1

هورالعظیم؛ مکانی خارق العاده برای عشاق

با آغاز فصل پاییز و زمستان صد‌ها هزار قطعه پرنده برای در امان ماندن از گزند سرمای سیبری و شمال اروپا رهسپار تالاب‌های خوزستان شدند. مهاجرت پرندگان از مناطق سرد و تابستان گذران برای رسیدن به مناطق گرم آغاز شده و تالاب هورالعظیم یکی از مقاصد ده‌ها هزار پرنده است.

باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: علی رغم آنکه انتظار می‌رفت با توجه به کاهش چشمگیر میزان آب در این تالاب بین المللی امسال پرندگان برای زمستان گذرانی به آن مراجعه نکنند، اما تمام پیش بینی‌ها بهم ریخت و حالا هزاران پرنده از فلامینگو و پلیکان گرفته تا اردک سرحنایی و سیاه کاکل با شروع فصل پاییز مهاجرت خود را به مناطق جنوبی آغاز کردند.

هورالعظیم بزرگترین تالاب میان مرزی ایران در استان خوزستان واقع شده که نیمی از آن در کشورمان و نیم دیگر در عراق قرار دارد، بخش عراقی به دلیل سد سازی‌های گسترده ترکیه بر رودخانه‌های دجله و فرات رو به نابودی است و نی‌های هور را خشکی عظیمی فرا گرفته؛ هر از گاهی آتش نیز به جان آن‌ها افتاده و مشکلات را در این محل دو چندان می‌کند.

وارد نشدن آب از طرف عراقی به دلیل سد سازی ترکیه و همچنین سد سازی‌های داخلی بر روی رودخانه‌های کرخه باعث شده هورالعظیم در خطر قرار بگیرد. اما مسئله و نکته قابل اهمیت آن است که حالا این تالاب جان خود را از رودخانه‌های ایرانی می گیرد و بزرگترین نقش در زنده ماندن آن و همچنین تمایل پرندگان برای مهاجرت، به مدیریت منابع آبی ایران وابسته است.

موسوی: این تالاب ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که یک سوم آن یعنی حدود ۱۲۰ هزار هکتار به عنوان غنی‌ترین نقطه از لحاظ گونه‌ای و زیستی به حساب می‌رود

استفاده از ظرفیت تنوع بالای پرندگان برای گردشگری

حالا و با سرد شدن آب و هوا سیلی از پرندگان مهاجرت خود را به سمت تالاب‌های خوزستان آغاز کردند تا خونگرمی این مناطق آن‌ها را از گزند سرمای سوزان مناطق شمالی و سیبری در فصل پاییز و زمستان در امان نگه دارد؛ اما این مسئله مزیت دیگری نیز برای استان خوزستان به همراه دارد و آن هم توسعه گردشگری طبیعی است.

موضوعی که عسگری کارشناس محیط زیست نیز بر آن تاکید می‌کند و می‌گوید: «استان خوزستان علاوه بر آنکه هر ساله میزبان هزاران قطعه از پرندگان مهاجر است، می‌تواند فرصت مناسبی برای گردشگری طبیعی باشد و گردشگران طبیعت دوست را از هر کجای جهان به این نقطه بکر از زمین بکشاند».

او افزود: «از لحاظ تنوع پرندگان، استان خوزستان به دلیل داشتن تالاب‌های زیاد، متنوع‌ترین و بالاترین گونه‌ها را در بین استان‌ها از لحاظ پرنده به خود اختصاص داده به طوری که بیش از ۳۲۰ گونه پرنده در استان وجود دارد که از مجموع بیش از ۵۰۰ گونه پرنده در جهان هستند و یکی از خصلت‌های تالاب‌های خوزستان نیز همین است که بیشترین تنوع از لحاظ تنوع پرندگان آبزی و کنار آبزی در استان خوزستان و تالاب‌های خوزستان زیست می‌کنند. وجود این بخش وسیع از پرندگان در استان باعث جذابیت و زیباتر شدن تالاب‌ها و همچنین جذب گردشگران بیشتری در منطقه می‌شود».

رونق گردشگری، منفعتی که شامل حال همه است

بحث گردشگری در تالاب‌ها موضوعی است جذاب برای هزاران دوستدار طبیعت که می‌خواهند چند صباحی به دور از هیاهوی شهری و صدای آزار دهنده بوق خودرو‌ها دل را به آرامش‌ها تالاب‌های خوزستان بسپارند در همین زمینه لازم است تا نه تنها پرندگان مورد حفاظت و صیانت قرار بگیرند، بلکه مناطق نیز متناسب با ورود گردشگران توسعه یابد که می‌توان به گسترش بومگردی و تاسیس هتل‌ها اشاره کرد.

جلالی از محیط بانان تالاب هورالعظیم می‌گوید: «ما هر ساله در مهر ماه به صورت مستمر و مداوم مناطق را تحت پایش قرار می‌دهیم و حفاظت می‌کنیم».

علاوه بر آن گردشگری طبیعت نقش به سزایی در متحول کردن اقتصاد جوامع دارد و اکثر هورنشینان نیز به لحاظ معیشت پس از به وجود آمدن خشکسالی‌ها در وضعیت نامساعدی قرار دارند که ورود گردشگران برای آن‌ها نیز مفید و ارزشمند است.

احمد یکی از تالاب نشینان در این رابطه گفت: از سه سال پیش و پس از تحریم‌های همه جانبه اقتصادی زندگی ما نیز تحت تاثیر قرار گرفت، نه تنها ورود گردشگران کمتر شد پس از شیوع کرونا نیز به صفر رسید هر چند خشکسالی نیز وضعیت را در برخی مناطق به شدت دشوار کرده، اما دستکم در این نقطه دوباره صید و صیادی رونق یافته است. وجود پرندگان، تلف شدن آن‌ها و رها شدن فضولات شان در آب هم امید بخش است و هم باعث افزایش ماهی‌ها می‌شود.

عسگری: از لحاظ تنوع پرندگان، استان خوزستان به دلیل داشتن تالاب‌های زیاد، متنوع‌ترین و بالاترین گونه‌ها را در بین استان‌ها از لحاظ پرنده به خود اختصاص داده به طوری که بیش از ۳۲۰ گونه پرنده در استان وجود دارد که از مجموع بیش از ۵۰۰ گونه پرنده در جهان هستند و یکی از خصلت‌های تالاب‌های خوزستان نیز همین است که بیشترین تنوع از لحاظ تنوع پرندگان آبزی و کنار آبزی در استان خوزستان و تالاب‌های خوزستان زیست می‌کنند

نزدیک به ۲۰۰ گونه پرنده در تالاب هورالعظیم زیست می‌کنند

موسوی کارشناس دیگر محیط زیست در خصوص وضعیت تالاب هورالعظیم بیان کرد: «این تالاب ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که یک سوم آن یعنی حدود ۱۲۰ هزار هکتار به عنوان غنی‌ترین نقطه از لحاظ گونه‌ای و زیستی به حساب می‌رود».

او افزود: «این مناطق سالانه میزبان خیل زیادی از پرندگان مهاجر آبزی از ۳ کریدور جنوب آفریقا، شمال اروپا و سیبری است که در حال حاضر وضعیت تالاب شادگان و هورالعظیم با توجه به تنش آبی و خشکسالی نسبت به سایر تالاب‌های کشور وضعیت بهتری دارد».

این کارشناس محیط زیست بیان کرد: «بر اساس آخرین برآورد، ۳۹۸ گونه پرنده در تالاب‌های ایران وجود دارند که حدودا ۱۸۹ گونه در تالاب هورالعظیم زیست می کنند؛ گونه‌های مهمی همچون اردک مرمری که گونه بومی به شمار می‌رود و در همین مکان زادآوری دارند، طی چند سال اخیر که آبگیری تالاب آغاز شده گونه‌های دیگری که مهاجر زمستان گذران بودند نیز در همین تالاب زادآوری داشتند».

هورالعظیم؛ لوکشینی خارق العاده برای عشاق

ظرفیت‌های عظیم هورالعظیم انسان را وا می‌دارد به تفکر در خصوص چرایی استفاده نشدن از این منابع خدادای. موضوعی که متولیان امر باید بیشتر در خصوص آن از خود بپرسند. شاید اگر چنین مکانی در هر کجای دنیا بود، به تنهایی سالانه میلیون‌ها گردشگر و دوستدار طبیعت را به سمت خود جذب می‌کرد.

چنین مناطق بکر و دست نخورده‌ای برای جوانان عاشق، لوکشینی خارق العاده جذاب برای تصویر برداری است تا لحظات با هم بودن را ضبط نمایند و خاطره سازی کنند، یا اینفلوئنسر‌های بسیاری وجود دارند که می‌خواهند در فضایی متفاوت بازاریابی کنند و کسب و کار خود را رونق دهند و ثبت تصاویر در این مناطق خود تبلیغاتی مهم است که افراد تاثیر گذار می‌توانند یاری دهنده باشند . فقط کافی است اراده‌ای برای استفاده از این ظرفیت‌های عظیم باشد.