1

ملک‌الشعرای روزنامه‌نگار

«ملک‌الشعرای بهار» یا به قول اهالی ادبیاتی، محمدتقی بهار را همگان به عنوان یکی از سرآمدان عرصه ادبیات می‌شناسند. اما بد نیست امروز که همزمان با روز خبرنگار است اشاره‌ای داشته باشیم که او یکی از برجسته‌ترین روزنامه نگاران عصر خود بود که بارها به واسطه همین فعالیت‌های مطبوعاتی مورد آزار و اذیت قرار گرفت و حتی به زندان افتاد.

به گزارش روزنامه «صبح امروز» و به نقل از ایسنا، چهرزاد بهار، از دختران محمدتقی بهار در توصیف فعالیت‌های پدرش در عرصه روزنامه نگاری چنین یادآور شد: بهار از ۱۸ سالگی در روزنامه خراسان می‌نوشت اما از همان زمان (پس از مشروطیت) بسیار اذیتش می‌کردند؛ مخصوصا روس‌ها. تا اینکه روزنامه «نوبهار» را راه انداخت. در آن دوره اوضاع سیاسی مملکت بسیار آشفته بود. پدرم خیلی جوان بود ولی دوست داشت علیه ظلم و ستم مبارزه کند. خصوصا در آن زمان خارجی‌ها در منطقه خیلی اذیت می‌کردند و مدام روزنامه را توقیف می‌کردند. حتی وثوق الدوله (وزیر خارجه وقت) فشار می‌آورد که روزنامه را توقیف کنند.

بهار روحیه جنگنده‌ای داشت

فرزند محمدتقی بهار در ادامه صحبت‌هایش درباره فعالیت روزنامه نگاری این نویسنده و شاعر، خاطرنشان کرد: پدر روحیه جنگنده‌ای داشت. عشق به وطن و آزادی برایش بسیار مهم بود. روزنامه نویسی یکی از کارهایش بود. وقتی اذیتش کردند و روزنامه را توقیف کردند، مجله «دانشکده» را به راه انداخت اما این مجله هم یک سال بیشتر دوام نیاورد و به دلیل مشکلات مالی بسته شد.

به گفته چهرزاد بهار، «دانشکده» مجله‌ای فاخر بود که بسیاری از بزرگان فرهنگ ایران در آن مقاله دارند و بهترین نوشته‌ها در آن مجله به یادگار مانده است.

منزل ما پر از مجله و روزنامه بود

او که با برنامه «پرانتز باز» رادیو نمایش گفت وگو می‌کرد، در پاسخ به پرسش کارشناس برنامه درباره میزان تمایل ملک الشعرای بهار به خواندن روزنامه، گفت: پدر فراوان روزنامه می‌خواند. باور می‌کنید منزل ما پر از مجله و روزنامه بود. من در ۱۴ سالگی پدر را از دست دادم اما به یاد دارم در خانه ما روزنامه جزو اصول اولیه بود و بسیاری از دوستان پدرم مطالبشان را در روزنامه‌ها می‌فرستادند و من هر روز خدمت پدر می‌بردم.

چهرزاد بهار درباره پدرش (محمدتقی بهار) چنین اظهار کرد: روزنامه نویسی یکی از خواص ایشان بود. درست است ایشان شاعر بزرگی بود، اما روزنامه نویس بزرگی هم بود. هرچند مبارزه با رضا خان اجازه نمی‌دادند روزنامه‌اش به طور مرتب چاپ شود. در شب عید نوروز سال ۱۳۱۲ بود که پدر به زندان افتاد. ایشان را به زندان و از آن جا به تبعید در اصفهان فرستادند.

می‌شود با روزنامه نگاری از دردها گفت

دختر ملک‌الشعرا در پاسخ به پرسش دیگری که آیا محمدتقی بهار به عنوان یکی از سرآمدان چهره‌های ادبی، به روزنامه نگاری به چشم ابزاری برای اهداف سیاسی نگاه می‌کرد یا به آن عشق می‌ورزید؟ گفت: هر دو بود؛ آنچه من از شخصیت ایشان درک کردم و بعدها از مادرم شنیدم، این بود که ایشان فکر می‌کردند که می‌شود با روزنامه نگاری حرف زد و از دردها گفت. روزنامه‌نویسی برای پدر شغل با اهمیتی بود. ولی به دلیل مبارزاتی که انجام می‌داد، سال‌ها جلوی چاپ نشریاتش را گرفتند تا رضاخان رفت و در سال ۱۳۲۰ ایشان دوباره روزنامه نوبهار را منتشر کرد. من مجموعه این روزنامه را به موزه بهار در باغ نگارستان هدیه کردم.

چهرزاد بهار با ذکر خاطره‌ای از پدرش، خاطرنشان کرد، در روزهای آخر عمر، دکترها گفته بودند بهار باید در ییلاق باشد. آن زمان روزنامه اطلاعات برایش می‌آمد و درست در مقطعی بود که آمریکایی‌ها به کره رفته بودند و آنجا را به هم ریخته بودند، ایشان از من می‌خواستند که اخبار کره را برایشان بخوانم و پس از آن بود که قصیده «جغد جنگ» را سرود.