توافق در راه است اما بین تهران و ریاض
ایران و عربستان سعودی پس از توقف چند ماهه مذاکرات دو جانبه، بار دیگر این نشست‌ها را در بغداد از سر گرفتند.
روزنامه العرب در گزارشی به جزئیات برگزاری دور جدید این گفتگو‌ها پرداخت و نوشت: دور جدید گفتگو‌ها میان ایران و عربستان سعودی در حالی برگزار شد که به گفته ناظران غیرقابل درک است؛ چراکه هنوز تنش میان دو کشور به دلیل حملات انصارالله علیه تاسیسات نفتی سعودی ادامه دارد و به نظر می‌رسد دلیل برگزاری نشست‌های دوجانبه ایران و عربستان گفتگو برای گفتگو است.
یک مقام دولتی عراق روز گذشته شنبه از برگزاری دور جدید گفتگو‌های ایران و عربستان در هفته گذشته در راستای تلاش‌ها برای بهبود روابط قطع شده میان ایران و عربستان خبر داد.
این رسانه مدعی شد که به گفته ناظران، عربستان انتظار هیچ نتیجه‌ای از گفتگو با ایران ندارد، اما در‌های گفتگو را با خود باز نگه می‌دارد تا از مصادره به مطلوب این گفتگو‌ها از سوی ایران جلوگیری کند. به ویژه با توجه به درخواست‌های دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا از تهران مبنی بر اینکه حفظ آرامش با مخالفان منطقه‌ای را شرط احیای توافق هسته‌ای دانسته است.
نویسنده این گزارش با استناد به اظهارات ناظران نوشت: ریاض با توجه به منافع خود و با توجه به تحولات کنونی منطقه، به ویژه تغییر موضع آمریکا در دوره دولت بایدن نسبت به ایران، رویکرد محتاطانه‌ای را در موضع خود در مورد گفتگو با تهران در پیش گرفته است. به خصوص که تغییر مواضع آمریکا در دوران جو بایدن نسبت به ایران شاهد درجاتی از تساهل در مقایسه با موضعی که در دولت سلف او، دونالد ترامپ نسبت به ایران وجود داشت و راه فشار حداکثری را بر تهران در پیش گرفته بود، است.
قطع روابط میان دو قدرت پرنفوذ منطقه خلیج فارس از اوایل سال ۲۰۱۶ صورت گرفت؛ دو کشور که در بسیاری از پرونده‌های منطقه‌ای در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند، سال گذشته چهار دور مذاکرات دوجانبه با هدف بهبود روابط به میزبانی عراق و میانجی‌گری مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر این کشور برگزار کردند.
یک مقام دولتی عراق به خبرگزاری فرانسه در این باره بدون ارائه جزئیات بیشتری گفته که دور جدید گفتگو‌ها میان ایران و عربستان پنجشنبه گذشته در بغداد برگزار شده است.
از سوی دیگر، سایت نورنیوز در ایران از برگزاری دور جدید گفتگو‌ها میان ایران و عربستان سعودی با حضور مقامات ارشد دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس سرویس اطلاعاتی عربستان سعودی خبر داد.
نورنیوز همچنین نوشت که این دیدار در جو مثبتی برگزار شد که امیدواری‌ها برای حرکت دو کشور در مسیر از سرگیری روابط را افزایش داده است و با توجه به شکل‌گیری فضای مفاهمه و گفتگو‌های سازنده میان نمایندگان دو کشور، پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک زمینه برگزاری جلسه مشترک میان وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی فراهم شود.
آخرین دیدار میان ایران و عربستان در سپتامبر سال ۲۰۲۱ برگزار شد و انتظار می‌رفت که جلسه پنجم در ماه مارس گذشته برگزار شود، اما به دلیل خودداری عربستان از ادامه گفتگو‌ها در سایه ادامه تنش‌ها با انصارالله و همچنین تصمیم ایران به تعلیق مشارکت در این گفتگو‌ها به دلیل اعدام ده‌ها نفر از جمله تعدادی از شیعیان از سوی عربستان، متوقف شد.
عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ روابطش را پس از حمله معترضان به اعدام شیخ نمر، روحانی شیعه سعودی به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد قطع کرد.
اولین دور از نشست‌های گفتگو میان دو کشور با میانجی‌گری مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق که روابط خوبی با تهران و ریاض دارد، در آوریل سال ۲۰۲۱ برگزار شد.
توضیح وزیر خارجه عراق در خصوص مذاکرات اخیر ایران و عربستان
وزیر خارجه عراق توضیحاتی درخصوص دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان ارائه داد.
ایسنا نوشت: فواد حسین، وزیر خارجه عراق در گفت وگو با خبرگزاری رسمی این کشور(واع) در خصوص مذاکرات اخیر ایران و عربستان گفت که دور پنجم مذاکرات میان ریاض و تهران در بغداد در فضای مثبتی برگزار شد.
روزنامه العرب در تحلیلی درباره دور پنجم گفتگو‌های ایران و عربستان نوشت: ریاض با توجه به منافع خود و با توجه به تحولات کنونی منطقه، به ویژه تغییر موضع آمریکا در دوره دولت بایدن نسبت به ایران، رویکرد محتاطانه‌ای را در موضع خود در مورد گفتگو با تهران در پیش گرفته است
وی گفت که بغداد میزبان دور ششم مذاکرات ایرانی- سعودی نیز خواهد بود.
فواد حسین پیش از این تاکید کرده بود که عراق تمام تلاش های خود را به کار خواهد گرفت تا فرصت مناسب برای ایجاد تفاهم میان ایران و عربستان را فراهم کند.
پیش از این یک منبع عراقی اعلام کرد که در نشست دو هیات امنیتی ایران و عربستان در بغداد مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق و معاون مشاور امنیت ملی ایران و رئیس سرویس اطلاعات عربستان حضور داشتند.
وی گفت: دو طرف در این نشست توافق کردند که به نشست های امنیتی پایان دهند و به مذاکرات دیپلماتیک منتقل شوند. انتظار می رود که دور ششم مذاکرات نیز در خاک عراق برگزار شود.
این منبع عراقی همچنین خاطرنشان کرد که فضای نشست مثبت بود و دو طرف در خصوص برخی نقاط برای ایجاد فضای آرام میان تهران و ریاض به توافق رسیدند.
وی همچنین گفت که نشست ایرانی -سعودی چند ساعات به طول انجامید و هیات ایرانی زیارت مذهبی نیز داشت اما هیات سعودی دیرتر از آن ها بغداد را ترک کرد.
بر اساس این گزارش، در پنجمین دور گفت‌وگو میان نمایندگان عالی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی که در بغداد پایتخت عراق برگزار شد، چشم‌انداز روشن‌تری نسبت به از سرگیری روابط میان دو کشور ترسیم شده است.
مسئولین عالی عراق و سلطنت عمان نقش موثری در شکل‌گیری جلسات مشترک میان نمایندگان تهران و ریاض داشته‌اند.
در جریان پنج دور گفت‌وگوهای صریح انجام شده، در مورد چالش‌های اصلی در مسیر از سرگیری روابط دو کشور تبادل نظر شده است.
مقامات ارشد دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس سرویس اطلاعاتی عربستان به عنوان نمایندگان تام‌الاختیار دو کشور در جلسات شرکت کرده‌اند.
اگرچه هنوز اخبار رسمی در مورد محتوای آخرین دور گفت‌وگوها و توافقات احتمالی منتشر نشده اما اطلاعات رسیده به نورنیوز حاکی است که فضای مثبت نشست اخیر امیدواری‌ها برای گام نهادن دو کشور در مسیر از سر گیری روابط را افزایش داده است.
با توجه به شکل‌گیری فضای مفاهمه و گفت‌وگوهای سازنده میان نمایندگان دو کشور، پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک زمینه برگزاری جلسه مشترک میان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی فراهم شود.