کارت دعوت دامادها به دو وزیر
قاسم شمسایی
شاید پرترافیک‌ترین تیتر روزهای اخیر سیاست داخلی کشور انتصاب‌های فامیلی باشد. موضوعی که با انتشار خبر انتصاب داماد زاکانی شهردار تهران به سمت مشاورش به اوج رسید و در ادامه بسیاری حواشی و واکنش به همراه داشت.
هفته گذشته نیز خبر انتصاب علی نبوی به عنوان دستیار ویژه فاطمی امین وزیر صمت در امور شرکتها منتشر شد. این خبر را سایت دیده بان ایران منتصب به احمد توکلی، منتشر کرد و در ادامه نوشت: «نبوی بدون حتی یک ساعت سابقه فولادی، رئیس هیات مدیره فولاد مبارکه بزرگ‌ترین شرکت فولاد خاورمیانه شد. او برادر زن فاطمی امین است. هر چند روابط عمومی وزارت صمت این انتصاب را تکذیب کرده اما در سایت رسمی فولاد مبارکه “علی نبوی” به عنوان رئیس هیات مدیره فولاد مبارکه منصوب شده است.»
همین اخبار و حواشی سبب شد تا روزنامه کیهان نیز به این اتفاقات واکنش نشان دهد، این روزنامه در مقاله‌ای نوشت: «انتصاب منسوبین و نزدیکان حتی اگر از نظر قانون و شرع مشکل نداشته باشد بی‌شک هزینه و حوصله دولت و مردم را صرف پاسخگویی به بهانه‌گیرانی می‌کند که چیزی برای باختن ندارند. انتخاب سریع مدیران ارشد استان‌ها از بین افراد پاک، امین، سفید و خدمتگزار و تمرکز بر ترمیم خرابی‌ها و تعمیر خرابکاری‌های لیبرال‌های بی‌خیال، خواست قطعی مردمی است برای رضای خدا و رهایی از چنگال فریبکاران، به دولت و مجلس فعلی رأی داده‌اند و از دولتمردان انقلابی، اقدام انقلابی می‌خواهند.»
2 وزیر برای پاسخگویی به مجلس می‌آیند
البته این موضوع تنها به رسانه‌ها ختم نشد و صدای نمایندگان مجلس را نیز درآورد. روزگذشته نماینده مجلس یازدهم، در انتقاد از انتصابات فامیلی گفت که متاسفانه فامیل سالاری جای شایسته سالاری را در دولت گرفته است و برخی نمایندگان در این باره به دو نفر از وزرا تذکر جدی داده اند و آنها هفته آینده به صحن علنی می آیند تا به سوالات جامعه و نمایندگان درباره این انتصابات پاسخ دهند.
مدارا نوشت: عباس جهانگیرزاده، نماینده مجلس در انتقاد از انتصابات فامیلی در دولت رئیسی گفت: به طور جدی مخالف انتصابات فامیلی در دولت هستم چرا که صرفا با شایسته سالاری است که می توانیم کشور را اداره کنیم. اما متاسفانه در این انتصابات، اصلا شایسته سالاری وجود ندارد.
این نماینده مجلس تصریح کرد: مردم انتظارات بیشتری از دولت داشتند اما این توقعات براورده نشد و متاسفانه به جای شایسته سالاری و مردم سالاری، شاهد فامیل سالاری هستیم که بزرگ ترین آفت برای اداره امور کشور است.
او این اقدام را باعث نارضایتی اکثر نمایندگان، مسئولان سیاسی و افکار عمومی دانست و گفت که اکثریت جامعه نسبت به این رویکرد انتقاد جدی دارند.
جهانگیرزاده ادامه داد: انتظار و توقعات مردم طبق وعده های داده شده قبل از انتخابات، این بود که به جای فامیل سالاری، شایسته سالاری در کشور حاکم شود، اما برخلاف وعده های داده شده به گونه ای دیگر عمل شد.
این نماینده مجلس تاکید کرد: کسی نمی تواند منکر این انتصابات فامیلی شود و نسبت ها را منکر شود. اگر شایسته سالاری در کشور حاکم می شد و شایسته ترین افراد و متخصصان روی کار می آمدند که مشکلات مردم را در ک می کنند، مشکلات کشور تا حدی رفع می شد، اما مشکلات مردم با این نوع انتصابات و فامیل بازی ها رفع نمی شود و دردی بر درهای دیگر افزوده می شود. به دلیل حساسیت ایجاد شده در جامعه و افکار عمومی مبنی بر برآورده نشدن توقع و انتظارات، مجلس قصد ورود جدی به موضوع را دارد.
جهانگیرزاده خبر داد: روز سه شنبه نمایندگان با دو نفر از وزرا درباره این انتصابات صحبت کرده و تذکرات جدی داده اند و احتمالا هفته اینده یک یا دو نفر از وزرا برای پاسخ به سوالات مردم و نمایندگان در این باره به صحن علنی خواهند آمد و پاسخگوی سوالات مطرح شده در جامعه خواهند بود.
او یادآور شد: متاسفانه انتصابات فامیلی در دولت و زدن حکم ها برای بستگان مسئولان در سراسر کشور اتفاق افتاده است و نمی توان منکر آن شد. بنابراین صراحتا تاکید می کنم با این احوال و شرایط ایجاد شده، نمی توان کشور را اداره کرد و باید فکری اساسی برای این رویکرد به کار گرفت.
جهانگیرزاده تاکید کرد: این موضوع به تنش جدی میان مجلس و دولت می انجامد و در حال حاضر چنین چالشی بین برخی نمایندگان با تعدادی از وزرا با سرعت زیادی ایجاد شده است و وزرا گمان نمی کردند شاهد چنین واکنشی از سوی مجلس باشند. این چالش ها زودتر از آنچه تصور کنند رخ داده است.
این نماینده مجلس در پایان افزود: امیدواریم در نهایت این چالش ها ختم به خیر شود و خواسته های مردم محقق شوند و برای رسیدن به مطالبه مردم به سمت شایسته سالاری و حل مشکلات جدی آنها پیش برویم و البته کشور را درگیر چنین چالش های فامیلی نکنیم.
روح‌الله ایزدخواه نماینده تهران در مجلس نیز در رابطه با انتصاب نزدیکان و اقوام برخی مدیران گفته: «این استدلال که گاهی شنیده می‌شود که مدیری را از اقوام و خویشان منصوب می‌کنند و می‌گویند به دلیل اعتماد است، از اساس غلط است.» ایزدخواه به لزوم برخورد توسط رئیس‌جمهور با این موضوعات اشاره کرد و گفت: «انتظار ما این است که شخص آقای رئیس‌جمهور با این نوع تفکر و استدلال مقابله مستقیم و واضح داشته باشند. دلیل نمی‌شود ما اقوام و خویشان را بیاوریم و بگوییم به دلیل اعتمادی است که به آنها داریم. این غلط است و قحط‌الرجال نیست، کشور باید براساس قانون اداره شود نه رابطه شخصی.» فداحسین ملکی عضو کمیسیون امنیت ملی هم در نطق میان دستور خود برای عبور دولت سیزدهم از بحران فامیل سالاری به رئیس جمهور پیشنهاد داده « به دفتر بازرسی ریاست جمهوری دستور دهید تا گزارش دقیقی از این موضوع تهیه کنند و افرادی که براساس نسبت‌های فامیلی سمت‌هایی را تصاحب کردند برکنار شوند.» قاسمی پور نماینده مردم مریوان در مجلس نیز با اشاره به اینکه شاهد انتصابات فامیلی برخی از مسئولان ارشد دولت در مناصب دولتی و خصوصی هستیم، گفته: «تا کی باید شاهد استفاده از رانت در انتصابات باشیم؟»
توصیه اصولگرایان به رئیس جمهور
برخی از این انتصابات آنچنان عجیب بوده که انتقاد اصولگرایان را نیز به دنبال داشته است. وزارت نفت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت آموزش‌وپرورش از نهادهایی هستند که بیشترین انتصاب به دلیل مجهول‌بودن سوابق افراد را دارند. غلامحسین مصباحی‌مقدم، از سیاست‌مداران اصولگرا که در مجمع تشخیص مصلحت نیز عضویت دارد، با انتقاد از این اوضاع به رئیسی توصیه کرده از انتصاب‌های حاشیه‌دار در دولت پرهیز کند. او در مصاحبه‌ای با خبرآنلاین گفته است: «حقیقت این است که در انتصابات فامیلی به فرض اینکه رعایت شایسته‌سالاری صورت گیرد، شبهه‌ناک است. شبهه آن این است که همین شایسته‌سالاری و همین شایستگی‌ها را ممکن است فرد دیگری هم داشته باشد».احمد توکلی هم به دولت توصیه کرده: «برخی وزارتخانه ها در این روزها با توجه به شرایط جامعه و امیدی که در میان مردم برای رفع مشکلات کشور صورت گرفته، مراقب انتصابات جدید باشند.»
واکنش رئیس‌جمهور به انتصابات
رییس جمهور در جلسه هیئت دولت در همین رابطه شفاف و صریح از عدم وجود خط قرمزی در این زمینه سخن گفته و از مردان کابینه خواسته است به شبهات پاسخ دهند.
وی در اظهاراتی صریح به انتصابات فامیلی در دولتش واکنش نشان داده و تصریح کرده است: «بسترها و زمینه‌های فساد کم و بیش در همه دستگاه ها وجود دارد و یکی از زمینه‌های بروز فساد، موضوع بکارگیری نیروی انسانی است، لذا در جذب نیرو باید صرفاً بر کارآمدی و صلاحیت‌های قانونی و شرعی تمرکز کرد و به همکاران خودمان نیز تاکید کنیم که از بکارگیری افراد به صرف آشنایی و رفاقت و بدون توجه به شایستگی‌ها خودداری کنند. باید به شدت مراقبت و صیانت نمود تا در زیرمجموعه شما هیچ فسادی رخ ندهد».
رییس جمهوری گرچه از اعضای هیات دولت خود خواسته است با جدیت درباره به کارگیری نیروها در مجموعه مسئولیتی خود هوشیار باشند اما وجود برخی شبهه افکنی ها را هم رد نکرده و تاکید کرده است: «وزرا و مسئولان اجرایی به خبرسازی و ادعاهای کذب، بلافاصله پاسخ دهند و اجازه ندهند ذهنیت منفی در جامعه بوجود آید.»