زمین سوخته اقتصاد را نجات دهید
ریحانه موسوی
تعداد زیادی از افرادی که وضعیت آنها نزدیک به خط فقر بوده، اکنون به زیر خط فقر هدایت شده‌اند، گروه دیگری از خانواده‌ها نیز که بالای خط فقر بودند، به علت سیاست‌های غلط پولی و مالی به خط فقر نزدیک شده‌اند. بنابراین تعداد خانوارهای آسیب‌پذیر افزایش پیدا کرده است.
اهمیت توازن بین تولید و مصرف
جوامعی که با رشد اقتصادی پایین و احتمالاً رکود، تورم یا رکود تورمی مواجه هستند، مشکلات اقتصادی و اجتماعی فراوانی دارند، کشوری که دارای چنین وضعیتی است، یعنی توازن بین تولید و مصرف در آن از بین رفته و اغلب با بحران‌های شدید درگیر می‌شود. در این میان تغییر در نظام اقتصادی می‌تواند بر رفاه جامعه تاثیر به‌سزایی داشته باشد که به تبع آن بر افراد، گروه‌ها و ملت تاثیر چشمگیری دارد.
اقدامات نا‌کارآمد مسئولان
بسیاری از کارشناسان اقدامات اخیر مسئولان کشور برای حل مشکلات اقتصادی مردم مانند تورم، بیکاری، رکود، تولید و… را نا‌کارآمد و غلط دانسته و هشدار داده‌اند که این موضوع می‌تواند به گسترش نا‌رضایتی به خصوص در قشر ضعیف شود، که این اتفاق رخ داده است.
مشکلاتی مانند کاهش ارزش پول ملی، تحریم‌های آمریکا و تورم شدید موجب نگرانی افکارعمومی ایران، به‌ویژه تحلیلگران و سیاستمداران نسبت به آینده کشور شده است.
رئیسی با چه اقتصادی روبرو است؟
آیت‌الله رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری با اکثریت آرا، موفق شد تا به مدت چهار سال سکان قوه مجریه را به دست بگیرد. اما دولت بعد که از نیمه سال قرار است کشور را اداره کند، با چه مشکلات اقتصادی روبرو است و چه اقداماتی باید در این زمینه انجام دهد؟
رئیس جمهور بعدی نباید هیچ نگرانی در مورد تامین مالی سرمایه‌گذاری، پروژه‌های نیمه تمام و فروش نفت داشته باشد، بلکه کافیست ابتدا دست بانک‌ها را از خلق اعتبار حذف کند و همزمان یک سامانه یکپارچه رصد تراکنش‌های مالی و پولی را ایجاد کند و از تمام افرادی که تاکنون حقوق بیت‌المال را پرداخت نکرده‌اند و فرار مالیاتی داشته‌اند مالیات بگیرد و نقدینگی موجود را به بدنه بخش حقیقی تزریق کنند.
زمین سوخته اقتصاد
یک کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در این خصوص می‌گوید: رئیس‌جمهور بعدی در حال تحویل گرفتن یک زمین سوخته است، در واقع هیچ چیزی سر جای خودش قرار ندارد و این به معنای واقعی بی عدالتی در تمام ابعاد محسوب می‌شود.
عبدالمجید شیخی در گفتگو با «صبح امروز» بیان می‌کند: این شرایط وظیفه وی را سنگین می‌کند، اما به فرمایش قرآن کریم کسی که با تقوا عمل کند خداوند راه‌ها را به او نشان می‌دهد.
حذف بانک‌ها از خلق اعتبار
وی ابراز می‌کند: رئیس جمهور بعدی نباید هیچ نگرانی در مورد تامین مالی سرمایه‌گذاری، پروژه‌های نیمه تمام و فروش نفت داشته باشد، بلکه کافیست ابتدا دست بانک‌ها را از خلق اعتبار حذف کند و همزمان یک سامانه یکپارچه رصد تراکنش‌های مالی و پولی را ایجاد کند و از تمام افرادی که تاکنون حقوق بیت‌المال را پرداخت نکرده‌اند و فرار مالیاتی داشته‌اند مالیات بگیرد و نقدینگی موجود را به بدنه بخش حقیقی تزریق کنند.
شیخی ادامه می‌دهد: اگر آقای رئیسی این سه کار را شروع کند، تمام متغیر‌های دیگر تحت‌تأثیر همزمان واقع می‌شوند و می‌توانند به تمام اهدافی که به عنوان اهداف کارشناسان برای بهبود اقتصاد است دست یابند.
تبعات تقویت تولید
وی اظهار می‌کتد: تولید که تقویت شود اشتغال نیز رشد می‌کند و ارزش پول ملی بالا می‌رود، صادرات افزایش و واردات کاهش پیدا می‌کند، نیاز ارزی کم می‌شود و همزمان از زیر چتر دلار و یورو خارج می‌شویم.
راه افزایش ارزش پول ملی
این کارشناس اقتصادی تصریح می‌کند: رئیس جمهور آینده از طریق سامانه‌های پیام‌رسانی بین بانکی با کشورهای دیگر، عقد قراردادهای پولی دوجانبه و چندجانبه، مبادلات تهاتری و تعریف پول ملی بر اساس طلا می‌تواند از کاهش ارزش آن جلوگیری کند و وضعیت پول را در اقتصاد تثبیت نماید.
وی با بیان اینکه همه این اقدامات در و ده‌ها اقدام دیگر می‌تواند بلافاصله آغاز شده و دست به اصلاحات اساسی در اقتصاد بزند، تبیین می‌کند: برای تقویت قدرت خرید مردم نیز باید سه برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تعریف کند.
برنامه کوتاه‌مدت برای تقویت قدرت خرید
این استاد دانشگاه در ادامه می‌گوید: در برنامه کوتاه مدت باید به اقشاری که زیر خط فقر هستند یارانه پرداخت شود که می‌تواند از محل دریافت مالیات‌هایی که تاکنون پرداخت نشده تامین گردد، پروژه‌های نیمه تمام را نیز می‌تواند از این محل تامین کند.
لزوم تسهیل دریافت مجوز کسبوکار
وی در خصوص طرح میان مدت توضیح می‌دهد: با تقویت تولید، ایجاد اشتغال، رونق کسبوکار و تسهیل مجوزهای کسبوکار می‌تواند فاصله طبقاتی را از بین ببرد و در طرح بلندمدت نیز با پیاده کردن یک نظام جامع مالیاتی عادلانه که عمدتاً تاکنون به زیان تولید‌کننده و مصرف کنندگان ضعیف و به نفع فراریان مالیاتی و اقشار ثروتمند بوده می‌تواند عدالت را در دریافت و پرداخت رعایت کند.
اهمیت پیاده‌سازی اقتصاد اسلامی
عبدالمجید شیخی می‌گوید: در واقع در برنامه بلندمدت وقتی اصول اقتصاد اسلامی پیاده شود، مطمئناً فاصله طبقاتی به حداقل خود و در حد تفاوت‌های طبیعی درآمد و ثروت در جامعه خواهد رسید تفاوتی که طبیعت جامعه است و بر اساس تلاش افراد خواهد بود.
توجه به جلب اعتماد مردم
این کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه تاکید می‌کند: اگر افراد از صدق نیت آقای رئیسی در چهار سال اول آگاه شوند، چهار سال بعدی را هم ادامه خواهند داد و این در واقع با جلب اعتماد مردم صورت می‌گیرد.
تاکید بر تغییر راهبردهای دولت روحانی
وی در پایان خاطر‌نشان می‌کند: طبیعت نظام حاکمیتی این است که راهبردهای خود را تغییر ندهند، اما اکنون تغییر راهبردهایی که دولت آقای روحانی بر کشور تحمیل کرده بود کاری واجب و بسیار سنگین است.