تامین ارز بخش خصوصی یا استفاده از ارزهای بلوکه شده؟
مهناز اصغری
بر اساس آخرین آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران از پانزدهم بهمن ماه سال گذشته تا پایان مردادماه سال جاری مجموع دوز واکسن کووید ۱۹ وارد شده به کشور 26میلیون و ۶۷۹ هزار و ۶۱۰ دوز در 40محموله به ارزش ۴۲ میلیون و ۴۷۴ هزار یورو بوده است که آمار تفکیکی آن نیز به شرح ۲۲محموله سرم چینی سینوفارم به میزان ۲۰ میلیون و ۱۳۰ هزار دوز، واکسن استرازنکا از مبدا ژاپن ۳ محموله به میزان ۲ میلیون و ۹۱۱ هزار و ۸۱۰ دوز، از مبدا روسیه یک محموله به میزان ۳۱۵ هزار دوز واکسن روسی اسپوتنیک، ۱۱ محموله به میزان ۱ میلیون و ۴۵ هزار دوز واکسن کواکس، از مبدا ایتالیا و کره جنوبی هر کدام ۱ محموله به ترتیب به میزان یک میلیون ۴۵۲ هزار دوز و ۷۰۰ هزار و ۸۰۰ دوز و همچنین واکسن هندی بهارات ۱ محموله به میزان ۱۲۵ هزار دوز می‌باشد.
حریری: اگر واردکنندگان بخش خصوصی 25 سنت بیشتر دریافت کنند، سود آنها 1.5 میلیون دلار خواهد بود که رقم قابل توجهی است
انتقاد از بخش خصوصی
حوالی آذرماه سال گذشته مجوز ورود بخش خصوصی به واردات واکسن کووید- ۱۹ صادر شد و تقریبا ۳ ماه بعد ورود و تأمین واکسن کرونا به‌صورت متمرکز از سوی دولت به فعالان این بخش با پیش شرط گرفتن تأییدیه سازمان غذا و دارو پیشنهاد شد و رئیس جمهور سابق نیز به حمایت از شرکتهای ورودکننده به این حوزه خبر داد و تردید فعالان بخش خصوصی از بدقولی‌های دولت در پرداخت مطالباتشان را کمی هموار کرد.
اکنون اما، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین با افشای قیمت واکسن سینوفارم برای ایران، از بخش خصوصی برای ورود به حوزه واردات واکسن کووید 19 انتقاد کرد. چراکه می‌گوید زمانی که سفارت ایران در حال خرید واکسن بود، هر دوز 16 دلار بود اما هنگامی که تجار بخش خصوصی ایران به بازار وارد شدند، قیمت هر دوز به 20 دلار رسید.
مجیدرضا حریری در گفتگویی با خبرگزاری ترند گفت: به دلیل تحریم های آمریکا و حضور سرمایه گذاران آمریکایی در شرکت دارویی تولیدکننده واکسن سینوفارم، شرکت های سینوفارم برای اعلام جزئیات فروش واکسن به ایران با محدودیت هایی روبرو هستند.
کمترین قیمت سینوفارم؛ 10دلار
وی خاطرنشان کرد: تاکنون کمترین قیمت واکسن سینوفارم به ازای هر دوز 10 دلار بوده است اما مقداری از این واکسن ها به عنوان هدیه برای ایران ارسال شده است.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین با اشاره به اینکه «چین 850 هزار دوز واکسن سینوفارم را به صورت رایگان به ایران هدیه داده است و در حال حاضر چین تخفیف‌های قابل توجهی به ایران ارائه می دهد» افزود: پیش بینی شده بود که 40 میلیون دوز واکسن توسط چین به ایران عرضه شود .
وی با انتقاد از بخش خصوصی ایران برای ورود به خرید واکسن، گفت: زمانی که سفارت ایران در حال خرید واکسن بود، هر دوز 16 دلار بود اما هنگامی که تجار ایران به بازار وارد شدند، قیمت هر دوز به 20 دلار رسید.
70 میلیون دلار برای واردات واکسن کرونا، هزینه زیادی نیست
حریری با اشاره به اینکه «وقتی سفیر کشوری از تعامل سیاسی برای مذاکره استفاده می‌کند، قیمت پایین‌تر است» مطرح کرد: انتظار می‌رود، اتاق بازرگانی تهران، 6 میلیون دوز واکسن وارد کند.
وی با انتقاد از بخش خصوصی گفت: اگر واردکنندگان بخش خصوصی 25 سنت بیشتر دریافت کنند، سود آنها 1.5 میلیون دلار خواهد بود که رقم قابل توجهی است؛ وزارت بهداشت می خواست از این سوء استفاده ها جلوگیری کند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین بیان کرد: واکسن در کشورهایی مانند آمریکا رایگان است و وظیفه دولت تامین آن است.
حریری در پایان مطرح کرد: ما سالانه 2.2 میلیارد دلار برای واردات دارو پرداخت می‌کنیم و هزینه 70 میلیون دلار برای واردات واکسن کرونا، هزینه زیادی برای کل کشور نیست و دولت باید هزینه آن را بپردازد.
شکوری: ایران می‌تواند از طریق رایزنی با ژاپن، کره و چین از ارزهای بلوکه شده برای بهبود شرایط کرونا در کشور استفاده و بسیاری از مشکلات را حل کند
لزوم تامین واکسن با ارزهای بلوکه شده
در خصوص راهکارهایی برای واردات واکسن کرونا در شرایط تحریمی کنونی، رئیس کمیته مشترک بازرگانی ایران و ژاپن نیز گفت: بهتر است بجای دادن ارز برای واردات واکسن کرونا، با استفاده از بخشی از ارزهای بلوکه شده در ژاپن، کره و … واکسن وارد کنیم.
بهرام شکوری در گفتگو با مهر، اظهار داشت: اخیراً یک شرکت خصوصی به ما مراجعه کرد که برای واردات ۵ میلیون دز واکسن آسترازنکا مجوز دریافت کرده است و اعلام کرد که به زودی می‌خواهد تا ۵۰ میلیون دز هم وارد کند و وزارت بهداشت قول تأمین ارز را داده است. این شرکت برای تسریع فرایند از ما درخواست کمک کرد.
دولت رایزنی کند!
رئیس کمیته مشترک بازرگانی ایران و ژاپن افزود: با توجه به حضور وزیر امور خارجه ژاپن در ایران، به نظر می‌رسد دولت می‌تواند از طریق رایزنی زمینه‌ای فراهم کند که با استفاده از پول‌های بلوکه شده در ژاپن، واکسن وارد کنیم؛ یعنی به جای دادن ارز برای واردات آسترازنکا و … که گران هم تمام میشود، از ارزهای بلوکه شده برای واردات استفاده کنیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر به دلیل محدودیت‌های تحریم، امکان استفاده از ارزهای بلوکه شده وجود ندارد و حتی در قالب واردات کالا هم نمی‌توان از این ارزها استفاده کرد از این رو با توجه به تسهیل واردات واکسن، بهتر است از بخشی از ارزهای بلوکه شده برای ورود واکسن استفاده کرد.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران در پایان مطرح کرد: ایران می‌تواند از طریق رایزنی با ژاپن، کره و چین از ارزهای بلوکه شده برای بهبود شرایط کرونا در کشور استفاده و بسیاری از مشکلات را حل کند.
لزوم هدف‌گذاری همه جانبه
بدون تردید در حال حاضر دولت‌ها تنها مشتری واکسن کرونا هستند و به هر ترتیب، واردات آن جزو موضوعات بسیار حائز اهمیت است که به هر نحوی باید به سریع‌ترین شکل ممکن صورت پذیرد. بنابراین حمایت دولت از شرکتهای بخش خصوصی لازمه اصلی این مهم است. اما از این موضوع نیز نباید چشم پوشی کرد که منابع دولت و بودجه ای که برای این کار در نظر گرفته میشود عملا بیت المال است. بنابراین بهتر آن است که تا جای ممکن از منابعی استفاده کنیم که هم تسهیل و تسریع واردات را به همراه داشته باشد و هم هزینه اضافی به شرکتهای واسطه پرداخت نگردد.