گفتن «تو خوشگل‌ترین بچه فامیل هستی» ممنوع!

یک روانشناس با تاکید بر ضرورت پرهیز والدین از بیان جملاتی نظیر “تو خوشگل ترین بچه فامیل هستی”، “تو باهوش ترین دانش آموز مدرسه هستی”، “تو دوست داشتنی تر از هم‌سالانت هستی” به کودکان و نوجوانان، درباره آثار روانشناختی مخرب بیان این جملات گفت: بیان این جملات اغراق آمیز باعث می‌شود وقتی کودک و نوجوان در جمعی از هم‌سالان قرار گیرد و در آن جمع احساس کند این ویژگی‌هایی که دائما والدین برای او تکرار می‌کردند در او وجود ندارد و غیر واقعی بوده است؛ دچار افسردگی و انزوا گزینی و ترس شود.
گوهر یسنا انزانی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره آثار مخرب روانشناختی بیان جملاتی نظیر “تو خوشگل ترین بچه فامیل هستی”، “تو باهوش ترین دانش آموز مدرسه هستی”، “تو دوست داشتنی تر از هم‌سالانت هستی” از سوی والدین به بچه‌ها، اظهار کرد: معمولا والدین سعی دارند برای افزایش اعتماد به نفس فرزندان از این جملات استفاده کنند، حال آنکه بیان این جملات می‌تواند در بچه‌ها اعتماد به نفس کاذبی را شکل دهد و در نهایت مشکلات روانشناختی را برایشان ایجاد کند.
این روانشناس با بیان اینکه والدین باید از به کار بردن جملاتی نظیر جملات یاد شده خودداری کنند، تصریح کرد: وقتی بچه‌ها در جمع هم سالان قرار گیرند و متوجه شوند این جملات اغراق آمیز بدون پایه و اساس که دائما می‌شنیدند حقیقت نداشته است، دچار افسردگی، انزوا گزینی، افزایش اضطراب، افزایش علائم ترس‌های درونی نظیر ترس از دوست داشتنی نبودن، ترس از تنها بودن و… می‌شوند و رفتار خود تخریبی آنها زیاد می‌شود.
به گفته وی، هر کدام از کودکان و نوجوانان دارای “آی کیو” و یا نمره هوشی خاص خود هستند و والدین به جای بیان جملاتی که بر پایه‌ حقیقت نیستند باید بر روی توانایی‌ها و ویژگی‌های مثبت فرزندان تمرکز کرده و این ویژگی‌ها را به بچه‌ها گوشزد کنند.
انزانی معتقد است که هر فردی ویژگی های مثبت و منفی و توانمندی‌ها و محدودیت‌های خاص خود را دارد و والدین اگر بتوانند به فرزندان خود کمک کنند تا با به کارگیری ویژگی‌های مثبت و توانمندی‌ها، محدودیت‌ها و ویژگی‌های منفی خود را کاهش دهند، به افزایش اعتماد به نفس فرزند کمک بزرگی کرده‌اند.
این روانشناس کودک و نوجوانی را که نسبت به توانایی‌ها و محدودیت‌های خود آگاه است و باور دارد که می‌تواند به کمک توانایی‌هایش ویژگی‌های منفی خود را کاهش دهد، فردی “متعادل” دانست و این را هم گفت که والدین با آگاهی نسبت به این نکته باید از بیان جملات تحسین‌ برانگیز غیر واقعی به بچه‌ها خودداری کنند.
وی با اشاره به این امر که بعضا والدین بدون در نظر گرفتن استعداد فرزند، او را در حیطه علایق و آرزوهای سرکوب شده خود قرار می‌دهند تا آرزوهای خود را بر روی فرزند فرافکن کنند، خاطرنشان کرد: نباید فراموش کنیم که بسیاری از اوقات والدین به جای شکوفا کردن استعداد فرزند، آرزوهای سرکوب شده خود را بر روی بچه ها فرافکن می‌کنند و آنها را در مسیری قرار می‌دهند که خودشان و نه فرزند دوست دارند. هوش افراد معمولا متوسط است؛ اما تمام افراد در یک حیطه خاص مثل نقاشی، ریاضی، موسیقی و… توانمندی خاصی دارند. بنابراین بچه‌ها باید سنجش و استعدادیابی شوند و در مسیر توانایی و هوش خود قرار گیرند و آموزش لازم را ببینند تا بتوانند استعداد خود را شکوفا کنند. اینگونه اعتماد به نفسشان بدون شنیدن جملات غیر واقعی، افزایش می‌یابد؛ چراکه شاهد شکوفا شدن توانایی‌ها و استعداد خود هستند.
انزانی همچنین تاکید کرد: والدین در عین حالی که باید نسبت به شناخت توانایی‌های فرزندان و رشد استعداد آنها گام بردارند، باید در آموزش مهارت های زندگی نظیر چگونگی شناخت اهداف، چگونگی بروز رفتار جرأتمند، چگونگی برقراری ارتباط موثر، مدیریت خشم و استرس، خودآگاهی و مبارزه با ترس درونی و شناخت افکار و احساس و رفتار به بچه‌ها نیز اهتمام داشته باشند.
این روانشناس در پایان سخنان خود یادآور شد: والدین باید مهارت برقراری ارتباط موثر با فرزندان را به خوبی بلد باشند و بدانند با به کار بردن چه جملاتی می‌توانند اعتماد به نفس فرزند را افزایش دهند و در عین حال از تحسین بیش از حد، تحقیر و نصیحت بیش از حد، تشویق و بازجویی بیش از حد فرزندان نیز بپرهیزند.