تصاحب چهل بازه عصیان یا پیروزی؟

صبح امروز : داستان پر غصه چهل بازه را همه مردم مشهد می دانند، قطعه زمینی بسیار مهم و ارزشمند که همین ارزش ریالی بلای جانش شده.
علیرغم اینکه قوانین مختلف برای تبیین لزوم حفاظت حریم و بستر رودخانه ها وجود دارد، گویی در مورد این رودخانه مصداق پیدا نمی کند!
در این زمینه می توان به دستگاه های اجرایی مختلف و متعددی اشاره کرد که مسئولیت حفاظت از جنبه های مختلف رودخانه ها و مناطق زیست محیطی آن را برعهده دارند، اما در خصوص «چهل بازه» جملگی کنار کشیده اند.
با وجودیکه مسئولان و مقامات بالادستی کشور از جمله رؤسای جمهور و قوه قضائیه گذشته و حال ، شعارهایی مبنی بر لزوم حفاظت از این ثروت های ملی سر می داده اند ، اما در مورد چهل بازه بر عکس عمل کردند.
بطوریکه با رئیس جمهور شدن ابراهیم رییسی بعنوان رئیس قوه قضائیه سابق، چینش مهره ها کاملاً بر خلاف مراد چهل بازه صورت گرفت. بدین صورت که رییس ستاد اجرایی« که طرف مقابل پرونده رودخانه چهل بازه است» شد معاون اول رئیس جمهور و یکی دیگر از مهره های عالی رتبه این ستاد بعنوان وزیر نیرو منصوب شد!
همچنین یکی از اعضا و امضاء کنندگان دادنامه پرونده در هیأت ویژه رسیدگی به پرونده های اصل ۴۹ قانون اساسی که رأی را نسبتاً علیه چهل بازه داده بود، رئیس قوه قضائیه شد و تعدادی تغییرات دیگر در سطوح پایین تر که در مجموع باعث شد نه تنها خصوصی شدن رودخانه چهل بازه بعنوان یک عصیان و قانون شکنی، بلکه به چشم یک پیروزی بزرگ دیده شود و تمام جنبه های مدنی و زیست محیطی و اجتماعی و حقوقی امر نیز زیر پا گذارده شود .
با این وصف معلوم شد مسئولان در تلاش برای بالا بردن دست عده ای معدود بودند که چندین سال نقش دست پشت پرده پرونده چهل بازه را بازی کرده و نهادهای حکومتی این کشور را سیبل فاجعه تصاحب و تملک رودخانه کرده بودند تا بتوانند در خفا و تاریکی اهداف خود را پیش برند.

♦️راستی آزمایی «فلات توس»

سخن از یک هلدینگ قدرتمند و ثروتمند است که توانسته همه را با خود همراه سازد، بزرگ و کوچک از هر سازمان و هر مجموعه ای که به نوعی می توانست او را به هدفش نزدیک کند و اکنون او را تا یک قدمی فاجعه بزرگ پیش برده است.
شرکت« فلات توس چهل بازه»، شرکتی است که سوالات و ابهامات فراوانی در موردش وجود دارد. اما هیچ کس، تأکید می گردد هیچکس و هیچ ارگانی تا کنون راستی آن را نیازموده.
مقامات و مسئولان بالاخص مسئولین استانی در مواجهه با این شرکت موضعی جز تمکین نداشته اند و شاید اگر از برخی از آنها پرسیده شود اصلأ از کجا فهمیدید که راست می گویند ممکن است پاسخ دهند: مگر راست و دروغ حرفشان مهم بود؟ مهم تهدیدات امنیت اجتماعی بود که باید مدیریت می شد، مهم شبهه نارضایتی مردمی از من یا دستگاهم بود که باید نفی می کردم، مهم شبهه عدم رسیدگی به پرونده کثیرالشاکی بود که باید با تصمیمی از سوی من حل می شد.
اما دیدگاه مردم و فعالان زیست محیطی در پرونده چهل بازه با مقتضیات شغلی و بعضاً اقتضای پست و صندلی مسئولین متفاوت است.
آنها برای هیچ مقام و دستگاه حکومتی و دولتی ولو خود وزارت نیرو اجازه تصاحب و تملک ثروت های ملی و مشترکات عمومی را قائل نیستند.
پیام واضح و روشن آنها در سلسله مباحث علمی و دانشگاهی مشهد و خراسان رضوی لزوم حفاظت از رودخانه ها به نفع ملت است و از عملکرد مقامات بالادستی در ایجاد مالکیت خصوصی بر این پهنه ها گلایه مند هستند.

♦️انتقال سند به «فلات توس»ممنوع

نقطه عطف و اوج این اختناق که چندین ماه است مشهد را تسخیر کرده و صدای فعالان مدنی و زیست محیطی سراسر کشور را درآورده به گوش رسیدن اخبار شوم و ناخوشایندی است مبنی بر قصد بنیاد شهید و ستاد اجرایی برای انتقال سند مالکیت رودخانه چهل بازه به شرکت فلات توس! تا این شرکت هم اراضی بستر این رودخانه را بین سرمایه‌گذاران تقسیم کند.

♦️مسئولین نگران خودشان هستند

پیش از این بارها رسانه ها به صحت سنجی بیانات مسئولان بالارتبه پرداخته بودند، بالاخص شعارهایی در رسانه های این دستگاهها مبنی بر رودخانه ماندن چهل بازه داده بودند.
بسیاری از تحلیلگران پیش بینی کرده بودند که برگزاری نشست ها و انتشار اخباری دائر بر نیت خیر مقامات استانی برای حفظ این رودخانه نمی تواند صحت داشته باشد. بلکه هدف فقط ایجاد اختلال در خیزش عمومی علیه خودشان است، که به نظر می رسد چندان هم دور از واقع نمی گفتند. چرا که چند روز پس از خبر اراده حفظ رودخانه، دستگاه قضائی کار را تمام کرد و دستور صدور سه سند مالکیت باقی مانده از ۵ سند را بنام بنیاد شهید و ستاد فرامین منتشر کرد.
کارگروهی که برای پیش بینی معوض تعیین شده بود دقیقاً زمانی تشکیل جلسه داد که شرکت فلات توس در حال برگزاری تجمع اعتراضی در مقابل دادگستری کل استان بود و امتیازات بیشتر و بیشتر خود را درو می کرد.

سو استفاده «فلات توس» از فضای انتخابات

چند روزی است اما به جهت نزدیک شدن به فضای انتخابات، فعالان مدنی سکوت پیشه کرده و منتظرند تا در فضایی طرفینی و منطقی به ادامه فعالیت های خود بپردازند. اما به نظر نمی رسد سرمایه‌گذاران فلات توس این دیدگاه را داشته باشند.
آنها که تا کنون هیچ سمتی در هیچ پرونده ای نداشته و هیچ دعوایی طرح ننموده اند، اما تا کنون تمام پیروزی های لازم را به دست آورده اند!
چگونه؟ با تهدید. آری تهدید مقامات دولتی و مسئولان آن هم در شرایط حساس، به همین دلیل فرصت طلایی فضای انتخابات را از دست ندادند و برنامه ریزی تجمعات اعتراضی مقابل دستگاه های حساس منطقه و کشور را در دستور کار خود قرار دادند.
اکنون پرسشی که پیش می آید این است که آیا دست اندرکاران و مسئولان باز هم می خواهند به اینان امتیاز دهند؟ آن هم در شرایطی که چراغها روشن شده، عملکرد ها رصد و پیگیری می شود و کلیه اشخاص و دستگاه های ناظر هشیار شده اند و صاحب منصبان تصمیم گیر در سرنوشت رودخانه چهل بازه را می بینند؟