصه اقتصاد باید به کاهش تورم و فقر بیانجامد. نگاه من در حوزه حکمرانی، اقتصادی و اجتماعی است. طرفدار عدالت اجتماعی هستم نه شعارهای توضیحی پوپولیستی که حاصل آن تورم بیشتر برای همان‌هایی است که قرار بود از آن‌ها حمایت کنیم.
پزشکیان با اشاره به اینکه « تحریم به معنای جنگ است و کشته‌های جنگ اقتصادی، فقرا هستند» اذعان داشت: به تعامل فعال با جهان اعتقاد قوی دارم.. ثروتمندان کارآفرین را متفاوت از ثروتمندان نوکیسه می‌دانم. ثروتمندان کارآفرین به بهره‌وری و کارایی خود متکی هستند و دست آن‌ها را می‌بوسم.
مردم باید بدانند پول ما کجا خرج می‌شود
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهور تاکید کرد: از اقدامات اولویت‌دار دولت من این است که مردم باید بدانند پول ما کجا خرج می‌شود. من خزانه دولت را در یک اتاق تمام شیشه‌ای قرار می‌دهم. هر مبلغی به استثنای مبالغ نظامی و امنیتی که به خزانه وارد یا پرداخت می‌شود باید منتشر شود.
وی با اشاره به این مهم که «حذف زمینه‌های ایجاد فساد و برخورد با افراد فاسد کاملاً ضروری است.» افزود: نظام چند نرخی کاملاً منشأ فساد است به سمت حذف آن حرکت خواهم کرد. اساساً پدیده‌ای به اسم شبه دولتی را قبول ندارم و میدان را به بخش خصوصی واقعی خواهم سپرد البته بخش خصوصی هم باید بداند که رانتی در کار نخواهد بود.
او تصریح کرد: در تأمین برق، گاز، بنزین و سوخت به سمت بحران حرکت می‌کنیم. دولت چهاردهم با هر رئیس جمهوری ناچار به اتخاذ از تصمیمات مهم خواهد بود. هر تصمیمی باید مشکل کمبود را حل کند هم به فقر مطلق نیانجامد. فیلترینگ و محدودیت اینترنت مانع این کسب و کارها شده است.
پزشکیان مطرح کرد: در دولت من حوزه‌های کارآفرینی نوین میدان بیشتری خواهند داشت. فقر پدیده چند بعدی است باید با از بین بردن عوامل آن یک نظام تأمین اجتماعی مؤثر را برای فقرا داشته باشیم در دولت خود این نهاد را ایجاد خواهم کرد.
او با تاکید بر این موضوع که «هر اصلاحی که در اقتصاد صورت گیرد باید بزرگترین برنده آن فقرا باشد» افزود: در بهداشت و درمان به چهار اصل عدالت بین بخشی، مشارکت مردمی و تکنولوژی مناسب معتقد بودم که برای حل همه مشکلات می‌تواند استراتژی اقدام باشد.
وی در پایان بندی صحبتهای خود تصریح کرد: دامن زدن به این اختلافات و برشمردن عیوب از هر طرفی امکان‌پذیر است. من هیچ ربطی به دولت روحانی نداشتم و از هر دولتی لازم بوده دفاع کنم دفاع کردم و به هر دولتی نقد داشتم مطرح کردم. هر دولتی عیبی و هر دولتی مزایایی داشته است. نظام با همین دولت‌ها به اینجا رسیده است. همدیگر را خراب و تخریب کردن به نفع مردم و انقلاب نیست. بنده را آن طرف نکشید که بخواهم عیب آدم‌ها را بگویم. هر کدام از ما عیب‌های داریم. وادار نکنید ما را با هم در بیفتیم. دست به دست هم بدهیم این مملکت نیاز به همدلی و همفکری دارد. سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری و قانون برنامه مسیر راه ما است.