پیچ و خمِ سینمای خانگی
عاطفه خوافیان
این روزها صدا و سیما در میان مردم از اقبال قبلی خود برخوردار نبوده و استقبال کمتری از فیلم‌های در حال پخش سیما داشته و با گسترده شدن فضای مجازی و حضور برنامه‌های متفاوت و متعدد اقبال مردم به سمت نمایش‌های خانگی رفته است؛ این در حالی است که برخی از کارشناسان و مردم از وضعیت فیلم‌های پخش شده در بستر فضای مجازی گلایه داشته و این فضا را ترویجی بر فاحشگی می‌دانند.
برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ محمد لسانی، یک کارشناس و مدرس رسانه رفته و با او به گفت‌گو نشسته که در ادامه به آن می‌پردازیم:
یک کارشناس و مدرس رسانه می‌گوید: سازمان صدا و سیما مجاری تولید گسترده‌ای دارد که با ارتباط با معاونت سیما به تولید محتوا می‌پردازند.
محمد لسانی در مصاحبه با خبرنگار صبح امروز، می‌افزاید: معاونت امور استان‌ها نیز تولیداتی برای سیما داشته که سبب انتشار تولیدات متعددی از سازمان صدا و سیما است.
مشکلات مالی؛ چالش جدی سیما
وی ابراز می‌کند: تلویزیون ایران از جنبه سبقه و سابقه و نیز جنبه کیفیت تنها کانال رسمی و معتبر بوده، در طول سنوات دچار پیچ و خم‌های متعددی شده و مشکلات مالی در سال‌های اخیر سبب محدودیت ایده و تفکر در سفارشات سازمان شده است.
لسانی بیان می‌کند: در صدا و سیمای ایران، تهیه کنندگان پر کاری نیز حضور پررنگ دارند که همین سبب شده تا فضایی برای تهیه کنندگان جوان وجود نداشته باشد.
مردم بیشتر دنبال ستاره‌های سینما هستند که این ستارگان عموما قیمت بالایی داشته و سیما به دلیل رسالت‌های سازمانی خود نبایستی پیرو ستاره‌ها باشد و بیشتر باید ستاره‌سازی کند و نیز هزینه‌های گزاف درخواستی ستارگان برای سیما قابل تامین نیست؛ این در صورتی است که در سینماهای خانگی بیشتر بودجه خود را صرف تامین ستارگان کرده تا بتوانند اثر خارق‌العاده با اقبال فراوان تولید کنند
سرمایه آوری شبکه‌های نمایش خانگی
این کارشناس و مدرس رسانه توضیح می‌دهد: هم‌راستای فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در فضای صدا و سیما، بازار مالی گسترده‌ای در شبکه‌های نمایش خانگی که در برندهای پخش آنلاین ایجاد شده که ظرفیت گسترده‌ای دارد.
وی ادامه می‌دهد: پیش از این ذهنیت افراد از سینمای خانگی بیشتر به سمت سوپر لبنیاتی رفته که در کنار دیگر اجناس به فروش فیلم نیز می‌پرداختند.
لسانی می‌گوید: در سه سال اخیر با رونمایی و راه‌اندازی از مجموعه‌های آپارات و نماوا، بستر بسیار گسترده‌ای برای پخش ویدیوهای خانگی مهیا شده است که آورده مالی مناسبی نیز دارد.
تفاوت، تنوع و جذابیت در فیلم‌های سینمای خانگی
وی تفاوت فیلم‌های سینمای خانگی و صدا و سیما را این‌گونه تشریح می‌کند: اولین و مهمترین تفاوت، تنوع و جذابیت در فیلم‌های سینمای خانگی بوده و نیز دومین تفاوت، مخاطب گیرا و پیگیر بوده و علاوه بر این دو گزینه اورده مالی و سرمایه خوب سبب شده که سینمای خانگی دارای جذابیت گسترده‌ای باشد.
صدا و سیما بودجه‌ای برای تامین ستارگان ندارد
این کارشناس رسانه در خصوص علت اقبال مردم از سینمای خانگی تبیین می‌کند: مردم بیشتر دنبال ستاره‌های سینما هستند که این ستارگان عموما قیمت بالایی داشته و سیما به دلیل رسالت‌های سازمانی خود نبایستی پیرو ستاره‌ها باشد و بیشتر باید ستاره‌سازی کند و نیز هزینه‌های گزاف درخواستی ستارگان برای سیما قابل تامین نیست؛ این در صورتی است که در سینماهای خانگی بیشتر بودجه خود را صرف تامین ستارگان کرده تا بتوانند اثر خارق‌العاده با اقبال فراوان تولید کنند.
وی اذعان می‌کند: سینما در شرایط کرونایی در طی دو سال‌های اخیر افول قابل توجهی داشته، عموما مصرف مردم به سمت سینمای خانگی رفته و خانه نشینی کرونایی نیز در این اقبال موثر است.
سینمای خانگی؛ ابزاری در دست تهیه کنندگان برای تولید فیلم‌های فاخر
لسانی در پاسخ به خبرنگار صبح امروز در خصوص صحت این کلیشه” تبدیل سینمای خانگی به صفحه نمایشی برای ترویج فاحشگی و بی غیرتی” اظهار می‌کند: به اعتقاد من سینمای خانگی یک هویت نامناسب برای ابراز و ترویج بی غیرتی نبوده بلکه یک ابزاری است که می‌تواند در اختیار نمایش آثار فاخر با بیننده بالا باشد.
وی ادامه می‌دهد: اگر امروز وضعیت سینمای خانگی ما به این سمت کشیده شده ناشی از سودآوری بوده که معادلات را پول و درآمدزایی تعریف می‌کند و به همین جهت هرچه دیالوگ‌ها رکیک‌تر و خشونت بیشتر باشد، و بی بندو باری و عشق‌های مثلثی و مربعی و چند ضلعی و انواع روابط بی بندو بار که در این تولیدات قابل مشاهده است بیشتر به‌خاطر این است مرزهای خود را جدا از مرزهای رسانه رسمی تعریف کرده و این تعریف هویت دچار معضلی شده است که معادله سود و سرمایه تصمیم گیر است.
لسانی ابراز می‌کند: به نظر می‌رسد چارچوبی که توسط مجلس شورای اسلامی مصوب شد که نظارت بر پخش گسترده در فضای مجازی بر عهده صاترا’ نهاد فراگیر صوت و تصویر فراگیر ضلع سازمان صدا و سیما باشد، هنوز موفق به توازن در این حوزه نشده و هنوز در حال پنجه انداختن است و فیلم‌هایی به قول معروف از درِ پشتی رد شده و منتشر می‌شود.
وی در پایان متذکر شد: نظام صوت و تصویر فراگیر ما اعم از متن و ایده و تولید و پخش، نیاز است در یک چارچوب در دست اهالی فن نقش بگیرد.
سخن آخر
امید است صدا و سیما با تغییر در رویه خود و افزایش بودجه این سازمان و نهاد شاهد برنامه‌های با کیفیت و تولیدات با محتوای در این سازمان بوده تا اقبال مردمی بیشتر به سمت این نهاد رسمی هدایت شود.