آغاز سال اقتصادی
ریحانه موسوی
ایران یک تولیدکننده بزرگ نفت است و چین به نفت نیاز دارد و هر دو از سوی آمریکا تحریم شده‌اند و به اتحاد با یکدیگر و مقابله با آمریکا نیاز دارند. بنابراین توافق میان تهران و پکن یکی از بزرگترین شکست‌ها برای آمریکا در مقابل این کشورها است.
به گزارش روزنامه «صیح امروز» بر اساس این توافق‌نامه چین متعهد است در جریان 25 سال که به بازه‌های 5 ساله تقسیم شده برابر با 280 میلیارد دلار در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایران و 120 میلیارد دلار در پروژه های جاده‌سازی و خط آهن سرمایه‌گذاری کند. در مقابل، شرکت‌های چینی در هر یک از مناقصه‌های مرتبط با توسعه میدان‌های نفتی و گازی جدید و قدیمی در اولویت قرار خواهند گرفت.
همچنین، در فرصت‌های مشارکت در پروژه‌های پتروشیمی نیز به شرکت‌های چینی اولویت داده می‌شود. پکن همچنین مسئولیت تهیه فناوری، نیرو و دیگر مولفه‌های مورد نیاز برای تکمیل این پروژه‌ها را بر عهده خواهد داشت. نکته جالب توجه این است که 5 هزار نیروی امنیتی چینی برای محافظت از کارگران و متخصصان چینی در ایران مستقر خواهند شد.
یک کارشناس اقتصادی در خصوص این تفاهم‌نامه می‌گوید: در درجه اول چین شریک تجاری ایران در سال ۹۹ بود، و با وجود تمام تحریم‌ها چیزی حدود ۳۰ میلیون و ۱۲۸ هزار تن کالا به میزان ۱۸ میلیارد و ۷۱۵ میلیون دلار، تبادل کالای غیر نفتی با این کشور داشته‌ایم.
اهمیت نقش تحریم‌ها در برنامه‌ریزی اقتصادی
محنت‌فر در گفتگو با «صبح امروز» بیان می‌کند: در سال گذشته از نظر ارزش صادرات چیزی حدود ۲۶ درصد کل صادرات کشور به چین بوده، که از نظر تجاری برای ما بسیار حائز اهمیت است، اما نکته مهم‌تر این است که، تدبیر و برنامه‌ریزی میان‌مدت و چه بسا بلند‌مدت برای اقتصاد کشور باید بر فرض ماندگاری تحریم‌ها صورت گیرد.
وی عنوان می‌کند: ما باید اعتقاد راسخ و قلبی داشته باشیم که زمان آن فرا رسیده که تحریم را که یک تهدید جدی بوده تبدیل به فرصت برای افزایش توان اقتصادی آن هم با تاکید به توان داخلی کنیم. امروز در جبهه اقتصادی برای جنگیدن در داخل همه چیز فراهم است و این مهم اراده مسئولین کشور را می‌طلبد که باید باور کنیم به توان داخل برای پویایی اقتصاد ایران و برای آن برنامه‌ریزی کامل و جامع داشته باشیم.
نقشه راه ۲۵ ساله
وی با بیان اینکه توافق ۲۵ ساله ایران و چین یک نقشه راه و چشم‌انداز بسیار مهم در آینده اقتصاد این دو کشور است، تصریح می‌کند: در شرایط کنونی اقتصاد جهان، با توجه به تاثیر‌گذاری اقتصاد چین در سطح بین‌الملل و همچنین تاثیر‌گذاری اقتصاد ایران در بعد انرژی، چه در سطح منطقه و چه در بازار فروش، در حال دستیابی به یک حرکت افتخار‌آمیز است.
این کارشناس اقتصادی تشریح می‌کند: ایران وارد یک رقابت شدید و قدرتمندانه با اقتصاد بزرگی مانند چین، روسیه، هند و سایر کشور‌هایی که با ما تعاملات اقتصادی دارند شده و دو کشور ایران و چین با امضای این سند تصمیم گرفتند تا چارچوبی را برای همکاری بلند‌مدت در اقتصاد تعریف کنند.
وی اذعان می‌کند: در حقیقت این سند از سال ۱۳۹۴ با همکاری ایران و چین مورد بحث قرار گرفت، تدوین شد، شورای راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران در بعد روابط خارجی به آن تاکید کرد و فرآیند آن انجام شد و امروز به مرحله اقدام رسید.
توافق ایران و چین خاری در چشم دشمنان
این اقتصاددان ادامه می‌دهد: این سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های ارتباطات ریلی، صنایع دریایی، معدن، نفت و توسعه زیر ساخت‌ها، فرآیند معنا داری در آینده اقتصاد ایران و چین خواهد داشت و خاری در چشم دشمنان به خصوص آمریکا خواهد بود و امریکا توان و تحمل دیدن موفقیت‌های جمهوری اسلامی را در عرصه بین الملل و منطقه خاورمیانه را نداشته و ندارد.
ترک خوردن تحریم‌ها
وی توضیح می‌دهد: آمریکایی‌ها مانند اوایل انقلاب که از مبارزات مردم و پیروزی انقلاب عصبانی بودند به شدت از این توافق هم عصبانی هستند و هر زمان که از موضوعی عصبانی شده و رسانه‌های خارجی با آنها هم‌نوا و هم صدا و هم گرا شدند، آن موضوع به نفع کشور ما و به ضرر آمریکا بوده و هست و امریکا از این موضوع اساسا عصبانی می‌شود. زیرا با امضای این قرارداد و قرار‌داد‌های مشابه در آینده، تحریم‌ها ترک خواهد خورد و تحریم‌ها حتما کم‌اثر و حتی بی‌اثر خواهد شد. و این از فشار حداکثری امریکا بشدت خواهد کاست.
محنت‌فر تبیین می‌کند: این تفاهم‌نامه تاثیرات زیادی بر اقتصاد دو کشور دارد و موجب افزایش تولید و صادرات انرژی به چین می‌شود، همچنین به دلیل اینکه این کشور بزرگترین مصرف‌کننده انرژی در حال حاضر است، موجب ایجاد امنیت برای آن خواهد شد و در این راستا اعتبارات و برنامه‌های قابل توجه و مدونی را برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران اختصاص می‌دهد و این امر باعث افزایش تولید نفت در کشور خواهد شد.
اهمیت افزایش درآمد ملی
وی اشاره می‌کند: هر تعاملی با قدرت‌های بزرگ نباید ما را از سرمایه‌گذاری‌های داخلی و انتقال تکنولوژی و تاکید بر تولید و توان داخلی دور کند و ما ضمن اینکه احترام زیادی برای این قرارداد در زمینه اقتصادی قائل هستیم، باید بر امر تولید همراه با برترین تکنولوژی‌ها و افزایش تولید در داخل کشور تاکید کنیم و عرصه را طوری تغییر دهیم که راه را برای افزایش درآمد ملی باز نماییم. هر تعاملی با هر کشوری باید مسیر تولید در داخل را هموار کند و این منشور کلی اقتصاد ایران است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه چین با این قرارداد در آستانه واردات ارزان‌تر انرژی به علت کاهش هزینه حمل قرار خواهد گرفت، می‌گوید: این کشور هم اکنون حدود ۱ تا ۱.۵ میلیون بشکه واردات نفت خام از ایران داشته که آن را می‌تواند افزایش دهد که این امر تاثیر‌پذیری تحریم‌ها را به مراتب کم خواهد کرد.
آغاز مسیر توسعه پایدار
وی اشاره می‌کند: اتصال ایران به کریدر اقتصادی چین و پاکستان و از آنجا به آسیای میانه می‌تواند در راستای عملیاتی کردن و خنثی‌سازی تحریم‌ها بر اقتصاد کشور اثر بگذارد و با ترانزیت کالا ها آن را تقویت کند. این قرارداد می‌تواند اثرات بسیار مثبتی بر اقتصاد کشور داشته باشد و مسیر توسعه پایدار را همراه با ثبات اقتصادی فراهم کند.
محنت‌فر بیان کرد: باید قبول کنیم که دو کشور از میان ۱+۵ یعنی چین و روسیه امروز در حال تعامل تجاری با ما هستند و این شرایط را روسیه، هند و سایر کشورها برای ما ایجاد خواهند کرد و اروپایی‌ها نیز راه به جایی نخواهند برد و جهانی بدون قدرت آمریکا را تجربه خواهیم کرد، زیرا بسیاری از کشورها از آمریکا تبعیت نخواهند کرد. جهانی عاری از امریکا تجربه خواهد شد چون امریکا در داخل هزاران مشکل اقتصادی ،اجتماعی ، امنیت و سیاسی دارد.
قرارداد ایران و چین مسئله‌ای غیر‌عادی نیست
در خصوص تبعات منفی این تفاهم‌نامه می‌گوید: در اقتصاد همه چیز امکان دارد و اگر دقت نکنیم ممکن است هر قراردادی به ضرر ما تمام شود. ارکان نظام، مجلس، دولت و همه مسئولین تراز اول کشور در جریان این تفاهم‌نامه هستند و این موضوع یک مسئله عادی نیست و همه جانبه مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است.
محنت‌فر کارشناس مسائل اقتصادی تاکید می‌کند: عده‌ای این فضا را بسیار غبار‌آلود کرده‌اند، در صورتی که این اتفاق یک موفقیت در حال حاضر و شرایط تحریم برای کشور ما است، هر کسی می‌تواند نسبت به آن انتقاد سازنده داشته باشد اما رد کردن آن بطور کامل ان هم بدون اطلاع درست نیست .