تیتراژ خوانی، میانبر مسیر شهرت
سرویس فرهنگ
این روزها فیلم و سریال‌های بسیاری را در سینما و رسانه ملی و شبکه نمایش خانگی می‌بینیم که یکی از منحصر به فردترین ویژگی خود را تیتراژ آن می‌دانند. تیتراژها معمولا در سال‌های اخیر یا ویترین موفقیت و شهرت چهره‌های جدید بوده و یا برگ برنده و نقطه قوت یک سریال یا برنامه تلویزیونی به شمار می‌آمدند و خواننده تیتراژ موجب بهتر دیده شدن یک اثر نمایشی می‌شده است. هرچند در این خصوص برخی از کارشناسان عقیده دارند که مسئولان رسانه ملی خلأها و نقص‌های بسیاری از سریال‌های سطحی پخش شده از تلویزیون را با حضور خواننده‌های مطرح موسیقی کشورمان پر می‌کنند.
به گزارش روزنامه «صبح امروز» آنچه می‌خوانید نظرات فعالین این حوزه در سال‌های اخیر است که در گفتگوهای خود با رسانه‌ها عنوان کرده‌اند.
رضا یزدانی
خوانندگی و آهنگسازی رضا یزدانی برای فیلم سینمایی «حکم» به کارگردانی مسعود کیمیایی آغاز شد و در تلویزیون نیز خوانندگی تیتراژ سریال‌های زیادی را برعهده داشته است که اولین آنها سریال مرگ تدریجی یک رویا به کارگردانی فریدون جیرانی بود.
او معتقد است: خواندن تیتراژ می‌تواند در روند معرفی و رشد یک خوانند بسیار تاثیرگذار باشد. البته به شرط آن‌که این روند، مسیر درستی را طی کند. یعنی خواننده در جای درست قرار گرفته باشد، آهنگ خوب و قدرتمند باشد و ترانه هم کیفیت و تاثیرگذاری کافی داشته باشد و بتواند حال و هوای سریال و حال و هوای فضای تصاویر را به درستی انتقال دهد. اگر این انتقال درست انجام بشود، اتفاق مورد نظر رخ داده است اگر نه، حتی ممکن است تاثیر منفی هم داشته باشد.
یزدانی با اشاره به ویژگی یک تیتراژ مناسب عنوان کرده است: در تیتراژ، قطعه برای تصویر و در خدمت تصویر اجرا می‌شود. موسیقی برای تصویر ساخته و ترانه هم براساس آن سروده می‌شود، پس خواننده هم باید متناسب با تصویر بخواند. وقتی قرار است قطعه‌ای برای یک فیلم یا سریال ساخته شود، باید حتما با مضمون فیلم یا سریال هماهنگ باشد. به عبارتی تیتراژ موفق تیتراژی است که با دیدن و شنیدن آن بتوان تصاویر فیلم یا سریال را در ذهن مرور کرد.
حبیب خزایی‌فر
حبیب خزایی‌فر نیز از جمله آهنگسازانی است که در این حوزه فعالیت‌های گسترده‌ای دارد. او معتقد است: انتخاب خواننده برای فیلم براساس نیاز شکل می‌گیرد در غیر این صورت لزومی نمی‌بینیم صدای خواننده هم شنیده شود. در واقع با توجه به فیلمنامه این ضرورت احساس می‌شود که در این بخش کلام و شعر قرار بگیرد یا خیر؟آیا این کلام در تخلیه احساس مخاطب تاثیر گذار خواهد بود؟
فریدون آسرایی
آسرایی نیز از چهره‌های شناخته شده در موسیقی پاپ کشور است. او انتخاب تیتراژ سریال یا برنامه‌ها را منوط به موضوع فیلم یا برنامه عنوان می‌کند و تأکید دارد، ترانه باید با محتوای داستان همراه باشد.
آسرایی مطرح کرد: در بسیاری از مواقع خواننده‌های ما از طریق همین تیتراژ خوانی‌ها به شهرت رسیده‌اند و برای آنها مسیر ترقی بوده است.
وی با بیان اینکه «به عقیده من خواندن تیتراژ بسیار اهمیت دارد» ادامه داده است: اگر تیتراژ یک برنامه یا سریال موفق شود در دیده شدن خواننده و حتی فیلم یا سریال بسیار بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
عبدالجبار کاکایی
این چهره شناخته شده در حوزه ترانه نویسی برای تیتراژهای تلویزیونی عنوان کرده است : هدف‌گذاری تیتراژها بر مبنای موضوعات مختلف سریال‌ها است . بنابراین بدون شک معیار انتخاب تیتراژ باید پیرو موضوع سریال و فیلم باشد.
حجت اشرف‌زاده
از دیگرخوانندگان خوب موسیقی پاپ و سنتی حجت اشرف زاده است که در خصوص مافیای تیتراژخوانی گفته است: فضای موسیقی درکشور ما دارای چالش و مشکلات زیادی است و در این موضوع شکی نیست. تهیه، تولید و نشر موسیقی دچار مشکل شده و موسیقی هرگز حمایت نشده و نمی‌شود و طبیعتاً خواننده‌هایی حمایت می‌شوند که توانایی مالی داشته باشند یا از تهیه‌کننده یا سرمایه‌گذار خوب برخوردار شوند.
سعید شریعت
خواننده تیتراژ سریال «افرا» پیرامون نکات مهم در خلق یک اثر خوب برای آثار تلویزیونی بیان کرده است: معتقدم بهره‌گیری از موسیقی و خواننده در متن و تیتراژ آثار نمایشی، آن‌چنان ضرورتی ندارد، اما به نوبه خود می‌تواند نقش سازنده‌ای در تلطیف سکانس‌ها و پلان‌های آثار و تفهیم بهتر محتوای قصه به مخاطب داشته باشد و همین‌طور یک اثر را با تمام نقاط قوت و ضعف در ذهن مخاطب ماندگار کند.
وی معتقد است: ساختار یک اثر موسیقایی همچون مثلث سه ضلعی است که اگر چه خواننده در راس آن قرار دارد، اما این تعامل و هماهنگی با آهنگساز و ترانه‌سرا است که موفقیت ملودی‌ها و قطعات ساخته شده چه در زمینه آثار تلویزیونی و یا سینمایی و چه در عرصه ترانه را تضمین خواهد کرد. همچنین می‌توان مدعی شد در کنار همه این گفته‌ها میزان و درصد استقبال مردم به ویژه قشر فرهیخته جامعه است که تعیین کننده موفقیت و ماندگاری آثار موسیقی و یا نمایشی خواهد بود.
مهیار علیزاده
این آهنگساز نام آشنا که در حوزه تیتراژهای تلویزیونی هم کار کرده است، گفته بود: سلایق مجریان و تهیه‌کنندگان تلویزیون بسیار سطحی و عوام گرایانه است و در نتیجه این مسئله باعث می‌شود تا در انتخاب آثار موسیقایی برای تیتراژها به این فکر کنند که چه خواننده‌ای روی بورس است و مردم بیشتر دوست دارند، خواننده‌ای که تاریخ مصرف دارد و تنها دو، سه سال فقط خوانندگی کند و پولساز باشد را انتخاب می‌کنند و آخرین مسئله‌ای که به آن فکر می‌کنند کار فرهنگی و نشر هنر فاخر است. تنها می‌خواهند برنامه‌شان بیشتر دیده شود و در فضای مجازی بیشتر سروصدا کند، این رویکرد ما را پله پله از هنر فاخر دور می‌کند.
مجید اخشابی
این خواننده فعال در حوزه تیتراژ نیز درباره مختصات یک موسیقی و تیتراژ خوب برای یک سریال گفته است: نوآوری در موسیقی اساسا یک شرط است و موفقیت یک هنرمند در ساخت و اجرا است اما باید به جاذبه‌های سریال گره بخورد. گاهی موسیقی واقعا خوب است اما سریال بیننده را پای تلویزیون نمی‌نشاند و باعث می‌شود موسیقی کارکردی نداشته باشد و دیده نشود. گاهی اوقات برعکس است و یک سریال خیلی خوب می تواند یک موسیقی را بالا ببرد. باید هر دو با هم هماهنگ و هم سنگ باشند.