اینترنت ماهواره‌ای 600دلاری!
سرویس اقتصاد
طرح مجلس برای محدودسازی اینترنت این روزها اعتراضات زیادی را به همراه داشته است و برخی کارشناسان معتقدند اینترنت ایران با تصویب و اجرای آزمایشی این طرح همانند اینترنت چین خواهد شد. اما در حاشیه این انتقادات اخباری آمیخته با شایعات بین کاربران دست به دست می‌شود که خبر از این می‌دهد که به زودی اینترنت ماهواره‌ای یا همان استارلینک به ایران می‌آید و ایرانی‌ها برای همیشه از فیلترینگ خلاص می‌شوند. پدیده‌ای تازه که باعث دسترسی همه افراد در جهان به اینترنت آزاد و با سرعت بالا می‌شود. حدس و گمانه زنی‌های کاربران زمانی تقویت شد که ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی هم به صدا و سیما آمد و گفت که از شهریور ماه استارلینک به آسمان ایران هم می‌آید و مردم با خرید یک دستگاه گیرنده ۶۰۰ دلاری می‌توانند آن را دریافت کنند. او حتی توضیح داد که خرید یک دستگاه برای یک مجتمع کافی و به صرفه‌تر است.
استارلینک و چالش‌های آن با کاربران ایرانی
اکنون سوال این است که این اخبار تا چه حد درست است و با واقعیات همخوانی دارد؟ در این خصوص تجارت نیوز نوشت: واقعیت این است که ورود اینترنت ماهواره‌ای به خاورمیانه و ایران، صرف نظر از اینکه در فازهای بعدی توسعه این پدیده اتفاق می‌افتد و به سرعت رخ نمی‌دهد برای کاربران ایرانی با چند چالش مواجه است. نکته اول گرانی خدمات این نوع اینترنت است و برخلاف تصور بسیاری از کاربران ایرانی صرفا به خرید یک دیش یا گیرنده خلاصه نمی‌شود.
شرکت اسپیس ایکس که از حامیان پروژه استارلینک است برای کاربران ای‌میلی ارسال کرده و در آن ای‌میل قیمت خدمات خود را برای کاربران آمریکایی متشکل از ۴۹۹ دلار هزینه خرید دیش ماهواره‌ای و ۹۹ دلار هزینه ماهانه سرویس اعلام کرده است. اگر همین اعداد را برای کاربران ایرانی در نظر بگیریم، با دلار ۲۵ هزار تومانی، کاربران ایرانی ناچار هستند ماهانه حدود ۲.۵ میلیون تومان حق اشتراک بپردازند.
صرف نظر از رقم گزاف هزینه این نوع اینترنت، مشترکان ایرانی در شرایط تحریم و مشکلات نقل و انتقال پول چگونه می‌خواهند حق اشتراک ماهانه خود را بپردازند؟ از این گذشته طراحان استارلینک اعلام کرده‌اند که استفاده از آسمان کشورها برای استقرار ماهواره‌ها باید مطابق قوانین جهانی و اجازه دولت‌ها باشد. آیا دولت ایران این اجازه را خواهد داد؟ نکته دیگر بحث‌های فنی ماجراست که برای استارلینک هم هنوز مبهم است. استقرار هزاران ماهواره برای دسترسی میلیاردها کاربر به اینترنت پرسرعت، چه مشکلاتی در اتمسفر زمین ایجاد می‌کند و آیا اصولا امکان‌پذیر است؟
فیلترینگ از بین خواهد رفت؟
یک کارشناس حوزه فناوری گفت: اینترنت ماهواره‌ای تحول بزرگی در عرصه ارتباطات جهان به خصوص ایران ایجاد می‌کند و مباحثی مانند فیلترینگ به کلی از بین خواهد رفت.
امید رهبر در گفت و گو با ایسنا، در خصوص اینترنت ماهواره‌ای در قالب پروژه استارلینک با بیان اینکه پروژه استارلینک که در ایران به عنوان اینترنت ماهواره‌ای شناخته می‌شود در آسمان ایران در دسترس است، گفت: اینترنت ماهواره‌ای تحول بزرگی در عرصه ارتباطات جهان به خصوص ایران ایجاد می‌کند و مباحثی مانند فیلترینگ به کلی از بین خواهد رفت و سرویس‌های بزرگی چون یوتیوب با سرعت و کیفیت بالا در دسترس ایرانیان قرار خواهد گرفت.
رهبر ادامه داد: ایران در لیست درخواست استارلینک قرار گرفته است و ارائه آزمایشی اینترنت ماهواره‌ای شرکت اسپیس ایکس برای همسایگان و غرب ایران فراهم شده است. گزارش برخی کاربران در فضای مجازی نشان دهنده در دسترس بودن اینترنت ماهواره‌ای در برخی مناطق ایران است.
وی افزود: اگر چه سرویس دهی رسمی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران دور از انتظار است اما دفاتر رسمی این شرکت در ترکیه، امارات، کویت، قطر و سایر کشورهای همسایه، دسترسی غیر مستقیم به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را فراهم خواهند کرد.
محدود کردن اینترنت ماهواره‌ای نشدنی است
این کارشناس حوزه فناوری خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد ارائه سرویس اینترنت ماهواره‌ای برای کاربران ایرانی مانند سرویس‌های دیگر شرکت‌های آمریکایی غیر رسمی، همراه با دردسرهای فراوان و هزینه بالاتر از سایر کشورها خواهد بود.
وی اظهار کرد: اسپیس ایکس یک شرکت آمریکایی است و ملزم به رعایت قوانین آمریکا خواهد بود و بحث مجوز برای ارائه چنین سرویسی در ایران هم مانند سایر سرویس‌های دیگر راه به جایی نخواهد برد. محدود کردن اینترنت ماهواره‌ای عملا نشدنی و کار بسیار دشواری است.
رهبر خاطرنشان کرد: به گفته مدیران ارشد استارلینک، این شرکت ۱۸۰۰ ماهواره را در مدار زمین قرار داده و به محض این که همه این ماهواره‌ها به مدار عملیاتی وارد شوند پوشش سراسری استارلینک کامل خواهد شد و این اتفاق در ماه سپتامبر می‌افتد. همچنین ایلان ماسک، مدیر عامل شرکت اسپیس ایکس در کنگره جهانی موبایل ۲۰۲۱ در بارسلون گفت که انتظار می‌رود پوشش جهانی و پایدار برای سرویس اینترنت پرسرعت ماهواره‌ای این شرکت حدود یک ماه دیگر میسر شود.
طرح صیانت کاربران را به سمت اینترنت ماهواره‌ای سوق می‌دهد
وی با اشاره به احتمال دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و از طرف دیگر بحث طرح صیانت از حقوق کاربران در مجلس شورای اسلامی، گفت: این رویکرد اشتباه و تصویب طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، کاربران ایرانی را بیش از همیشه به سمت اینترنت ماهواره ای سوق خواهد داد. با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی و اینترنت ماهواره‌ای امید است که راهکارهای بهتری چون کاهش هزینه‌های اینترنت به خصوص اینترنت همراه، افزایش پهنای باند، برداشتن محدویت‌ها و فیلترینگ در دستور کار مدیران و مسئولان قرار گیرد. محدود سازی اینترنت تاثیرات منفی اجتماعی و اقتصادی بر جامعه خواهد داشت و یک اشتباه بسیار بزرگ و جبران ناپذیر خواهد بود.