لوازم خانگی، قهرمان فتح قله گرانی
ریحانه موسوی
لوازم خانگی از جمله صنایعی است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم به تغییرات قیمتی ارز وابسته است. چرا که عمده مواد اولیه این بازار از طریق واردات تامین می‌شود بنابراین هرگونه افزایش یا کاهش قیمت ارز مستقیما بر قیمت نهایی لوازم خانگی در ایران تاثیر گذار خواهد بود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت ۲۶ محصول ایرانی و خارجی از لوازم خانگی از سال ۹۳ تاکنون به‌طور میانگین بیش از ۵۵۰ درصد رشد داشته و این افزایش قیمت برای برخی محصولات بیش از ۸۵۰ درصد است.
تاخت‌وتاز قیمت لوازم‌خانگی در هفت‌سال اخیر به حدی بوده که براساس آمار‌ها قیمت یخچال فریزر ایرانی، لباسشویی ایرانی، کولر آبی، یخچال فریزر خارجی، سرخ‌کن خارجی به ترتیب؛ ۸۶۲، ۸۴۵، ۸۲۲، ۷۷۳ و ۷۶۹ درصد افزایش داشته‌اند.
جهیزیه فضایی
به گزارش «صبح امروز» در چنین شرایطی اگر بخواهید جهیزیه‌ای با محصولات و کیفیت ایرانی تهیه کنید باید بیش از ۱۸۰ میلیون تومان هزینه کنید. این درحالی است که اگر جهیزیه لاکچری یعنی محصولات با کیفیت خارجی باشد، بیش از ۷۰۰ میلیون تومان هزینه نیاز خواهد داشت.
یخچال فریزر در سال۱۴۰۰
اگر سری به بازار لوازم خانگی و فروشگاه‌های آنلاین بزنید عمق فاجعه در قیمتها را متوجه می‌شوید؛ به‌طوری که برای خرید یک قلم یخچال فریزر معمولی ایرانی حداقل باید هشت میلیون تومان و حداکثر 17میلیون و 500 هزار تومان پول بپردازید. قیمت یخچال فریز‌رهای خارجی نیز قابل‌توجه است به‌طوری که در بازار کمتر از 18میلیون تومان آن موجود نیست و موارد با کیفیت‌تر آن نیز سر از 30میلیون تومان درمی‌آورد.
یخچال فریزر در سال ۹۳
اینها درحالی است که بررسی قیمتها در سال 93 نشان می‌دهد ارزان‌ترین یخچال فریزر ایرانی 800 هزار تومان و گران‌ترین آن نیز حدود یک‌میلیون و800 هزار تومان بوده است. بنابراین با محاسبه میانگین قیمت یخچال فریزر ایرانی در سال 93 و مقایسه آن با میانگین قیمت در شرایط فعلی به رشد حدود 800 درصدی این کالا تنها طی هفت‌سال اخیر پی خواهیم برد. این میزان رشد برای یخچال‌فریزر‌های خارجی حدود 773 درصد بوده است.
یخچال ساید بای ساید
قیمت یخچال‌های ساید بای‌ساید نیز در بازار فعلی قابل‌توجه است به‌طوری که برند اسنوا با نرخ‌هایی بین 30 تا 52 میلیون تومان عرضه می‌شود. ساید بای ساید‌های ایرانی بسیار محدود بوده و میانگین قیمتی آن براساس قیمت روز حدود 27 میلیون تومان است. اما در نوع خارجی آن نیز قیمتها بسیار عجیب است، به‌طوری که ارزان‌ترین آن را مدل‌های یکی از برندها با قیمتی حدود 30میلیون تومان تشکیل می‌دهد.
قیمت ساید بای ساید‌های خارجی نیز از ابتدای سال 93 تا به‌حال در حدود 690 درصد رشد کرده است. یخچال یکی از لوازم‌های برقی و خانگی واجب برای خانوار‌های کشور است که طی سال‌های اخیر بیشترین تغییر قیمت را داشته است. ارزان‌ترین یخچال موجود در بازار با حقوق چهار ماه کارگران برابری می‌کند و گران‌ترین آن نیز معادل 20 ماه از حقوق آنهاست.
ماشین لباسشویی
ماشین لباسشویی یکی از کالاهای مهمی است که قیمت آن مدت‌هاست افسار گسیخته است و در حال حاضر به‌طور میانگین برای خرید یک محصول نسبتا با کیفیت و شناخته‌شده ایرانی، باید حداقل 10 میلیون تومان و برای مدل‌های خارجی نیز حداقل 20 میلیون تومان پول داشته باشید.
ماشین ظرفشویی
روند قیمتی ماشین‌های ظرفشویی نیز بسیار عجیب بوده به‌طوری که انواع خارجی و داخلی آن از سال 93 تا به حال بین 730 تا 750 درصد رشد در قیمت را تجربه کرده است. در شرایط فعلی ارزان‌ترین ماشین‌های ظرفشویی ایرانی حدود 11 میلیون تومان و گران‌ترین آن نیز حدود 14میلیون تومان است.
آبگرمکن میلیونی
قیمت آبگرمکن در بازار در روز‌های اخیر یک‌میلیون‌و800 هزار تومان بوده است و در بعضی موارد تا سه تا چهارمیلیون تومان هم می‌رسد.
اجاق‌گاز ایرانی و خارجی
در هفت سال اخیر اجاق‌گاز ایرانی و خارجی به ترتیب 511 و 305 درصد افزایش داشته‌اند که قیمت برخی مدل‌های ایرانی تا حدود 12میلیون تومان نیز رفته است. محصولات جاروبرقی نیز اعم از خارجی و ایرانی حدود 400 درصد تغییر قیمت داشته‌اند که میانگین قیمت مدل‌های خارجی موجود در بازار را به سه‌میلیون تومان و ایرانی را نیز به یک‌میلیون 650 هزار تومان رسانده است.
لوازم تهیه نوشیدنی
لوازم تهیه نوشیدنی مانند آبمیوه‌گیری، چای‌ساز و قهوه‌ساز با قیمت‌های بسیار بالایی روبه‌رو هستند به‌طوری که قیمت برخی چای‌ساز‌ها به بیش از دومیلیون تومان نیز رسیده است.
عوامل گرانی لوازم خانگی
آنچه که مسلم است، نبود چشم انداز مثبت از دید فروشنده‌ها و مصرف‌کنندگان، افزایش نرخ ارز، التهاب بازار، تبلیغات روانی در سطح جامعه و کاهش ارزش پول ملی موجب شده که برخی در بخش توزیع، تعداد زیادی لوازم خانگی بخرند و نگه دارند تا از این افزایش سود ببرند.
درفضای مجازی چه خبر است؟
هفته گذشته خبری در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد مدیرعامل شرکت پارس خزر در اطلاعیه‌ای به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده است که پس از موافقت انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان لوازم خانگی کوچک و با هماهنگی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، بهای فروش بیشتر محصولات این شرکت به جز ماشین لباسشویی به علت افزایش قیمت تمام شده عوامل تولید از روز ۲۶ فروردین ۱۴۰۰ به طور میانگین ۲۵ درصد افزایش یافته است.
ماهیت ستاد تنظیم بازار چیست؟
از سوی دیگر ستاد تنظیم بازار که فقط بخش نامه صادر می‌کند و گاهی به دلیل تناقض این بخش نامه‌ها موجب التهاب می‌شود، اما اگر بتوان روی قیمت مواد اولیه نظارت و این بخش را ساماندهی کرد، می‌توان به بهبود اوضاع امید داشت. تولیدکننده نمی‌تواند بی جهت کالا را گران کند فروشنده هم تحت نظارت اتحادیه است و تنها بخشی از آنها احتکار یا گران‌فروشی می‌کنند اما باید فرمول‌های قیمت‌گذاری را درست کرد تا انبار احتکار شکل نگیرد و باید راه فساد را بست.
بورس، عامل گرانی
رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران در این خصوص می گوید: مواد اولیه‌ای که دست خود دولت است و در بازار بورس به قیمت روز جهانی خرید و فروش می‌شود تنها مشکل و عامل گرانی است و هیچ چیز دیگری در آن دخیل نیست.
درخواست افزایش ۲۵ درصدی از سوی تولیدکنندگان
علی اکبر پازوکی در گفتگو با «صبح امروز» بیان می‌کند: اخیرا برخی از شرکت‌های کوچک، تا ۲۵ درصد درخواست افزایش قیمت داشته‌اند. اما برای ما سوال است که چرا ستاد تنظیم بازار به این موضوع ورود پیدا نمی‌کند و چرا دولت در امر بورس اقدام موثری انجام نمی‌دهد، زیرا می‌دانند که ۷۰ درصد مواد اولیه تولیدی در داخل کشور تولید می‌شود و انجمن تولید کنندگان و سازندگان نیز بر آن صحه می گذارند چرا این ۷۰ درصد باید به قیمت جهانی به تولیدکننده فروخته شود.
وی ابراز می کند: ما می‌گوییم حمایت از تولید، مانع‌زدایی و پشتیبانی؛ اما هیچ یک از اینها صورت نمی‌گیرد. تولید کننده نیز وقتی مواد‌اولیه گران به دستش می‌رسد مجبور است افزایش قیمت را لحاظ کند.
مجوز افزایش قیمت در دستان سازمان حمایت
رئیس اتحادیه لوازم خانگی تصریح می‌کند: نحوه محاسبه قیمت لوازم خانگی را انجمن تولیدکنندگان و شرکت‌های تولیدی می‌دانند و فاکتورها و مولفه‌های تولید خود را به سازمان حمایت از مصرف‌کننده برده و در آنجا یا به آنها مجوز گران شدن می‌دهند یا نمی‌دهند و قیمت نهایی را اینها تعیین می‌کنند.
حذف قیمت‌گذاری از لوازم خانگی
وی با بیان اینکه خوشبختانه یا متاسفانه در یک سال گذشته لوازم خانگی شامل قیمت گذاری نمی‌شود،’ تا سطح تولید بالا برود و تولید کننده به هر طریقی بتواند مواد اولیه تهیه کند و چرخه تولید را بگرداند، عنوان می‌کند: دلیل اتخاد این تصمیم آن است که امروزه تولیدی‌های لوازم خانگی باعث شده‌اند تا افزایش بهره‌وری و استخدام نیروی کار داشته باشیم که قدرت پول ملی را بالا برده و بیکاری را از بین می‌برند و امیدواریم که بتوانیم صادرات نیز داشته باشیم و آن را افزایش دهیم.
پازوکی در خصوص تاثیر روند نزولی قیمت دلار در روز‌های گذشته بر بازار لوازم خانگی توضیح می‌دهد: تولیدکننده لوازم‌خانگی مانند فروشگاه های معمولی نیست که هر روز خرید داشته باشد و زمانی که می‌خواهد با دلار کالا بخرد باید ابتدا ثبت سفارش انجام دهد.
کاهش قیمت با افزایش چرخه تولید
وی ادامه می‌دهد: برخی سوال می‌کنند چرا زمانی که قیمت دلار بالا می‌رفت بلافاصله قیمت اجناس نیز بالا می‌رفت اما اکنون که روند کاهشی پیدا کرده اینگونه نیست، دلیل این امر آن است که، فروشنده نمی‌توانست مابه‌التفاوت آن را جایگزین کند اکنون هم وقتی با دلار ۲۳ تا ۳۰ هزار تومانی خرید کرده‌اند و به تازگی آن اقلام به دستشان رسیده چگونه می‌توانند بلافاصله قیمت را کم کنند؟ اما اگر روند نزولی دلار ادامه داشته باشد و ثبات پیدا کند قیمت بازهم تنزل پیدا نمی‌کند بلکه تولید بالاتر می‌رود و در روند افزایش تولید است که قیمت مناسب‌تر می‌شود.