پارادوکس تبلیغات فرزندآوری و کمبود شیرخشک
مریم اصغری
هرچند قرار بود تا قبل از پایان هفته گذشته شیرخشک‌های وارداتی توزیع گردد و تا حدودی به بحث کمبود این کالا پایان دهد، اما بررسی‌های میدانی از تعدادی از داروخانه‌های سطح شهر نشان می‌دهد که تهیه شیرخشک همچنان با چالش مواجه است و خانواده‌ها بازهم از این داروخانه به آن داروخانه می‌روند، تا شاید شیرخشک برند مصرفی نوزاد خود را بیابند! در این بین دسترسی به برندهای خاص و یا مصرفی کودکانی که حساسیت و آلرژی دارند نیز معضلی است.
به گزارش روزنامه «صبح امروز»؛ مدت مدیدی است که اخبار از کمبود شیر خشک و حتی در بازه زمانی‌ای از نایاب شدن این کالا خبر می‌دهد. در این مدت نیز هرکدام از دست اندرکاران و صاحب نظران این حوزه، هربار ایراداتی را برشمردند و وعده‌هایی دادند.
در زمینه تولید شیرخشک مشکلی وجود ندارد؟
به طور نمونه حوالی اردیبهشت ماه بود که رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک با اشاره به وجود پنج کارخانه تولیدکننده شیرخشک در کشور تاکید کرد که «در زمینه تولید شیرخشک مشکلی وجود ندارد و ماده اولیه تولید نیز داخل کشور موجود است و همه شرکت‌ها به‌صورت سه‌شیفت در حال کار کردن هستند.»
هانی تحویل‌زاده با بیان اینکه «قیمت پایین شیرخشک باعث شده است شاهد مصرف غیرمنطقی این محصول باشیم» گفت: ظرفیت تولید شیرخشک در کارخانه‌های تولیدکننده، دو برابر نیاز داخلی است و سال گذشته بیشترین میزان تولید شیرخشک را در داخل کشور داشتیم و در عین حال زاد و ولد نیز افزایشی نداشته است.
کمبود مواد اولیه به تبع کمبود تخصیص ارز
پس از آن در حوالی شهریورماه مسعود مهدوی‌نیا، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز با اشاره به کمبود شیرخشک در داروخانه‌های سطح کشور اظهار داشت: مهم‌ترین موضوع در خصوص کمبود شیرخشک در داروخانه‌ها، کمبود مواد اولیه برای تهیه این محصول است، که علت آن را میتوان تغییرات ارزی، عدم یا کمبود تخصیص ارز دانست که باعث شده تا شرکت‌های تولیدی با کمبود مواجه شوند.
معضلی با عنوان «قیمت پایین شیرخشک در ایران»!
اما مهرماه دوباره رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد در خصوص کمبود جدی شیر خشک در صورت عدم تامین ارز تولیدکنندگان هشدار داد و گفت که «هرچند در حال حاضر اوضاع تولید شیرخشک خوب است اما در صورتی که مشکلات مربوط به تامین ارز تولیدکنندگان حل نشود در آینده کمبود جدی‌تر شیرخشک اتفاق خواهد افتاد.»
این مقام صنفی، قیمت پایین شیرخشک در ایران را باعث افزایش مصرف و رشد قاچاق دانست و بیان کرد: چون شیرخشک نوزاد از شیرخشک صنعتی ارزان‌تر است در جای غیر خودش مصرف می‌شود و بخشی از آن هم به کشورهای اطراف قاچاق می‌شود.
همچنان شاهد کمبود جدی هستیم
اما موضوع به همینجا ختم نشد و در هفته گذشته مجلسی‌ها هم به آن پرداختند و حتی از تامین شیرخشک با واردات خبر دادند.
در این خصوص عضو کمیسیون بهداشت مجلس از تداوم کمبود جدی شیرخشک علیرغم قول مساعد مسئولان مربوطه در رفع این مشکل انتقاد کرد و گفت: چاره ای نداریم جز اینکه به سمت تولید مواد اولیه و موثره دارو و شیرخشک در کشور گام برداریم.
سید جلیل میرمحمدی میبدی تاکید کرد: چندین ماه است که با کمبود شیرخشک و دارو در کشور مواجه هستیم و تذاکرات شفاهی و کتبی متعدد نمایندگان و حتی طرح سوال و برگزاری جلساتی با ریاست دکتر قالیباف رئیس مجلس و حضور وزرای بهداشت و اقتصاد، روسای بانک مرکزی، گمرک و سازمان غذا و دارو راه به جایی نبرده و در حالی که همه ارکان دولت قول و تعهد دادند که همه گونه همراهی را برای رفع مشکل داشته باشند اما متاسفانه همچنان شاهد کمبود جدی شیرخشک و دارو در کشور هستیم
جایز نیست واردات صورت نپذیرد!
همچنین عبدالحسین روح الامینی نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان در صحن مجلس گفت که ظرفیت تولیدی شیرخشک کشور ۲ برابر نیاز است و این جایز نیست که واردات این محصول به بهانه اینکه تولید این محصول متوقف شده و به موقع به آن ها ارز نداده اند، صورت نپذیرد.
سقف واردات کمتر از 5 تا 6 میلیون قوطی شیرخشک است
در نهایت اما پانزدهم ماه جاری سیدجلیل میرمحمدی میبدی با بیان اینکه بخشی از شیرخشک‌های وارداتی طی ۴۸ تا ۷۲ ساعت آینده توزیع خواهد شد، گفت: البته این میزان بسیار محدود و اندک است و سقف واردات کمتر از 5 تا 6 میلیون قوطی شیرخشک است و معاون درمان وزارت بهداشت تعهد داد که نسبت به حمایت از تولید داخل اقدام کند و پیگیری مجدانه‌ای برای تامین ارز تولیدکنندگان داشته باشد.
این عضو کمیسیون بهداشت مجلس مطرح کرد: علیرغم اعلام بانک مرکزی در تخصیص ارز از دی ماه سال گذشته تا اواسط مهرماه فقط ۲۰۰ هزار یورو ارز تخصیص داده شد در حالی که نیاز ما بسیار بیشتر از این میزان است و با پیگیری‌های صورت گرفته توسط کمیسیون مطالبات ارزی شرکت‌ها پرداخت شده و امیدواریم با سه شیفته کار کردن آنها بخشی از کمبودها مرتفع شود.
وی قاچاق معکوس را به عنوان یکی از دلایل کمبود مطرح کرد و افزود: خوشبختانه با تدابیر اتخاذ شده توسط سازمان غذا و دارو مقرر شد شیرخشک با کد ملی نوزاد در اختیار خانواده ها قرار گیرد و مردم می توانند با مراجعه به سامانه های اینترنتی به شیرخشک دسترسی داشته باشند.
کسری تجاری 6میلیارد دلاری دولت
پس از آن نیز یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه «در خصوص تامین شیرخشک تمهیدات و پیش‌بینی لازم را در بودجه انجام دادیم» گفت: ایراد فعلی به جهت کسری تجاری حدود 6میلیارد دلاری دولت است که تا حدودی بانک مرکزی را در تامین ارز دچار مشکل کرده است.
محسن زنگنه تاکید کرد: از آنجایی که خیلی ها می‌گویند شیرخشک در بازار آزاد به راحتی پیدا می‌شود، میتوان نتیجه گرفت که ما در زنجیره توزیع شیرخشک دچار مشکل هستیم و بازار سیاه شکل گرفته است.
یک پارادوکس قابل بحث!
در بررسی میدانی در دو روز گذشته به این مهم رسیدیم که همچنان تامین شیرخشک با چالش مواجه است و حتی اگر شیرخشک‌های وارداتی هم به چرخه مصرف تزریق شده است؛ بازهم برای بهبود شرایط باید چاره بیشتری اندیشید. به همین جهت بدون تردید دولت و وزارتخانه‌ها باید جدی‌تر به موضوع تامین شیرخشک بپردازند چراکه در صورت عدم تامین مناسب بسیاری از طرح‌های تشویقی دولت هم فقط جنبه سرگرمی پیدا می‌کند و ماحصلی نخواهد داشت. بنابراین، این روزها پارادوکس تبلیغات فرزندآوری در مقابل کمبود جدی شیرخشک به عنوان کالای استراتژیک این حوزه واقعا جای بحث دارد. از یک طرف وعده‌های حمایتی برای افزایش تولد و از آن طرف، خانواده‌هایی که با اوضاع اقتصادی فعلی و نرخ تورم و هزار گرفتاری اقتصادی دیگر، بازهم باید در بازار آزاد و با قیمت‌های نامتعارف و نجومی، به دنبال شیرخشک مصرفی نوزاد خود بروند. هرچند اگر شانس با آنها همراه باشد و کفش آهنی بپوشند و از این داروخانه به آن داروخانه بروند، درنهایت شاید بتوانند با کدملی یک قوطی شیرخشک با قیمت مصوب بخرند!