تاپ‌تِن مادران در سینما
مریم اصغری | نقش مادر در سینمای جهان همواره مورد توجه فیلمنامه نویسان و کارگردان بسیاری بوده تا جایی که برخی از بهترین فیلم‌های صنعت سینما، مربوط به ساخته‌هایی می‌شود که در تعامل با این نقش محوری ساخته شده است.
به گزارش روزنامه «صبح امروز» ؛ کمدی های خنده دار، درام های گریه دار یا حتی تراژدی های نافرجام هر آن چیزی است که همواره در دنیای سینمای جهان در جریان بوده است و در میان همه آنها، خط داستان هایی نیز ساخته شده که روی ارتباط مادران و فرزندانشان تمرکز داشته و حتی حول محور مادران و سختی‌های آنها چرخیده است. آثار شاخصی همچون همه چیز درباره مادرم (۱۹۹۹)، مادر (۲۰۰۹) و مامی (۲۰۰۴)؛ اما در یک نگاه کلی مادران عالی، بد، قهرمان، دلسوز، جسور و هر نوع مادر دیگری که در زندگی وجود دارد را میتوان در ساخته های سینمایی یافت؛ در این گزارش به بهانه روز مادر نگاهی به ده فیلم برتر ساخته شده در این زمینه داریم؛
Mother
جایگاه نخست این لیست به فیلم «مادر» و با نویسندگی و کارگردانی «بونگ جون هو» تعلق میگیرد که در ژانر درام، جنایی و اسرارآمیز ساخته شده است. داستان حول محور مادری می‌چرخد که بدون سر و صدایی به همراه پسر بیست و هشت ساله‌اش یعنی دو-جون زندگی میکند؛ یک روز، دختر بیچاره‌ای به‌طرز وحشیانه‌ای به قتل می‌رسد و بلافاصله دو-جون متهم اول این پرونده می‌شود. حالا این تصمیم نهایی برعهده مادرش است که آیا تمام سعی خود را برای اثبات بی‌گناهی فرزندش بکند یا اینکه او را به همان شکل زندانی رها کند.
All About My Mother
«همه چیز درباره مادرم» به نویسندگی و کارگردانی «پدرو آلمودوار» است. یک ضرب‌المثل یونانی می‌گوید: «تنها زنانی که چشمان خود را با اشک شسته‌اند، می‌توانند به وضوح همه چیز را ببینند.» اما این جمله درباره مانوئلا صدق نمی‌کند. یک شب ماشینی با پسرش استبان تصادف میکند و جان او را میگیرد. مانوئلا هم از غم خیلی زیاد، آنقدر گریه میکند که چشمانش کاملا خشک می‌شود. این فیلم موضوعات پیچیده‌ای مانند ایدز، گرایش‌ها جنسی متفاوت، ایمان و هستی‌گرایی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
Mommy
«خاویر دولان» نویسنده و کارگردان «مامان» است که در سال 2014 این اثر را در ژانر درام روانه سینما کرد. داستان این فیلم حول محور یک مادر و پسر نوجوان او می‌چرخد که برخی اوقات خشن می‌شود. این مادر شدیدا در تلاش است که رفتارهای پسرش را کنترل کند؛ زیرا اصلا دلش نمی‌خواهد پسرش را در مراکز درمانی ببیند و ناامیدانه به هر راهی چنگ می‌زند. داستان بیشتر از هر چیزی روی ارتباط این مادر و پسر تمرکز دارد و از آن دسته موضوعاتی است که بارها در آثار خاویر دولان تکرار می‌شود. چیزی که این مورد از بهترین فیلم های مادرانه را از دیگر آثار مشابه خود متمایز میکند، این است که با نسبتِ غیرمتعارف ۱:۱ فیلم‌برداری شده است. فیلم مامان در جشنواره فیلم کن نمایش داده شد و توانست جایزه ویژه هیئت داوران را دریافت کند. بلافاصله بعد از آن هم مورد استقبال منتقدان قرار گرفت و فروش زیادی هم در باکس آفیس داشت؛ البته علاوه‌بر جایزه‌هایی که در جشنواره‌های مختلف گرفت.
You Can Count on Me
«می‌توانی روی من حساب کنی» را «کنث لونرگان» به رشته تحریر درآورده و کارگردانی کرده است. در این اثر، سمی یک مادر مجرد است که شدیدا از پسر ۸ ساله‌ی خود محافظت میکند. شرایطی که کاملا او را راضی نگه داشته است. اما در میانه این داستان، سمی کم کم شروع به رهایی و فاصله گرفتن از روال عادی زندگی خود میکند. در یک رشته از حوادث آسیب‌زا، سمی بین کمک کردن به برادرش و همچنین غریزه مادری‌اش برای محافظت از پسر خود و جلوگیری از آسیب دیدنش، گیر میکند و حسابی تحت فشار قرار میگیرد.
Terms of Endearment
«شرایط مهرورزی» اثری است به نویسندگی و کارگردانی «جیمز ال. بروکس» و داستان مادر و دختری به نام آرورا و اما را روایت میکند که هر کدام ساز خودشان را می‌زنند و مسیر متفاوتی را در زندگی در پیش گرفتند. ماجرا با ازدواج اما آغاز می‌شود و در طی همین مدت آرورا به وضوح نشان می‌دهد که چقدر دشوار و در عین حال دوست‌داشتنی می‌تواند باشد. این مورد از بهترین فیلم های مادرانه، چند سال از زندگی آنها را به تصویر می‌کشد؛ سال‌هایی که هر کدام از آنها دلایل مختلفی برای ادامه زندگی و یافتن خوشحالی و شالی پیدا می‌کنند.
Alice Doesn’t Live Here Anymore
فیلم «آلیس دیگر اینجا زندگی نمی‌کند» مناسب کسانی است که همیشه آرزوی یک فرصت دوباره را داشتند. «مارتین اسکورسیزی» کارگردان سرشناس در این اثر که به نویسندگی «رابرت گتچل» به رشته تحریر درآمده داستان مادر مجردی را روایت میکند که به‌دنبال یک زندگی بهتر می‌گردد و به همراه پسر کوچک خود سرتاسر ایالت‌های جنوب غربی آمریکا را سفر میکند
Room
به جرئت میتوان گفت که «اتاق» به کارگردانی «لنی آبراهامسون» ، یکی از دراماتیک‌ترین و دلهره‌آورترین آثاری است که در فهرست بهترین فیلم های مادرانه قرار دارد. «اما داناهیو» نیز فیلمنامه‌ی این اثر را براساس رمانی که خودش در سال ۲۰۱۰ با همین نام منتشر کرده بود، نوشته است؛ داستان این فیلم حول محور زن جوانی می‌چرخد که برای ۷ سال زندانی شده است و یک پسر ۵ ساله دارد؛ پسر بچه‌ای که در همین دوران اسارت به دنیا آمده است. کار به جایی می‌رسد که این مادر تصمیم میگیرد همه چیز را فدا کند تا پسرش بتواند از آن اتاق کوچک فرار کند و آزاد شود.
Steel Magnolias
فیلم «ماگنولیاهای فولادی» ساخته «هربرت راس» خنده‌دارترین فیلمی است که شما را به گریه می‌اندازد. داستان این فیلم حول محور گروهی متشکل از چند دوست بسیار صمیمی می‌چرخد که مدام در سالن زیبایی پرجنب‌وجوش تروی جونز در لوئیزیانا، در حال گشت‌وگذار و چرخیدن هستند. همه چیز خوب است تا زمانی که شلبی تصمیم میگیرد مادر شود!
Serial Mom
«مادر سریالی» به نویسندگی و کارگدانی «جان واترز» یک خانواده کامل و بی‌نقص را از طبقه متوسط جامعه به تصویر می‌کشد اما…! «او یک مادر دوست‌داشتنی، فوق‌العاده و مهربان است که… اتفاقا یک قاتل سریالی هم است.»
Boyhood
نمیشود فیلمی را که ساخت آن ۱۲ سال طول کشید و برنده ۱ جایزه اسکار و ۱۷۲ جایزه دیگر بود را جزو بهترین فیلم های مادرانه ندانست! فیلم «پسرانگی» داستان چشمگیر بزرگ شدن را از دیدگاه بچه‌ای به نام میسن نشان می‌دهد که به معنای واقعی کلمه مقابل چشمان ما و جلوی دوربین بزرگ شد. این اثر که به نویسندگی و کارگردانی «ریچارد لینکلیتر» ساخته شده، دوران پر دست‌انداز کودکی را ترسیم میکند که هیچ اثر دیگری پیش از آن، این کار را انجام نداده بود
و در پایان
بدون تردید مقام مادر، در سینمای ایران نیز همواره مورد توجه بوده است و بی شک در این لیست از آثار شاخصی همچون «مادر» از علی حاتمی، «میم مثل مادر» از رسول ملاقلی پور، «مهمان مامان» از داریوش مهرجویی، «شیار 143» از نرگس آبیار، «مهر مادری» از کمال تبریزی، «خون بازی» از رخشان بنی اعتماد و… نمیتوان چشم پوشید؛ اما آنچه که در این گزارش بدان پرداختیم نگاهی به فیلمهایی داشت که در خارج از این مرزوبوم با محوریت مادر ساخته شده است.