چه فاکتورهایی منجر به ایجاد ناهنجاری شانه گرد میشود؟
مهسا ایزدخواه، کارشناس آسیبشناسی ورزشی
شانه گرد شده اصطلاحی است برای زمانی که بدن از حالت طبیعی خود خارج شده و در این اختلال قسمت بالای پشت، رو به جلو خم میشود. باید بدانیم که علت اصلی شانه گرد دولا راه رفتن است. در این حالت مفاصل به سمت داخل میچرخند و سر به طرف بیرون هل داده میشود؛ در نتیجه عضلات جلو قفسه سینه نیز تنگ میشوند. درنهایت پس از یک دوره طولانی و با گذشت زمان مفاصل و عضلات نیز باعث بروز شانه گرد میشوند.
اختلال شانه گرد معمولا در دوره نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی اتفاق میافتد همچنین هم مردان و هم زنان مستعد ایجاد این ناهنجاری هستند. اما چه عضلاتی زمانی که این ناهنجاری برای بدن به وجود میآید، شعیف میشوند؟
از جمله عضلاتی که در شانه گرد ضعیف میشوند میتوان به عضلات خمکننده عمقی گردن، قسمت ذوزنقهای(پایینی) و عضله دندانهای قدامی اشاره کرد. عضلات کوتاه شده در این اختلال شامل ذوزنقه فوقانی، بالابرنده کتف، راست کننده ستوان فقرات است.
تعداد زیادی از افراد جامعه به این اختلال مبتلا هستند که هرکدام بنا به دلایلی با شانه گرد دست و پنجه نرم میکنند، اما از مهمترین علل شانه گرد میتوان به نشستنهای طولانی مدت در مقابل کامپیوتر و یا لپتاپ در حالی که دست بر روی میز قرار داده شده است و خوابیدن در وضعیت خمشده که منجر به ناهنجاری شانه و همچنین گرد شدن شانه میشود، اشاره کرد.
نکته مهم اینجاست که آسیبهایی قبلی که در شانه رخ داده، میتواند به اختلالات بعدی از جمله شانه گرد تبدیل شود. از سویی دیگر رانندگان وسایل نقلیه نیز مستعد ابتلا به شانهگرد هستند. البته در صورتی که صندلی ماشین راحت نبوده و درست طراحی نشده باشد میتواند این اختلال را در بدن ایجاد کند حتی مادران شیرده نیز مستعد ابتلا به شانه گرد میباشند.
از سویی دیگر دوچرخهسواران که مجبور به طی کردن مسافتهای طولانی هستند ممکن است در درازمدت دچار عارضه شانه گرد شوند.
اما باید توجه داشت بلوغ و رشد جسمانی بدن دختران نیز یکی دیگر از عواملی است که منجر به بروز چنین ناهنجاری در بدن میشود. رشد پستان در دختران نوجوان یک مرحله از رشد طبیعی و فیزیکی است، اما بسیاری از دختران علاقه زیادی به رشد این قسمت از بدن خود ندارند؛ بنابراین با گرفتن ژست نادرست تلاش میکنند آن قسمت جدید را پنهان کنند؛ در نتیجه دختران نوجوان در این مرحله از زندگی ممکن است به وضعیت شانههای گرد دچار شوند.
برای رفع این مشکل باید چند نکته ساده را رعایت کنید: برای شانه گرد نشستن پشت میز به خصوص برای کارمندها، دانشآموزان و افرادی که گوشی استفاده میکنند خیلی مهم است. عکس زیر نشان میدهد که فرد تاجایی که امکان دارد باید بتواند پشت خود را صاف نگه دارد، زاویه آرنج حتما باید ۹۰ درجه باشد؛ یعنی حتما باید میز کار و کیبورد خود را این گونه تنظیم کند.
درواقع باید ارتفاع صندلی باید طوری باشد که زمانی که دست را بر روی کیبورد میگذارید آرنج ۹۰ درجه و در کنار بدن باشد. در حین انجام کار شانهها به سمت عقب باشد. زانوها هم باید موازی با مفصل ران باشد؛ یعنی هنگام نشستن نباید صندلی بلند باشد؛ زیرا بدن مانند زنجیره است و اگر نادرست نشسته باشیم اعضای بدن قسمت بالا را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. درواقع اگر وضعیت نشستن درست تنظیم شود روی وضعیت پشت و شانه تاثیر میگذارد.