سرگذر کارگر بیکار نیست !
فاطمه تنانی
هر روز که از محل تجمع کارگران در میدان فردوسی و دیگر مکان های تجمع‌شان یا همان سرگذر عبور می‌کردم همواره این دغدغه را داشتم در شرایطی که کرونا بر شمار افراد بیکار افزوده و تعدادی از بیکاران به کارگران سرگذر افزوده شده اند، افرادی که کار پیدا نمی کنند، چگونه هزینه های زندگی را تامین می کنند.
هفته گذشته شهرداری مشهد طرحی را برای اولین بار در کشور آغاز کرد، با برنامه ریزی صورت گرفته محلی مناسب برای کارگران در محل تجمع آن ها در نظر گرفته شده است، دیگر کارگری در شهر مشهد بیکاری نمی ماند، علاوه بر این براساس هماهنگی‌های انجام شده، کارگرانی که از سر گذر به پروژه‌های شهری برده شوند، تحت پوشش بیمه قرار خواهند گرفت. علاوه بر ساماندهی کارگران در محل تجمع، افرادی که ابتدای صبح در سرگذر به کارگیری نشوند به پروژه های شهری برده می‌شوند. گزارش صبح امروز را در این زمینه می‌خوانید.
آسایش کارگران در «ایست-کار»
به ایستگاه کار یا همان «ایست- کار» می‌روم، هوای صبحگاهی مشهد کمی سرد است و اگر چه گاهی وقت‌ها کارگران سرگذر را می دیدم که کنار خیابان آتش روشن میکردند اما اکنون با ایستگاه های ساماندهی که شهرداری احداث کرده است، تعدادی از کارگران که منتظرند تا برای کارکردن اعزام شوند، روی صندلی نشسته‌اند.
به سراغ چند نفر از آنها می‌روم تا درباره ایجاد این ایستگاه با آنها صحبت کنم، کارگران از ایجاد این ایستگاه ها و طرح ساماندهی توسط شهرداری خیلی خوشحال بودند، یکی از آنها می‌گفت: «خداپدرشان را بیامرزد، از وقتی اینجا را تأسیس کردند نه سرما می‌خوریم، نه گرما و نه زیر باران می‌مانیم.
شب دست خالی به خانه بر نمی‌گردم
او ادامه می دهد: از وقتی اینجا تأسیس شده دیگر نیاز نیست کارگران دور میدان جمع شوند و آرزو کنند که سرکار بروند تا شب دست‌خالی به خانه باز نگردم و شرمنده خانواده‌ام نشوم.
او طرح ساماندهی شهرداری را این گونه بیان می‌کند: کارگران در این ایستگاهها با تحویل مدارک، در این طرح ثبت‌نام می‌شوند و هر روز طبق شغل و حرفه‌ای که هر شخص دارد سرکار می‌رود. تا آنجا که اگر کارگری را شهروندان و کارفرماها برای کار به کارگری نکنند باز هم افراد بیکار نمی‌مانند و شهرداری خودش این افراد را در پروژه‌هایی مثل کمربند‌سبز و غیره به کار گیری می‌کند.
او که با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی محل کارش، بیکار شده است، می گوید: این طرح کار را برای مردم نیز راحت کرده است چون در این شرایط که شیوع ویروس کرونا وجود دارد دیگر نیاز نیست برای گرفتن کارگر به میدان‌های شهر مراجعه کنند.
این شهروند مشهدی با بیان این که از روی ناچاری و بیکاری مجبور شدم سرگذر بیایم، یادآور می شود: این طرح باعث شده تا تجمع کارگران در شهر و ایجاد چهره زشت در سطح شهر و میدان‌ها از بین برود.
رضایت کارگران از کارکردن در پروژه‌های شهرداری
همراه با کارگرانی که قرار است به یکی از پروژه‌های شهری اعزام شوند همراه می‌شوم، کارگران از این‌که بیکار نمانده اند خوشحال‌اند و برق امید را در چشمانشان می‌توان دید. هم چنان که سرگرم کار کردن هستند با آن ها گفت و گو می کنم.
ناصر یکی از جوانانی است که سن و سال کمتری به نسبت بقیه کارگران دارد، او می گوید: مجردم اما پدرم بازنشسته تامین اجتماعی است و ماهیانه حدود یک میلیون تومان دریافت می‌کند، حقوق پدرم کفاف هزینه های زندگی را نمی دهد، کار می کنم تا در تامین هزینه‌های خانواده کمک کنم، او که پیش از به کار بنایی مشغول بوده است، ادامه می‌دهد: زندگیم به سختی می‌گذشت به این خاطر که دو روز کار می‌کردم و چهار روز بیکار بودم. خوشبختانه با این طرح شهرداری دیگر بیکار نمی‌مانم، خیالم راحت است که هیچ روزی بیکار و بی‌پول نیستم. قبلأ که سر گذر بودم وقتی ماشین می‌آمد برای بردن کارگر همه هجوم می‌‌بردند و من که خیلی سرعت بالایی نداشتم جا می‌ماندم و دست‌خالی به خانه برمی‌گشتم…
دست پر به خانه بر می گردم
علی یکی دیگر از کارگرانی است که سه فرزند دارد، او می‌گوید: حدود ۱۵روز است که اینجا مشغول به کار شده‌ام، خیلی خداراشکر و تشکر می‌‌کنم که هرشب با دست پر به خانه برمی‌گردم و شرمنده فرزندان نمی‌شوم، حقوقی هم که شهرداری به ما می‌دهد در برابر کار ما مناسب است چون کار سختی انجام نمی‌دهیم. در سال‌های قبل ما هر روز مشکل کار داشتیم و به این فکر می‌کردیم که امروز کار هست یا نه؟ ولی خوشبختانه شهرداری برای مار کار مفیدی انجام داده است که همه ما خوشحال هستیم.
به خاطر شرایط خیلی از روزها کاری پیدا نمی‌کردم
جواد با دیگر کارگران تفاوتی دارد که حتی در شرایط عادی هم کمتر به کار گرفته می‌شد، او که 35 سال دارد یکی از پاهایش صدمه دیده است، او می‌گوید: به خاطر شرایط جسمانی که دارم خیلی از روزها بدون این که کاری پیدا کنم و دست خالی به خانه بر می‌گشتم، اما اکنون از ایستگاه میدان امام حسین(ع) به این پروژه شهریداری اعزام شده ام و خدا را شاکرم که هر روز درآمد دارم.
شرایط و ثبت‌نام در ایستگاه‌های کار
قربان‌محمد شکوری عضو انجمن صنفی کارگران ساختمانی خراسان رضوی در مورد ایجاد این ایستگاهها در سطح شهر در این باره می گوید: افراد برای عضویت باید مدارک شناسایی و شماره ملی دو نفر از اعضای خانواده یا همسایه که آنها را بشناسد به ایستگاه تحویل دهند.
استفاده از سهمیه بیمه برای کارگران ایستگاه ها
او ادامه می‌دهد: افراد در موقع ثبت‌نام تعهد می‌دهند که طی دو ماه کار مداوم کارت مهارت فنی بگیرند. در صورت گرفتن این گواهی، انجمن صنفی افراد را برای بیمه به تأمین‌اجتماعی معرفی می‌کند. قرار شده که سهمیه مجزایی برای ایستگاه‌های کار در نظر گرفته شود، کارگران در اینجا روزی ۱۵۰ هزار تومان به ازای هفت ساعت کار دریافت می‌کنند، همچنین شهرداری هزینه ایاب‌وذهاب این افراد را فراهم کرده است.
شکوری تصریح می کند: اطلاع رسانی در مورد این ایستگاهها برای کارگران، از طریق بیلبوردهای سطح شهر است، قبل از اجرای طرح به صورت میدانی به جایگاه‌هایی که کارگران در آنجا حضور داشتند مراجعه کردیم و آنها را شناسایی کردیم. طبق تحقیقات بدست آمده ۱۲جایگاه در سطح شهر، جاهایی که کارگر زیادی داشت، احداث شده است.