1

مذاکرات وین “مرحله نهایی”

سرویس سیاسی/ خبرها از وین ازین حکایت دارد که مذاکرات برای احیای توافق هسته ای ایران وارد “مرحله نهایی” خود می شود، چراکه مذاکره کنندگان به پایتخت های خود بازگشته اند تا دستورالعمل های سیاسی در مورد اقداماتی که در روزهای آینده انجام می دهند را دریافت کنند.

جالینا پورتر معاون سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در نشست خبری هفتگی این وزارت‌خانه در پاسخ به سوالی درباره توقف چند روزه مذاکرات ایران و سایر طرف‌های برجام در وین درباره احیای این توافق خاطر نشان کرد که این رایزنی‌ها به مرحله نهایی نزدیک می‌شود.

به گزارش روزنامه صبح‌امروز به نقل از وب سایت وزارت امورخارجه آمریکا، وی تصریح کرد: همان‌طور که می‌دانید راب مالی نماینده ویژه دولت در امور ایران نیز در حال بازگشت به واشنگتن است. همه طرف‌ها با پایتخت‌هایشان بازگشته‌اند تا در این مرحله مشورت‌های لازم را انجام‌ دهند. در حال حاضر نیز من بیش از این نمی‌توانم اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهم.

پیش از این انریکه مورا، هماهنگ‌کننده مذاکرات وین در توییتی از بازگشت‌ هیات‌های حاضر در مذاکرات وین جهت رایزنی با پایتخت‌هایشان خبر داد.

انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین روز جمعه در توییتی نوشت: هشتمین دور مذاکرات وین بر سر برجام که از بیست و هفتم دسامبر آغاز شده و تاکنون طولانی‌ترین دور مذاکرات بوده با وقفه مواجه شده است. مشارکت‌کنندگان جهت رایزنی و دریافت دستور العمل راهی پایتخت‌هایشان خواهند شد تا هفته دیگر بازگردند. هم‌اکنون به اتخاد تصمیمات سیاسی نیاز است. تمامی مشارکت‌کنندگان سفر امنی داشته باشند.

بر اساس تفاهم صورت‌گرفته میان هیأت‌های مذاکره‌کننده در وین، دور هشتم گفت‌وگوها به مدت حدود یک هفته تنفس خواهد داشت.

بعد از ظهر روز جمعه نیز دیدار دوجانبه علی باقری، رییس هیأت مذاکره‌کننده ایران و انریکه مورا، هماهنگ‌کننده اروپایی گفت‌وگوها در هتل کوبورگ وین برگزار شد.

نشریه پولیتیکو نیز در گزارشی با پرداختن به تازه‌ترین مسائل مربوط به مذاکرات وین، تاکید کرد که مذاکرات در حال ورود به مرحله نهایی و تصمیم‌گیری درباره موضوعات اصلی است.

نشریه پولیتیکو در گزارشی درباره روند مذاکرات وین نوشت، مقامات رسمی می‌گویند، مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در حالی که مذاکره‌کنندگان برای مشورت‌ها و تصمیم‌گیری‌های سیاسی درباره اقداماتی که ظرف چند روز آینده باید انجام شود، به پایتخت‌ها باز می‌گردند، در حال ورود به «مرحله نهایی» خود است.

در زمینه موضوعات کلیدی پیش‌رفت‌هایی انجام شده است، از جمله درباره چگونگی محدودسازی دوباره برنامه هسته‌ای ایران، درباره چگونگی لغو تحریم‌های بازگردانده شده و مهم‌تر از همه، درباره توالی این اقدامات. اما مسئله توالی هنوز کاملا حل‌وفصل نشده است

پولیتیکو در ادامه می‌نویسد: دیپلمات‌های غربی برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، با ضرب‌الاجلی در اواسط فوریه مواجه‌اند که خودشان تعیین کرده‌اند. آنها می‌گویند نگران پیشرفت‌های هسته‌ای سریع ایران از زمان خروج آمریکا از توافق در سال ۲۰۱۸ هستند، آن‌ها همچنین نگران گزارش قریب‌الوقوع دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل هستند که انتظار می‌رود جزئیات بیشتری از توسعه‌های هسته‌ای ایران ارائه دهد که می‌تواند باعث ایجاد اصطکاک‌های جدیدی در این زمینه شود.

این نشریه همچنین آورده است: این یعنی چند هفته آتی در تعیین این که آیا توافق احیا خواهد شد یا مذاکرات بر هم خواهد خورد، اهمیتی حیاتی خواهد داشت. در بیانیه‌ای از سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس که روز جمعه منتشر شد، آمده است، «ژانویه تا به امروز، حساس‌ترین دوره مذاکرات بوده است»، «همه واقفند در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم که مستلزم تصمیمات سیاسی است».

گزارش پولیتیکو می‌افزاید: یک مقام آمریکایی که در جریان این مسئله است، این احساس فوریت را منعکس کرده است. به گفته او، «هیچ کس نباید از این که ما در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم و نیاز به تصمیم‌گیری سیاسی در زمینه سخت‌ترین مسائل داریم،‌ متعجب شود. به همین دلیل است که همه به پایتخت‌هایشان باز می‌گردند». در این زمینه، به نظر می‌رسید همه با نظر میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین موافق بودند که گفته بود،‌ مذاکرات « به مرحله پیش‌رفته‌ای رسیده است که در آن نیاز به تصمیم‌گیری‌های سیاسی است.»

در ادامه این گزارش مطرح شد: طبق گفته مقاماتی که در جریان مذاکرات هستند، نتیجه می‌تواند به هر یک از این جهت‌ها بیش برود. در حالی که پیش‌رفت قابل توجهی نسبت به از سرگیری متزلزل مذاکرات در ماه نوامبر انجام شده است، آمریکا و ایران هنوز باید مسائل باقی‌مانده را حل‌وفصل کنند. یک دیپلمات ارشد غربی به شرط فاش نشدن نامش گفت، “ما به پایان این مذاکرات چشم دوخته‌ایم اما مهم است بدانیم مسائل سیاسی اصلی در زمینه تمامی موضوعات هنوز حل‌نشده باقی مانده‌اند.”

پولیتیکو می‌نویسد: یک دیپلمات ارشد غربی گفت، در زمینه موضوعات کلیدی پیش‌رفت‌هایی انجام شده است، از جمله درباره چگونگی محدودسازی دوباره برنامه هسته‌ای ایران، درباره چگونگی لغو تحریم‌های بازگردانده شده و مهم‌تر از همه، درباره توالی این اقدامات. اما مسئله توالی هنوز کاملا حل‌وفصل نشده است. به گفته این دیپلمات غربی، این مذاکرات «به کندی» پیش می‌روند. مشکل این است که پروسه توالی مستلزم آن است که مذاکره‌کنندگان اقداماتی را ترسیم کنند که آمریکا و ایران باید ظرف چند ماه، در صورت میسر شدن بازگشت به توافق هسته‌ای، انجام دهند.

این گزارش می‌افزاید: این موضوع می‌تواند شامل برداشتن گام اول از سوی آمریکا در زمنیه لغو برخی از تحریم‌ها شود که شامل زمینه‌سازی اجرایی شدن تجارت جهانی با ایران می‌شود. ایران مایل است شاهد این باشد که تجارت با آن واقعا دوباره به جریان افتاده است تا راستی‌آزمایی کند که تحریم‌ها لغو شده‌اند، مثلا ببیند آیا می‌تواند یک نفت‌کش را بارگیری کند و آن را به کشوری خارجی بفروشد. ایران هم به نوبه خود، باید اقداماتی را برای پایین آوردن سطح برنامه هسته‌ای‌اش انجام دهد که احتمالا شامل انتقال مواد هسته‌ای اضافی به خارج از کشور و کنار گذاشتن برخی از سانتریفیوژهای پیش‌رفته‌اش خواهد شد که برای غنی‌‎‌سازی اورانیوم مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگرچه مثل همیشه،‌ اهمیت قضیه در جزئیات است که هنوز نهایی نشده است.