آیا کشاورزی از کما خارج می‌شود؟
ریحانه موسوی
حال وخیم این روزهای اقتصاد ایران قابل وصف نیست و به سایر بخش‌های اقتصادی کشور نیز نفوذ کرده است؛ بخش کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که با مشکلات متعددی روبه‌رو است و با توجه به اینکه اهمیت فراوانی در بحث تولید مواد‌غذایی کشور دارد، توجه به این مشکلات و ارائه راهکارهایی برای حل آنها امری ضروری به شمار می‌رود.
به گزارش روزنامه صبح امروز، دستيابي به امنيت غذايي، کسب درآمدهاي ارزي و استقلال سياسي و اقتصادی و عدم وابستگی و تاثیر‌ناپذیر شدن در برابر تحریم‌ها از عمده ترين ضرورت‌هاي توجه به بخش کشاورزي است
راهکاری برای ساماندهی کشاورزی
اردیبهشت سال جاری بود که مجلس شورای اسلامی «طرح تقویت امنیت غذایی کشورو رفع موانع تولیدات کشاورزی» را با هدف ارائه راهکارهایی برای ساماندهی زنجیره ارزش بخش کشاورزی از نظر فرآیندی، ساختاری، بازاری و مالی به تصویب رساند. این طرح در صدد رفع برخی مشکلات اساسی بخش کشاورزی از جمله بازار، توزیع و خرید تضمینی بود که طی سال‌های گذشته مشکلاتی را برای آن ایجاد کرده بود.
تشکیل ستاد تنظیم بازار کشاورزی
بر اساس «طرح پشتیبانی و رفع موانع تولید کشاورزی» قرار شد ستادی تحت عنوان تنظیم بازار کشاورزی با حضور وزیر جهاد کشاورزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی، وزیر صمت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس کل بانک مرکزی، وزیر دادگستری، وزیر راه و شهرسازی، رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی، رئیس اتاق اصناف و نمایندگان عضو کمیسیون کشاورزی به عنوان ناظر و چهار نفر کشاورز خبره تشکیل شود.
تشکیل شورای پشتیبانی و رفع موانع تولید
در این راستا مقرر شده تا شورای تحت عنوان پشتیبانی و رفع موانع تولید تشکیل و این شورا با ریاست فرماندار، نایب رئیس مدیر جهاد کشاورزی و دبیر نظام مهندسی شهرستان اداره گردد. پس از تشکیل این ستاد، شورای پشتیبانی و رفع موانع تولید موظف است ظرف مدت یک ماه استعلامات لازم و پاسخ متقاضی را ویژه فعالان حوزه کشاورزی صادر کند.
تخصیص منابع به استارت‌آپ‌ها
همچنین معاونت علمی و فناوری مکلف شده است بخشی از منابع خود را در حوزه استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه کشاورزی و امنیت غذایی کشور هزینه و برای تمامی ماشین‌آلات کشاورزی توسط نیروی انتظامی بدون شرط بیمه‌نامه و عمر ماشین‌آلات، پلاک صادر شود.
تامین سوخت ادوات کشاورزی
یکی از موارد تعریف شده در طرح مذکور این است که، وزارت نفت نیز میزان سهمیه سوخت مورد نیاز ادوات کشاورزی تعیین شده توسط وزارت جهاد کشاورزی را تامین کند.
اعطای تسهیلات حمایتی و بیمه‌ای
در این طرح تسهیلات حمایتی و بیمه‌ای برای کشت قراردادی که راهبردی در راستای جهش تولید کشاورزی پیش‌بینی شده است، بدین شکل که وزارت جهاد کشاورزی برای مقابله با خرد شدن اراضی کشاورزی مکلف به ایجاد کشت و صنعت با اعطای تسهیلات و مشوق شد.
چگونگی همکاری سازمان‌‌ها
بر اساس مفاد این طرح، سازمان توسعه تجارت کشاورزی ایران از ادغام معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی و سایر واحدهای ذیربط این وزارتخانه و واحدهای مرتبط با بخش کشاورزی در وزارت صمت تشکیل می‌شود و شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران و شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی شامل شرکت پشتیبانی امور دام و شرکت خدمات حمایتی کشاورزی ذیل این سازمان فعالیت خواهند کرد.
سازمان توسعه سرمایه‌گذاری کشاورزی ایران نیز از ادغام معاونت توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و کسب‌وکارهای کشاورزی و سایر واحدهای ذیربط در وزارت جهاد کشاورزی و واحدهای مرتبط با وظایف این سازمان در وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل می‌شود و شرکت مادر تخصصی صندوق حمایت از کشاورزی و شرکت شهرک‌های کشاورزی ذیل این سازمان قرار می‌گیرند.
طرح رفع موانع تولید کشاورزی، تصویب شد
گزارش کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست در مورد طرح تقویت امنیت غذایی کشور و رفع موانع تولیدات کشاورزی در دستور کار روز چهارشنبه صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرار گرفت و نمایندگان با ۱۹۶ رای موافق از ۲۲۹ نماینده حاضر با کلیات این طرح و بررسی در جزئیات به صورت دو شوری موافقت کردند.
نظر کارشناسان در مورد این طرح
کارشناسان این حوزه معتقدند آنچه تاکنون از این طرح منتشر شده، حاکی از آن است که این طرح نه‌تنها به هدفی که برای خود تعریف کرده، نخواهد رسید بلکه نتیجه‌ای عکس نیز به دنبال خواهد داشت.
این طرح دقیقا چیست؟
با این توضیحات سوالی که پیش می‌آید این است که با توجه به عدم موفقیت دولت و مجلس برای به حد‌اقل رساندن مشکلات این حوزه و وخامت وضعیت کشاورزی، این طرح چگونه می‌خواهد به اصلاح ساختار دولت در این حوزه بپردازد و این طرح جدید مجلس دقیقا چیست؟
برنامه‌ریزی و ساماندهی بازار کشاورزی
یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: در این طرح قصد داریم تا با رفع موانع تولید کشاورزی به برنامه‌ریزی و ساماندهی بازار کالاهای کشاورزی بپردازیم.
سوء مدیریت وزارت صمت
پرویز اوسطی در گفتگو با «صبح امروز» بیان می‌کند: بخش تجارت کشاورزی، متولی ندارد و شاهد بی‌نظمی در این حوزه هستیم، که این اتفاق ناشی از آن است که وزارت صمت نتوانسته این عرصه را به درستی مدیریت کند.
بخش تجارت کشاورزی، متولی ندارد و شاهد بی‌نظمی در این حوزه هستیم، که این اتفاق ناشی از آن است که وزارت صمت نتوانسته این عرصه را به درستی مدیریت کند
سرمایه‌گذاری، مشکل بخش کشاورزی
وی با بیان این که بحث سرمایه‌گذاری از مشکلات دیگر بخش کشاورزی است، تصریح می‌کند: سازمان توسعه سرمایه‌گذاری به عنوان ساختار جدید دیگری در جهت حمایت از تولید و هموار کردن مسیر رونق، جهش و تحول بخش کشاورزی ایجاد می‌شود. ضمن این که یک کارگروه و شورای پشتیبانی و رفع موانع کشاورزی نیز تشکیل و مشکلات این حوزه مانند صدور مجوزها رفع می‌شود.
اعطای کارت سوخت هوشمند به کشاورزان
اوسطی ابراز می‌کند: اصلاح فرآیندها نیز در این طرح تصحیح و ارتقاء یافته است. برای مثال در حوزه سوخت کشاورزی، این قشر کارت سوخت ندارند و سردرگم هستند. طبق این مصوبه کارت سوخت هوشمند کشاورزی باید در اختیار کشاورزان قرار گیرد.
تقویت اکوسیستم دانش‌بنیان
وی با اشاره به مشکلات بیمه کشاورزی عنوان می‌کند: نمایندگان مجلس ارائه خدمات بیشتر به ویژه برای محصولات اساسی را اجبار کرده‌اند. موضوع دیگر این است که امکان تولید برخی محصولات در کشور وجود ندارد که باید اکوسیستم کشاورزی دانش بنیان، با محوریت معاونت علمی ریاست جمهوری در این زمینه تشکیل شود.
کاهش واردات محصولات به ۵۰ درصد
پرویز اوسطی نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون کشاورزی تبیین می‌کند:این طرح جزو طرح‌های موفق برای حمایت، جهش و رونق تولید در محصولات کشاورزی است و با توجه به حمایت‌های جدید از این بخش، طبق این طرح باید در یک بازه زمانی 4 ساله بتوانیم واردات محصولات اساسی و نهاده‌های دامی را به کمتر از 50 درصد کاهش دهیم.