طوفان «اومیکرون» در راه است
دو سال از شیوع ویروس کرونا در جهان گذشته و در این مدت، شاهد بروز انواع سویه‌ها و جهش‌های این ویروس در اقصی نقاط دنیا بوده‌ایم که هر کدام از جهش‌ها و سویه‌ها، دارای ویژگی‌های خاص خود بوده‌اند. به طوری که این روند با بروز سویه دلتا، شدت گرفت و دیدیم که در کشور خودمان نیز چگونه تعداد بیماران و قربانیان آن در پیک پنجم، سیر صعودی یافت و باعث شد تا از آن به عنوان «فاجعه ملی» یاد کنیم.
حالا که نقشه کرونایی کشور به سمت «آبی» شدن پیش می‌رود و دیگر از نقاط نارنجی و قرمز خبری نیست، بهتر است که با تشدید محدودیت‌ها و پروتکل‌های بهداشتی، بازگشت به عقب نداشته باشیم. زیرا، در آن صورت معلوم نیست چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.
*جهش 50 برابر
متاسفانه بررسی‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد که روند رعایت پروتکل‌های بهداشتی و…، در روزهای منتهی به آذر و ابتدای دی‌ماه ۱۴۰۰، به شدت نزولی شده است که می‌تواند همزمان با حرکت خزنده اومیکرون نگران کننده باشد.
دکتر حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی کشوری کرونا در نشست خبری آنلاین با اصحاب رسانه گفت: با توجه به اینکه اومیکرون نسبت به ویروس دلتا تقریبا سه برابر سرایت‌زایی بیشتری دارد و یک نفر مبتلا می‌تواند ویروس را به ۱۰ نفر دیگر هم انتقال دهد، انتظار می‌رود با رعایت نشدن پروتکل‌ها در سه تا چهار هفته آینده با اوج اومیکرون در ایران مواجه شویم.
وی افزود: این در حالی است که می‌دانیم این سویه ویروس نسبت به جهش‌های قبل بیش از ۵۰ برابر جهش پیدا کرده است. البته ما هنوز در مورد رفتار این سویه خیلی چیز‌ها را نمی‌دانیم و باید منتظر نتایج مطالعات بیشتر در مورد آن باشیم تا بتوانیم بر این اساس در خصوص مقابله با آن تصمیم گیری کنیم.
جماعتی در ادامه گفت: آنچه فعلا برای ما مشخص است اینکه چون این سویه قدرت سرایت زایی بالایی دارد، در خیلی از کشورهای دنیا بخصوص کشورهای اروپایی به نوع قالب ویروس تبدیل شده و در آمریکا تا حدود ۷۳ درصد این سویه گسترش یافته است. بر اساس گزارش‌های آخری که در مورد گسترش ویروس اعلام شده تقریبا تمام کشورهای دنیا آلوده به این جهش شدند بنابراین ما باید در مورد این ویروس بیشتر بدانیم.
وی افزود: فعلا بر اساس مطالعات صورت گرفته در کشورهای اروپایی می‌دانیم که بیشترین سنی که گرفتار این ویروس می‌شوند سنین ۲۰ تا ۳۰ سال و افرادی هستند که بالاتر از ۶۰ سال دارند و مورد تهاجم ویروس قرار می‌گیرند.
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا در ادامه گفت: در کرونای اومیکرون نسبت به نوع دلتا ۴۰ تا ۵۰ درصد میزان بستری در بیمارستان کمتر بوده است، ولی با توجه به سرایت زایی بالایی که دارد، این که تعداد بستری ناشی از ابتلا به آن کم است، چندان اهمیتی ندارد؛ بنابراین، می‌گوییم رعایت پروتکل‌ها به ویژه در مجامع، کنسرت‌ها و… اهمیت بسیاری دارد و تاکید می‌کنیم که استفاده از ماسک سرایت زایی را قطعا کاهش می‌دهد.
وی با تاکید بر لزوم انجام واکسیناسیون کرونا، افزود: همانطور که قبلا هم اعلام کردیم، الان دیگر به عنوان دوز بوستر در خیلی از کشورهای دنیا این واکسیناسیون را قبول ندارند و آن را در مقابل اومیکرون به عنوان دوز سوم و تکمیل کننده در نظر می‌گیرند. ما هم به مردم توصیه می‌کنیم دوز سوم واکسیناسیون را انجام دهند و آن را جدی بگیرند. توصیه ما حتی به واکسیناسیون ۵ تا ۱۱ سال هم هست، به ویژه با توجه به بازگشایی حضوری مدارس که ممکن است سبب انتشار سویه جدید شود.
*حمله اومیکرون به نوجوانان و جوانان
همچنین معصومه گشتایی مدیر گروه آموزش و ارتقا سلامت دانشگاه علوم پزشکی ایران، با عنوان این مطلب که اگر فردی به سویه اومیکرون مبتلا شود صد درصد همه اعضای خانواده او هم به اومیکرون مبتلا خواهند شد، گفت: برای همه گیر نشدن این سویه در کشور باید شیوه نامه‌های بهداشتی بیش از پیش در کشور رعایت شود شاید میزان مرگ و میر این سویه با جهش‌های قبلی فرقی نکند، اما به علت سرایت بالایی که دارد می‌تواند باعث مرگ و میر شود.
وی با بیان اینکه افراد فکر می‌کنند اومیکرون سویه خفیفی است، افزود: در این سویه جدید به علت سرایت بالاتری که دارد، افراد بیشتری مبتلا می‌شوند و به همان نسبت میزان مرگ و میر هم بالا می‌رود و در صورت رعایت نکردن پروتکل‌ها، می‌تواند ما را وارد موج بعدی کرونا کند.
گشتایی گفت: مدت زمان ۲ برابر شدن بیماران در این جهش جدید، ۲ تا ۳ روز است و دوره ۲ برابر شدن افراد بیمار می‌تواند ما را با مشکل بستری بیماران هم مواجه کند.
مدیرگروه آموزش و ارتقا سلامت دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: اومیکرون، افراد جوان و نوجوان را به شدت درگیر می‌کند و در کشورهای دیگر هم این موضوع دیده شده به همین علت تمام جوانان ۱۸ سال به بالا باید برای تزریق دوز سوم واکسن مراجعه کنند و خانواده‌ها هم اگر کوچک‌ترین علائمی در فرزندان خود مشاهده کردند باید به پزشک مراجعه کنند.
فوران «اُمیکرون» نگران کننده است
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیزبا هشدار نسبت به وقوع پیک ششم کرونا در کشور، گفت:شواهد آن مشخص و قابل دیدن است؛ به شکلی که در برخی مناطق طغیان‌های از اپیدمی قابل مشاهده است.
حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره «آخرین وضعیت اپیدمی اُمیکرون در ایران و جهان»، بیان داشت:اکنون اُمیکرون بیش از 100 کشور از جمله ایران را آلوده کرده و عملا هشدار جهانی است تا اقدامات لازم برای کنترل و مهار آن انجام شود.
وی ادامه داد: در ایران نیز تاکنون موارد مشکوک فراوان است و علیرغم اینکه میزان کُشندگی به نسبت به دلتا کمتر است اما به علت اینکه فراوانی ابتلا خیلی بیشتر بوده و بیش از دو برابر است؛ لذا ما نگران فراوانی بستری و مرگ نیز در کل کشور هستیم.
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت:اقداماتی که باید انجام گیرد متنوع است و بخش عمده مربوط به مردم و بخشی مربوط به مدیریت اپیدمی در کشور است. در مدیریت اپیدمی باید رفت و آمدها، مرزها و مواجهه افراد را کنترل کنیم.
سوری با اشاره به ضرورت اعمال تدابیر لازم برای مقابله با اپیدمی،خاطرنشان کرد: اقداماتی مانند افزایش پوشش واکسیناسیون و در صورت نیاز دُزهای بعدی باید صورت گیرد.
وی تصریح کرد:الان برخی کشورها دز چهارم را تزریق می‌کنند؛ چراکه بالاخره با آمدن واریانت‌های جدید اثر بخشی برخی واکسن‌ها کم می‌شود و لازم است ما حتما با دُزهای یادآور این را جبران کنیم.اینها مسائلی هست که در جامعه ما وجود دارد و باید به آن توجه جدی شود.
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این پرسش که «با توجه به شرایط فعلی پیش بینی از وقوع پیک ششم را دارید؟»،تصریح کرد: بله، قطعا همین طور است. بالاخره شواهد آن نیز مشخص و قابل دیدن است. در جامعه کم کم تغییرات را احساس می‌کنیم؛ به شکلی که در برخی مناطق طغیان‌های از اپیدمی در کشور قابل مشاهده است و همه اینها موجب می‌شود روندی که داشتیم و به سرعت پایین می‌آمد، این روند بشدت کند شده و در نتیجه باعث نگرانی می‌شود.
سوری با بیان اینکه عمده ترین کاری که باید انجام گیرد این است که رعایت پروتکل‌ها را بیشتر کرده ، واکسیناسیون را تقویت و مرزها را کنترل کنیم،بیان داشت:متاسفانه رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سطح کشور به طور میانگین حدود 45 درصد است که رقم ناچیزی است.
وی یادآور شد: البته فورانی که اپیدمی با واریانت امیکرون به دنبال خواهد داشت نگران کننده است؛ یعنی مثل آتشفشانی است که یک دفعه گدازهای آن دامن مردم و کشور را خواهد گرفت.
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد: بنابراین نباید دچار ساده انگاری شویم و فکر کنیم دیگر زندگی عادی پیش می‌رود؛ به طوری که بگوییم بیمارستانها که نسبتا خلوت است و مرگ و میر روزی 50 -60 نفر بیشتر نمی‌شود.
سوری ابراز داشت: تصور عادی انگاری اکنون بزرگترین خطری است که کشور را تهدید می‌کند؛ چه در مردم و چه در برخی مسئولان؛در نتیجه امیدوارم این ساده انگاری هر چه سریعتر به هوشیاری کامل تبدیل شود و نگرانی از اینکه چه کنیم این مسائل به حداقل ممکن برسد.
وی در پاسخ به این پرسش که «پیش بینی شما درباره آینده اپیدمی کرونا با توجه به فصل سرما و روزهای پایانی سال چگونه است؟»،متذکر شد:زمستان باعث می‌شود زندگی در فضای بسته بیشتر شود؛بنابراین این نگرانی را از فضای بسته داریم. با توجه به روندی که اکنون در کشورهای دنیا می‌گذرد، نگرانی این است که برای کشور ما نیز این سناریو تکرار و حتی شدیدتر شود.
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تأکید بر اینکه باید هوشیاری لازم را به خرج داد و حساس تر برخورد کنیم، ابراز داشت: اصلا نباید به شرایط موجود دلخوش کنیم و این شرایط بسیار شکننده است؛به طوری که در حد چند روز انفجاری شاهد یک تغییر اساسی در الگوهای اپیدمیولوژی باشیم و این نگرانی در جامعه وجود دارد.