حاتم‌بخشی از جیب مردم
نمایندگان مجلس شورای اسلامی دخل و خرج دولت در سال آینده را تعیین و تصویب کردند.
نمایندگان مجلس در جلسه سه شنبه و در پایان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، ماده واحده، جداول، ردیف‌ها و اجزای لایحه بودجه ۱۴۰۱ را به شرح زیر با ۱۷۳ رای تصویب کردند.
ماده واحده- بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر سی و هفت میلیون و پانصد و هشتاد و هفت هزار و هفتصد و نود و سه میلیارد و نهصد و سی و یک میلیون ریال به شرح زیر است:
الف- منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی بالغ بر ۱۵ میلیون و ۲۷۳ هزار و ۷۱۴ میلیارد و ۶۱۳ میلیون ریال شامل: ۱- منابع عمومی بالغ بر ۱۳ میلیون و ۹۴۱ هزار و ۳۱۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال
۲- درآمد اختصاصی وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی بالغ یک میلیون و ۳۳۲ هزار و ۳۹۶ میلیارد و ۱۱۳ میلیون ریال ب- بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها، موسسات انتفاعی وابسته به دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار بالغ بر ۲۲ میلیون و ۳۱۴ هزار و ۷۹ میلیارد و ۳۱۸ میلیون ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداخت‌ها بالغ بر ۲۲ میلیون و ۳۱۴ هزار و ۷۹ میلیارد و ۳۱۸ میلیون ریال است.
به نظر می‌رسد تصمیمات عجیب و غریب مجلس، آن هم در شرایطی که اقتصاد کشور با کسری شدید بودجه روبه‌رو است، سال آینده دولت را زیر بار فشار مالی شدید خواهد برد. این در شرایطی است که بارها از زبان نمایندگان هشدار داده می‌شد که میزان کسری بودجه وحشتناک است. در همین راستا، مرکز پژوهش‌های مجلس نیز چندی پیش در گزارشی اعلام کرد که کسری بوجه ۱۴۰۱ بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
تصمیماتی چون افزایش وام ازدواج، افزایش ۳ برابری یارانه‌ها، وام فرزندآوری، از آن دسته تصمیماتی است که بار مالی زیادی را متوجه بودجه سال آینده خواهد گرفت؛ اتفاقی که در ابتدا با فشار به بانک‌ها و در نهایت تورم سفره خانوار روبه‌رو خواهد شد.
وام ازدواج ۱۵۰ میلیون تومان شد
مجلس در حالی وام ازدواج را در بودجه سال آینده افزایش داده که مبلغ وام ازدواج در سال ۱۴۰۰، برای افراد زیر ۲۵ سال ۱۰۰ میلیون تومان و برای افراد بالای ۲۵ سال، ۷۰ میلیون تومان بود.
براساس مصوبه اخیر مجلس برای بودجه سال ۱۴۰۱، وام ازدواج زوج های جوان در سال آینده ۱۵۰ میلیون تومان شد.
طبق این مصوبه، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای هریک از زوج‌هایی که تاریخ ازدواج آنها بعد از یکم فروردین ۱۳۹۷ بوده، ۱۲۰ میلیون تومان و با دوره بازپرداخت ۱۰ ساله است.
تغییر اعداد و ارقام بودجه سال آینده از سوی نمایندگان مجلس، این روزها زنگ خطر کسری شدید بودجه را به صدا درآورده است؛ تا جایی که برخی کارشناسان عنوان می‌کنند حاتم‌بخشی نمایندگان اگرچه در ابتدا باعث ذوق‌زدگی عده‌ای از مردم شود، اما در نهایت هزینه این حاتم‌بخشی از جیب مردم با تورم پرداخت خواهد شد
تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای زوج‌های زیر بیست و پنج سال و زوجه‌های زیر ۲۳ سال نیز ۱۵۰ میلیون تومان خواهد بود.
وام فرزندآوری اضافه شد
تسهیلات تکلیفی دیگری که به بانک‌ها در سال آینده تحمیل خواهد شد، وام قرض‌الحسنه فرزندآوری است. براساس مصوبه مجلس، وام قرض‌الحسنه فرزندآوری به ازای فرزند اول ۲۰ میلیون تومان، به ازای فرزند دوم ۴۰ میلیون تومان، به ازای فرزند سوم ۶۰ میلیون تومان، به ازای فرزند چهارم ۸۰ میلیون تومان، به ازای فرزند پنج و به بعد ۱۰۰ میلیون تومان شد. در این میان، برای تولد فرزندان دوقلو و بیشتر به ازای هر فرزند یک وام تعلق می‌گیرد و ترتیب تولد لحاظ می‌شود.
بر همین اساس، بانک مرکزی مکلف است از محل مانده سپرده‌های قرض‌الحسنه و نصف سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری شبکه بانکی، این تسهیلات را با اولویت نخست ازدواج و فرزندآوری از طریق بانک‌های عامل تأمین کند.
بانک‌ها مکلفند مبتنی بر اعتبارسنجی متقاضیان، حداکثر با أخذ سفته از متقاضی و یا یک ضامن معتبر به پرداخت تسهیلات اقدام کنند.
یارانه نقدی ۳ برابر می‌شود؟
افزایش ۳ برابری یارانه کم‌درآمد، مصوبه دیگری است که بار مالی تازه‌ای روی بودجه ۱۴۰۱ ایجاد خواهد کرد. بر این اساس، نمایندگان مجلس، شرایط افزایش ۳ برابری یارانه فرزندان خانواده‌های دهک‌های اول تا چهارم دارای حداقل ۳ فرزند تحت تکفل که هیچکدام از والدین در دستگاه های مذکور ماده ۲۹ قانون برنامه ششم توسعه ایران شاغل نیستند را مشخص کردند.
براساس بند (ب) تبصره ۱۴ ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۱ کل کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه(۳) ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک‌بندی درآمدی تمامی خانوارهای یارانه‌بگیر از طریق شاخص‌ها و اطلاعات و داده‌های متقن و ثبتی قابل اتکا نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام نماید، شناسایی و دهک بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می گیرد.
سه دهک بالای درآمدی نسبت به افزایش یارانه فرزندان خانواده‌های دهک های اول تا چهارم دارای حداقل ۳ فرزند تحت تکفل که هیچکدام از والدین در دستگاه های مذکور ماده ۲۹ قانون برنامه ششم توسعه ایران شاغل نمی باشند، به میزان ۳ برابر یارانه مصوب سایرین دریافت کنند.
سازمان هدفمندسازی یارانه ها موظف است نسبت به ثبت نام افراد جدید متقاضی یارانه طبق ضوابط اقدام کند.
تسهیلات ۲۰۰ میلیونی مسکن برای خانواده‌های با فرزند سوم
طبق مصوبه اخیر مجلس، وام ۲۰۰ میلیون تومانی مسکن برای خانواده‌های با فرزند سوم در نظر گرفته خواهد شد. براساس این مصوبه، تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن (بنا به درخواست خانواده) با بازپرداخت حداکثر ۲۰ ساله برای خانواده‌های فاقد مسکن که درسال ۱۳۹۹ به بعد صاحب فرزند سوم یا بیشتر شده یا می‌شوند، به میزان ۲۰۰ میلیون تومان اقدام کند.
حقوق سربازان تغییر کرد
در همین حال میزان حقوق سربازان نیز طبق مصوبه‌ای افزایش یافت که جزییات آن به این شرح است: «در اجرای ماده(۴۹) قانون خدمت وظیفه عمومی، حقوق سربازان وظیفه مجرد مشغول در مناطق غیر عملیاتی حداقل شصت درصد(۶۰ درصد)، حقوق سربازان وظیفه مجرد مشغول در مناطق عملیاتی حداقل هفتاد و پنج درصد(۷۵ درصد) و حقوق سربازان متاهل نوددرصد(۹۰ درصد) حداقل دریافتی کارکنان نیروهای مسلح مبتنی بر قانون مدیریت خدمات کشوری تعیین می شود و دستورالعمل آن باتوجه به تحصیلات و درجات آنان توسط ستاد کل نیروهای مسلح تهیه می شود.»