مدرسه‌سازی را از هرکاری که در عمرم انجام داده‌ام اولویت‌دارتر می‌دانم
علی علی نژاد
سید اصغر صالحی متولد 1349 در روستای «سیدآباد» شهرستان چناران است. او از معلم ریاضی‌اش الگو گرفته و معلم ریاضی هم شده است. صالحی بعد از 30 سال معلمی در سال 1398 به افتخار بازنشستگی نائل شده و مانند دیگر معلمان تا پای جان برای تعلیم و تربیت تلاش کرده است. او علاوه بر این از مال و اندوخته‌های مالی‌اش نیز برای آموزشوپرورش هزینه کرده و تاکنون چهار مدرسه ساخته است. گفت‌وگوی صبح امروز با این خیر مدرسه‌ساز را می‌خوانید.
چطور به معلمی علاقه‌مند شدید و چرا معلمی را انتخاب کردید؟
معلمان همیشه برایم الگو بودند، به خصوص آقای منصور اسماعیلی، معلم ریاضی ما که علاقه زیادی به او داشتم و او هم به من محبت داشت. او ریاضی را به خوبی تدریس می‌کرد و دلسوز دانش‌آموزانش بود. ساعت کلاس برایش مهم نبود تا زمانی که دانش‌آموزان درس را یاد نمی‌گرفتند کلاس درس را تعطیل نمی‌کرد، بعضی وقت‌ها اگر کلاس ساعت 13 تعطیل می‌شد او تا دو ساعت بعد کلاس درس را ادامه می‌داد. رفتارهایش برایم الگو بود. درس خواندم تا مثل او شوم. از دانشگاه فردوسی لیسانس ریاضی گرفتم و من هم مثل او معلم ریاضی شدم.
معلمی چه تفاوتی با دیگر مشاغل دارد؟
معتقدم نمی‌توان به معلمی به عنوان یک شغل نگاه کرد، افرادی که قصد دارند معلم شوند اگر علاقه و عشق به این حرفه دارند وارد این حرفه انسان‌ساز شوند، این عرصه بی‌نهایت و شبانه روزی است. اگر افراد به دنبال پول و کار راحت هستند به دنبال دیگر مشاغل بروند.
دیگر اعضای خانواده هم به معلمی علاقه مند هستند؟
دو برادرم، که یکی از آن‌ها از من بزرگ‌تر و یکی از من کوچک‌تر است. هم‌چنین دو فرزندم هم معلم هستند. معلمی در خانواده ما یک ارزش محسوب شده و استمرار دارد.
مدرسه سازی را چگونه آغاز کردید و اولین مدرسه را کجا ساختید؟
با توجه به این‌که خودم فرهنگی بودم، درد و رنج کمبودها را در مدارس دیده بودم و به خوبی با شرایط آن آشنا بودم. ساخت اولین مدرسه را در روستای زادگاهم آغاز کردم و در سال 1395 مدرسه‌ای پنج کلاسه با زیربنای 220 متر مربع با هزینه حدود 500 میلیون تومان ساختم.
از چه زمانی در نظر داشتید که مدرسه بسازید؟ چرا روستای زادگاهتان را انتخاب کردید؟
در کودکی وقتی دانش‌آموز بودم مدرسه ما گلی و سقف چوبی داشت. وقتی که باران می‌بارید از سقف مدرسه آب چکه می‌کرد، مجبور بودیم چند ظرف بگذاریم که آبی که از سقف چکه می‌کند را جمع آوری کنیم. البته بعد از آن مدرسه‌ای ساختند، اما آن مدرسه هم استحکام کافی را نداشت. از همان کودکی دوست داشتم که کاری انجام دهم. وقتی این وضعیت را دیده بودم در ذهنم نقش بسته بود و منتظر روزی بودم که توان ساخت مدرسه را داشته باشم.
از دیگر مدارسی که ساخته‌اید، بگویید.
دومین مدرسه طرح توسعه مدرسه «قمربنی‌هاشم» در همان روستای سیدآباد چناران بود که دو کلاس درس با هزینه 300 میلیون تومان و سومی نیز دو کلاس درس با هزینه 200 میلیون تومان بود.. مدرسه چهارم نیز توسعه دبیرستان شاهد «الزهرا» چناران بود که با مشارکت سه خیر مدرسه‌ساز دیگر ساختم و 100 درصد هزینه ساخت توسط نیکوکاران تامین شد.
قصد دارید مدرسه دیگری هم بسازید؟
آمادگی ساخت مدرسه‌ای دیگر را دارم، اما باید مکان آن را انتخاب کنم که سال آینده ساخت مدرسه پنجم را آغاز کنم. البته تلاش می‌کنم علاوه بر این با کمک خیران ساخت دو مدرسه دیگر را نیز آغاز کنیم.
چه راهکاری برای بهره‌مندی بیشتر از ظرفیت خیران مدرسه‌ساز دارید؟
براساس بررسی‌هایی که انجام داده‌ام مدارس خیرساز نتایج بهتری دارند؛ چون در این مدارس دانش‌آموزان درس انفاق، بخشش و نیک‌اندیشی را می‌بینند. با توجه به تفاوت‌هایی که این مدارس دارند، مسئولان نباید مدارس خیرساز را رها کنند، بلکه مدیران باید با خیران مرتبط بوده و تعامل داشته باشند؛ چراکه خیران حتی بعد از ساخت مدرسه هم‌چنان همیاری و همکاری لازم را خواهند داشت.
پیشنهاد می‌کنم مدیران مدارس به مناسبت‌های مختلف از خیران دعوت و آن‌ها را تکریم کنند. یقینا این ارتباط و تعامل موجب توسعه مشارکت‌های مردمی در مدرسه‌سازی خواهد شد و از طرفی به صورت عینی انفاق و بخشش را به دانش‌آموزان آموزش خواهند داد.
باید به دنبال خیران برویم. مردم خیر هستند باید از آن‌ها برای مشارکت در امر خیر دعوت کنیم. مسئولان آموزشوپرورش باید علاقه‌مند به حضور در جمع نیکوکاران باشند، حضور آن‌ها می‌تواند موجب جذب خیران شود.
برای افرادی که توان مالی دارند، ولی تاکنون در مدرسه‌سازی مشارکت نکرده‌اند چه پیامی دارید؟
توصیه می‌کنم ماندگارترین کار را که مدرسه‌سازی است انجام دهند و به جای این که پول و ثروت برجای بگذارند مدرسه بسازند و به نسل‌های آینده تحویل دهند. من به شخصه همه را به عینه دیده بودم و لمس می‌کردم، شادی و نشاط غم و غصه، پویایی و افسردگی را می دیدم. احساسات دانش‌آموزان به من انرژی می‌داد و تلاش می‌کردم احساسات را ترقی بخشم؛ چون معتقدم وقتی محیط با انضباط و ایمن باشد تحصیل دانش‌آموزان هم وضعیت بهتری خواهد داشت.
معتقدم مدرسه کارخانه انسان‌سازی است. مدرسه هر سال انسان و انسانیت تولید می‌کند، وقتی امید و آرزوی ما نسل آینده است برای پیشرفت هیچ راهی جز این که آموزش را و زیرساخت آن یعنی مدرسه را توسعه دهیم نداریم.
شما معلمی بودید که مدرسه‌ساز شدید، در مورد اهمیت معلمی و مدرسه‌سازی و تفاوت این دو بگویید؟
با وجود این‌که معلمی، انسان‌سازی است، اما مدرسه‌سازی را از هرکاری که در عمرم انجام داده‌ام اولویت‌دارتر می‌دانم. ساخت مدرسه، زمینه‌ساز توسعه پایدار و پرورش نیروی انسانی خوب است. پرورش هر نیرویی از مدرسه آغاز می‌شود اگر ورزشکار با اخلاق است؛ چون مدرسه و معلمش خوب بوده است. مدرسه می‌تواند جامعه را به توسعه پایدار برساند.
کمک به دانش‌آموزان را از چه زمانی شروع کردید؟
در طول دوره خدمت برای هر دانش‌آموزی که نیاز مالی داشت یا کتاب و دفتر و لوازم‌التحریر نیاز داشت تامین می‌کردم. یک ماه پیش از عید نوروز در حد توانم با کمک همکاران برای تعدادی از دانش‌آموزان آنچه برای فرزندان خودم می‌گرفتم برای آن ها هم می‌گرفتم. در بازدید از مدارس نیز کمبودهایی که در آن‌ها وجود داشت را درحد توان پوشش می‌دادم.
فعالیت شما به عنوان خیر مدرسه ساز چه تاثیری بر زندگی شما گذاشته است؟
با وجود این که در مجموع حدود 2 میلیارد تومان هزینه‌ای که کرده‌ام، اما هنوز احساس نکردم که از دارائی‌ام کم شده است. وقتی مدرسهمی‌سازی احساس خوشایندی به تو دست می‌دهد که قابل وصف نیست.
شما عضو هیات امناء مجمع خیران مدرسه‌ساز استان و مسئول مجمع شهرستان چناران نیز هستید، وضعیت مدارس در این شهرستان چگونه است؟
از سال 96 تاکنون بیش از 100 کلاس درس با کمک نیکوکاران مدرسه‌ساز ساخته شده که قابل تقدیر است، اما هنوز در مناطق روستائی و شهری وضعیت مطلوبی نداریم. حدود 40 درصد مدارس شهرستان چناران تخریبی است و نیاز به بازسازی و مقاوم سازی دارد.