7 کاروانسرای تاریخی استان در مسیر ثبت جهانی
علی نژاد
ارزیابان یونسکو برای بررسی 7 کاروانسرای تاریخی خراسان رضوی از ۱۱ مهرماه جاری به استان وارد شده و در حال ارزیابی فنی و کارشناسی این آثار تاریخی هستندو
به گزارش صبح امروز، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در این باره گفت: ارزیابان کمیته میراث جهانی یونسکو که برای بررسی پرونده ثبت جهانی کاروانسراها به ایران سفر کرده اند در حال ارزیابی کاروانسراهای تاریخس استان هستند.
یدجواد موسوی افزود: هفت کاروانسرای تاریخی این استان در سفر ارزیابان کمیته میراث جهانی یونسکو اعزامی از ایکوموس جهانی، از نظر ارزش تاریخی و برخورداری از شرایط لازم برای ثبت در پرونده کاروانسراهای تاریخی ایران مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند.
موسوی این کاروانسراها را شامل کاروانسراهای مزینان معروف به شاه عباسی در داورزن، مهر در جاده سبزوار به شاهرود، زعفرانیه در سبزوار، فخرداوود در مشهد، عباس آباد در تایباد، فخرآباد در بجستان و رباط شرف در سرخس اعلام کرد.
او ادامه داد: کاروانسراها و رباط‌های تاریخی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری ایران هستند که همواره بسیاری از جهانگردان را به سوی خود جذب می‌کنند.
به گفته وی این کاروانسراها که در زمان خود از اهمیت بسیار برخوردار بودند نمونه‌های کاملی از هنر معماری عصر خویش را به تصویر می‌کشند.
موسوی تصریح کرد: استان خراسان رضوی با توجه به گذر جاده ابریشم از ناحیه شمالی آن از این نظر از اهمیت خاصی برخوردار است و هر سال گردشگران و مسافران بسیار برای دیدن بنای کاروانسراها و معماری آن به این استان سفر می‌کنند. کاروانسراها و رباط هایی که با وجود قدمت تاریخی از گذشته‌های دور تا امروز میزبان مسافران و گردشگران هستند.
برررسی دو کاروانسرای مهر سبزوار و مزینان داورزن
هم‌چنین رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داورزن در این باره گفت: ارزیابان یونسکو طی سفری یک روزه موضوع ثبت جهانی ۲ کاروانسرای مهر و مزینان این شهرستان را بررسی کردند.
محمد عبدالله زاده ثانی در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: کاروانسراهای مهر و مزینان شهرستان داورزن برای ثبت در فهرست جهانی کاروانسراهای ایران توسط گروه ارزیابان یونسکو مورد بررسی نهایی قرار گرفت.
وی اظهار کرد: طی ماه‌های گذشته با اقدامات مرمتی و پاکسازی تلاش شد الزامات مورد نظر سازمان یونسکو برای ثبت این ۲ کاروان‌سرا در فهرست جهانی انجام شود. خوشبختانه ارزیابان یونسکو دیدگاه مثبتی در این باره داشتند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داورزن گفت: قبل از اعزام ارزیابان یونسکو ۲ کاروانسراهای مهر و مزینان این شهرستان مراحل نامزدی و منتخبی در ثبت جهانی یونسکو را گذارنده بودند.
عبدالله زاده ثانی افزود: کاروانسراهای تاریخی بین راهی روستاهای مهر و مزینان در مسیر جاده ابریشم و جاده سبزوار به شاهرود قرار دارد.
ثبت جهانی “رباط شرف” سرخس، تمدن منطقه را به جهانیان می‌شناساند
هم‌چنین نماینده فریمان، سرخس و بخش‌های احمدآباد و رضویه در این باره گفت: ثبت کاروانسرای تاریخی “رباط شرف” سرخس در شمار میراث جهانی، موجب معرفی تمدن و فرهنگ این منطقه به جهانیان خواهد شد.
سیداحسان قاضی‌زاده هاشمی‌زاده روزگذشته در حاشیه سفر ارزیابان یونسکو به سرخس که با هدف بررسی و ارزیابی ثبت جهانی کاروانسرای رباط شرف صورت گرفت، در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد: ثبت جهانی کارونسراهای تاریخی ایران و خراسان رضوی در قالب پرونده واحد در میراث جهانی یونسکو، موجب معرفی این آثار و افزایش شناخت جهانیان از فرهنگ و تاریخ ایران و خراسان می‌شود.
وی با ابراز امیدواری نسبت به قطعی شدن ثبت آثاری مانند رباط شرف در فهرست میراث جهانی گفت: با ثبت جهانی رباط شرف از آن به عنوان “موزه آجری ایران”، به دلیل قدمت تاریخی و هنر معماری آن نام برده خواهد شد.
نماینده سرخس در مجلس اظهار کرد: امیدواریم در تیرماه سال آینده با اعلام گزارش نهایی ثبت جهانی کاروانسراهای تاریخی ایران، شاهد اوج نمایش و معرفی فرهنگی تاریخ غنی ایران و خطه خراسان به خصوص شهرستان سرخس باشیم.
میراث جهانی یونسکو پیمان‌نامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ ۱۶ نوامبر سال ۱۹۷۲ به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید و موضوع آن، حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص هستند.
بر این اساس کشورهای عضو یونسکو می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت در فهرست میراث جهانی کنند. حفاظت از این آثار پس از ثبت در این فهرست در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه بر عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود.
تاکنون بیش از هزار و ۷۵۰ اثر تاریخی استان خراسان رضوی در شمار آثار ملی ثبت شده است و ۲ اثر تاریخی و فرهنگی آن شامل قنات قصبه گناباد و دوتارنوازی این استان نیز در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است.