سبقت گرانی خودرو از بازار وعده‌ها
سرویس اقتصاد
اواخر هفته گذشته شرکت‌های خودروسازی سایپا و ایران‌خودرو قیمت محصولات داخلی را بین 15 تا 19 درصد (4 میلیون تا 56 میلیون تومان) افزایش داده بودند که واکنش‌های زیادی از سوی مردم در پی داشت. توجیه خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو افزایش هزینه‌ها و تولید همراه با زیان اعلام شد و مبنای افزایش قیمت هم تورم بخشی اعلامی بانک مرکزی بوده است.اما دو روز بعد باتوجه به دستور رئیس جمهور در خصوص افزایش نیافتن قیمت‌ها و اینکه ستاد تنظیم بازار برای افزایش خودرو مصوبه ای نداشته است، وزارت صمت به خودروسازان دستور داد که هرگونه افزایش قیمت خودرو ملغی شود.
چرا خودرو گران شد؟
فرشاد مقیمی مدیرعامل ایران خودرو اواخرهفته گذشته با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با اشاره به افزایش 19 درصدی قیمت خودروهای این شرکت افزود: در محصولات گروه صنعتی ایران خودرو بر اساس فرمول شورای رقابت و تورم بخشی که در آن لحاظ می‌شد و بانک مرکزی درصد تورم بخشی را در گذشته نزدیک اعلام کردند و بر اساس همان چارچوب وزارت صمت این موارد را به خودرو ساز‌ها اعلام کردند و ما بر همان اساس اقدام کردیم.
مقیمی گفت: در پژو پارس 17/4 دهم درصد رشد قیمت داشتیم که در این افزایش قیمت هیچگونه سودی لحاظ نشده است.
وی خاطر نشان کرد: افرادی که تا پایان سال 1399 ثبت نام کردند و سود مشارکت هم ندارند تورم اردیبهشت سال 99 را برایشان لحاظ نکردیم و با قیمت پایین‌تر خودرو را دریافت می‌کنند بعنوان مثال قیمت مصرف کننده پژو پارس برای افرادی که دارای سود مشارکت هستند. 164 میلیون تومان می‌باشد و افرادی که فاقد سود مشارکت هستند 143 میلیون تومان دعوت نامه صادر شده است.
وی تصریح کرد: خودروی 206 هم 18/1 دهم درصد افزایش به 149/500000 تومان رسیده و برای افرادی که تا پایان سال 99 ثبت نام کردند و سود مشارکت نداشتند این مبلغ 130 میلیون تومان محاسبه می‌شود و طبق دعوت نامه برایشان ارسال می‌شود.
مدیرعامل گروه سایپا نیز گفت: در گروه سایپا به طور متوسط میزان افزایش قیمت؛ 16 درصد بوده است.
سیدجواد سلیمانی افزود: تیبا 2 از 92 میلیون تومان به حدود 106 میلیون تومان افزایش قیمت داشته است و بر اساس برنامه ریزی‌ها تا پایان سال برای کلیه تعهدات که پیش فروش شده هیچ گونه افزایش قیمتی نخواهیم داشت.این مرحله آخرین افزایش قیمتی بوده که در ارتباط با تعهداتمان تا پایان سال داشتیم.
مدیرعامل سایپا گفت:طبق برنامه ریزی حداقل 10 درصد افزایش تولید در سال جاری داریم و هر هفته برنامه عرضه خواهیم داشت.
سلیمانی افزود: یکی از اهداف برنامه ریزی شده توسط وزارت صمت این است که بتوانیم علاوه بر تعهداتی که در طول سال جاری داریم افزایش تولید داشته باشیم؛ این میزان افزایش تولید را به صورت مداوم عرضه خواهیم کرد و هر چقدر بیشتر عرضه شود؛ بازار تحت کنترل قرار می‌گیرد و التهاب بازار کاهش پیدا می‌کند.
سلیمانی ادامه داد: برنامه ریزی شده حداقل 10 درصد افزایش تولید در سال جاری داشته باشیم، سال گذشته حدود 400 هزار دستگاه تولید داشتیم و امسال به 440 هزار دستگاه افزایش پیدا خواهد کرد، ضمن این که از خودروهای کف پارکینگ هم حدود 10 هزار دستگاه به بازار عرضه خواهد شد و در مجموع حدود 50 هزار دستگاه تا انتهای سال افزایش عرضه خواهیم داشت.
فرشاد مقیمی؛ مدیرعامل ایران خودرو در ادامه این برنامه گفت: این اقدام (افزایش قیمت خودرو) بر اساس اعلام تورمِ بخشی بوده است و چند هدف کلی در این طرح دنبال می‌شود؛ اول خودروسازان زیان نکنند و دوم مردم گران نخرند.
وی افزود: بازار آزاد با افزایش تولید و عرضه تحت تأثیر قرار می‌گیرد و ایران خودرو رشد تولید و عرضه را در برنامه کار دارد.
مجوز‌های لازم در افزایش قیمت خودرو اخذ شده است
نکته جالب اینکه در همان برنامه تلویزیونی سهیل معمارباشی؛ مدیرکل صنایع حمل و نقل وزارت صمت در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: هماهنگی‌ها و مجوز‌های لازم در افزایش قیمت خودرو اخذ شده است، ولی هماهنگی با شورای رقابت انجام نشده است که تقصیر من بود و موضوع تنظیم بازار خودرو به وزارت صمت واگذار شده است.
وی افزود: ساز و کاری که برای قیمت گذاری خودرو وجود دارد این است که قیمت خودرو‌هایی که از محل افزایش تولید خودروسازان به بازار عرضه خواهد شد با احتساب قیمت تمام شده و سود قانونی که به تأیید نهاد ناظر خواهد رسید محاسبه می‌شود.
معمارباشی ادامه داد: برای تعهدات خودروسازان که تا پایان سال؛ زمان تحویل آن‌ها فراخواهد رسید، این افزایش قیمت اعمال نخواهد شد؛ فقط افزایش قیمت از محل تورم بخشی که بانک مرکزی اعلام کرده، اعمال می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: برای این که بازار را سازماندهی کرد یک زمان بین اجرای برنامه‌ها و اتفاقات و تأثیر آن در بازار را خواهیم داشت؛ ما در این طرح؛ بحث افزایش تولید و عرضه خودرو به بازار را دیدیم به صورتی که خودروسازان مکلف شدند تا پایان سال حداقل 120 هزار دستگاه بیش از تعهداتشان به بازار عرضه کنند.
تصمیم گران برای بازار خودرو
شوک اتفاقات هفته گذشته باعث شد قیمت خودرو فقط درشرکتهای خودرو ساز بالا و پایین شود اما بازار امروز شاهد افزایش قیمت بود و تن به کاهش قیمت نداد بطوریکه بر اساس بررسی معاملات روز گذشته بازار خودرو نشان از ثبات قیمت‌ها نسبت به روز (شنبه) دارد که البته نسبت به آخرین معاملات هفته گذشته، نوسانات افزایشی دیده می‌شود در بازار روز گذشته ژراید 151 se امسال و پراید 151 پلاس 99 به ترتیب 173 و 175 میلیون تومان قیمت گذاری شد همچنین قیمت پژراید seمدل 99 حوالی 163 خرید و فروش شد.همچنین در این معاملات انواع محصولات پرتیراژ خودروسازان نسبت به روز گذشته جز تعداد محدودی از خودروها تغییر نداشته‌اند؛ پژو پارس که از نیمه هفته گذشته از ۳۰۰ میلیون تومان به ۳۰۵ میلیون تومان تا آخر هفته رسیده بود، روز گذشته (شنبه) ۳۰۹ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد اما امروز مجدد به ۳۰۵ میلیون تومان بازگشت.در مقابل اما پژو ۲۰۷ دنده‌ای، تیبا و کوییک دنده‌ای هریک یک میلیون تومان افزایش قیمت داشته‌اند. در نهایت هایما S7 توربو نیز که طی این مدت افزایش نداشت، امروز نسبت به روز گذشته پنج میلیون تومان گران‌تر شده است.
البته برخی معتقدند بزودی قیمت خودرو با مصوبه هم افزایش خواهد یافت.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی کشور گفت: اصلاح قیمت خودرو مصوبه سران قوا را دارد و رئیس جمهور نیز در آن جلسه حضور داشتند اما در حقیقت مشکل را فقدان مصوبه ستاد تنظیم بازار دانسته بدان ایراد وارد کردند.
وی افزود: اصلاح شیوه قیمت‌گذاری خودرو اجتناب‌ناپذیر است زیرا موجب ورشکستگی و توقف تولید قطعه‌سازان و خودروسازان و نارضایتی متقاضیان واقعی می‌شود و کسی جز دلالان و موافقان تحریم از این موضوع سودی نمی‌برد.
آرش محبی‌نژاد اظهار کرد: در روزهای پیش‌ِرو، ان‌شاءالله جلسه تنظیم بازار تشکیل و این مصوبه صادر و مشکل رفع می‌شود؛ ازاین‌رو مشفقانه توصیه می‌کنیم که سرعت عمل کافی در طی روند قانونی و اصلاح قیمت‌ها جهت جلوگیری از التهاب و سردرگمی بازار و مردم اعمال گردد، چرا که تعلل در اصلاح قیمتهای فعلی، حتی برای یک روز، نقض غرض است و سبب ناامیدی و مهمتر از آن سلب اعتماد عمومی مردم است.
تولید خودروهای بی‌کیفیت و گران ماحصل انحصار در بازار
از سوی دیگرعضو هیات رئیسه مجلس با بیان اینکه با وجود اینکه زیان‌ده بودن خودروسازان ناشی از وجود هزینه‌های سربار است، اما خودروسازان حاضر به حذف این هزینه‌ها نیستند، گفت: این شرکت‌ها می‌دانند که مردم ناچار به خرید خودروهای بی‌کیفیت هستند، بنابراین قیمت‌ها را بدون توجه به بهبود کیفیت، سلیقه‌ای افزایش می‌دهند.
محمد رشیدی در گفت‌و‌گو با خانه ملت درباره ادعای خودروسازان مبنی بر زیان‌ده بودن تولید خودرو با قیمتهای کنونی، گفت: با وجود اینکه زیان‌ده بودن خودروسازان ناشی از وجود هزینه‌های سربار است، خودروسازان حاضر به حذف این هزینه‌ها نیستند و مادامیکه بازار خودرو انحصاری باشد، خودروسازان زیان‌ده خواهند بودند و خودروی تولیدی نیز بی‌کیفیت است.
نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی افزود: خودروسازان به ویژه ایران خودرو و سایپا قانونمدار نیستند و حقوق مشتریان را رعایت نمی‌کنند در واقع با وجود اینکه این شرکت‌ها در طرح‌های پیش فروش و فروش فوری مبالغی را به عنوان «پیش پرداخت» از مردم دریافت کرده و خودرو را نیز در موعد مقرر درج شده در قرارداد تحویل نمی‌دهند، مطالبات قطعه‌سازان نیز به موقع پرداخت نمی‌کنند و تولیدکنندگان قطعه همواره از عدم دریافت مطالبات خود گلایه مند هستند.