1

پایان ویولن متبسم

سرویس فرهنگ

مشهد همواره مهد پرورش چهره‌های سرشناس موسیقی در ایران است. چهره‌هایی که هرکدام نقشی بر تاریخ موسیقی کشور و حتی دنیا بر جای گذاشته‌اند.

این موضوع را می‌توان به قدمت و دیرینگی موسیقی مقامی خراسانی تا بروز موسیقی‌های نوین تعمیم داد. گویا خراسانی‌ها از دیرباز بیشتر متوجه بودند که موسیقی احساسات ما را تحریک می‌کند، زندگی ما را با ملودی غنی می‌کند و اغلب اوقات به ما کمک می‌کند تا بر مالیخولیای خود غلبه کنیم. “افلاطون” فیلسوف بزرگ یونانی هم معتقد است موسیقی برای روح همانند ورزش برای بدن است.

نوازنده و مدرس ویلن و کمانچه

در این میان از دست دادن افرادی که نقشی در موسیقی داشتند همواره تلخ است، چرا که جایگزینی نیست تا این جای خالی دنیا پر شود. استاد محمود متبسم نیز یکی از همان افراد است. نوازنده و مدرس ویلن و پیشکسوت موسیقی استان که روز گذشته در سن 84سالگی به دلیل کهولت سن دار فانی را وداع گفت.

به گزارش روزنامه صبح امروز، محمود متبسم که برادر بزرگتر استاد حمید متبسم می‌باشد ، نوازنده و مدرس ویلن و کمانچه و از پیشکسوتان موسیقی خراسان به شمار می‌آمد. او در نواختن ویولن، داراى پنجه‏اى شیرین و جذاب و بی‌همتایی بود كه زیبایى و حلاوت خود را داشت.

زنده یاد محمود متبسم در سال ۱۳۱۶ خورشیدى در شهر مقدس مشهد و در خانواده‏اى متدین و هنردوست دیده به جهان گشود.

پدر وى زنده‏یاد حاج‏على متبسم یكى از نوازندگان خوب و بنام ساز تار در استان خراسان بود كه فروشگاهى به اسم فروشگاه «چنگ» در خیابان خسروى داشت كه هنرمندان و علاقمندان به علم و هنر موسیقى در آنجا رفت و آمد داشتند و مغازه او محل تجمع هنرمندان بود.

آغاز راه موسیقی با ویولن

زنده یاد محمود تبسم درباره فراگیرى و نواختن ساز ویولن و آشنایى خود به علم و هنر موسیقى گفته بود: «من از شانزده سالگى فراگیرى و نواختن ساز تار را نزد پدرم حاج‏على متبسم كه تار را به خوبى و شیرینى فراوان مى‏نواخت و یكى از هنرمندان سرشناس استان خراسان بود، آغاز كردم. ولى پس از چند ماهى به نواختن ساز ویولن علاقمند گردیدم و علت آن هم این بود كه روزى به رادیو گوش مى‏دادم كه آهنگى از آن پخش مى‏شد به نام «گلى جان» كه از ساخته‏هاى عباس شاپورى كه در من خیلى اثر كرد و چنان در رگ و پى من این آهنگ اثر گذاشت كه ساز تار را از زانوان خود برداشتم و زمین گذاشتم و ساز ویولن را از زمین بر روى شانه خود نهادم و شبانه‏روز مشغول نواختن گردیدم و نزد خود توانستم همان آهنگ «گلى جان» و چند آهنگ دیگر را بنوازم. ولى مدتى بعد نزد هنرمندى به‏نام «جوان» كه متأسفانه اسم كوچك او یادم نیست رفتم و علم موسقى و نواختن ویولن را فرا گرفتم.»

این پیشکسوت موسیقی ادامه داده بود: «پس از چندى براى همكارى به رادیو مشهد دعوت شدم كه من با افتخار این همكارى را پذیرفتم كه مدت بیست سال این همكارى در كنار سایر هنرمندان بنام و بزرگ مشهد نصیبم گشت. نكته‏اى را كه باید در اینجا متذكر شوم، این است كه برادر عزیزم حمید متبسم كه بسیار مهربان و با احساس مى‏باشد و ساز تار را در نهایت شیرینى و ظرافت مى‏نوازد، نزد پدرم نواختن آن را فراگرفت و جهت پیشرفت و فراگیرى سبك و سیاق استادان مختلف این ساز، نزد هنرمندان هوشنگ ظریف، محمدرضا لطفى، حسین علیزاده رفت و بعدها با ایشان افتخار همكارى پیدا نمود و در كنسرت‏هاى چندى در داخل و خارج شركت فعال داشته است».

اهمیت و جایگاه موسیقی

بدون شک موسیقی به طور فوق‌العاده‌ای به ما کمک می‌کند تا زندگی اجتماعی سالمی داشته باشیم و خصوصیات انسانی مانند دلسوزی و درک در خود را زنده نگه داریم. همچنین موسیقی این قدرت را دارد که خاطرات فراموش شده را برای ما زنده کند. در این میان جا دارد که پاسدار جایگاه مهم اساتید حوزه موسیقی استان باشیم و تا زمانی که در این دنیا حضور دارند آنها را بشناسیم و از وجود ارزشمندشان بهره ببریم.

پیام سرپرست دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

سرپرست دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در همین راستا درگذشت محمود این نوازنده و مدرس ویولن و پیشکسوت موسیقی استان خراسان را در پیامی تسلیت گفت.در متن پیام محمد اله‌یاری آمده است: « بازگشت همه بسوی اوست…
با اندوه خبر رسید که جناب آقای محمود متبسم نوازنده و مدرس ویولن و پیشکسوت موسیقی خراسان از جمع اهالی هنر شریف موسیقی رخت سفر بر بست.

دانش موسیقی، بینش هنرمندانه و منش مرحوم محمود متبسم با تربیت هنرمندان فراوان، جمع علاقه مندان به ایشان را در طول عمر  فعالیت هنری شان افزود و فقدان وی دوستان و شاگردان را به سوگ نشاند.

اینجانب این فقدان را به جامعه هنری کشور و خاندان گرامی‌اش تسلیت گفته و صبر و اجر ایشان را از درگاه حضرت حق خواهانم.»