اقتصاد تلگرامی با چاشنی حیله
ریحانه موسوی
چندین ماه است که وقتی وارد تلگرام می‌شوم مشاهده می‌کنم که توسط دوستان، آشنایان و سایر کاربران در گروه‌های زیادی تحت عناوین فروش پوشاک، بدلیجات، بانک رفاه، سهام عدالت و… عضو شده‌ام که توسط ربات پشتیبانی و هدایت می‌شوند و ادعا می‌کنند که درقبال افزودن تعدادی مشخص از افراد به گروه به آنها وجه نقد ویا جایزه غیر‌نقدی داده می‌شود.
به همین دلیل تصمیم گرفتم تا گزارشی در این خصوص تهیه کنم. اما در ابتدا به جهت دریافت اطلاعات دقیق از صحت و سقم این موضوع در یکی از این کانال‌ها ۸۰ نفر را عضو یا به اصطلاح ” اد ” کردم که در همان کانال پیغامی برایم آمد و تعداد آنها را تایید کرد. بعد از آن هرچه منتظر ماندم خبری از جایزه نشد و جستجو‌هایم نیز جهت پیدا کردن مدیران گروه راه به‌جایی نبرد.
فروش کانال‌ها با مبالغ بالا
بیشتر مواقع مشاهده شده است که این گروه‌ها توسط ادمین‌ها بعد از تبدیل شدن به کانال ، با مبالغ زیادی به فروش می‌رسند. بررسی‌های بیشتر و گفتگو با چندین کاربر نشان داد که هیچ مبلغی به حساب مخاطبان واریز نمی‌شود و هدف صاحبان این گروه‌ها فقط تبدیل آن به کانال و فروش آن با مبالغ بالا‌است.
حین ورود به گروه نه تنها تعدادی از مخاطبان در آن دیده می‌شوند، بلکه رباتی را در آن خواهید دید که به ازای اضافه شدن هر مخاطبی عنوان می‌کند که هر شخص چه تعداد عضو به این گروه اضافه کرده است. همچنین پیام‌هایی مبنی بر واریز پول نیز مشاهده می شود که همین امر وسوسه کننده، بسیاری از افراد را ترغیب می کند تا کاربران مخاطبان خود را در گروه‌ها عضو کنند.
پاک شدن حساب کاربری مدیران
جالب اینجاست که آن دسته از این گروه‌های تلگرامی که مدیرانشان مشخص است، بعد از گذشت یک ماه حساب کاربریشان را پاک می‌کنند و افراد جدید به عنوان مدیران گروه خود را معرفی می‌کنند!
یکی از موضوعاتی که می‌تواند به کانال‌ها مخصوصا کانال‌های فروشگاهی و … اعتبار بدهد، تعداد عضویت زیاد در این گروه‌ها است، چراکه به واسطه این کار یک شبه بیش از پنج هزار نفر در این گروه‌ها عضو می‌شوند.
این موضوع اولین نوع کلاهبرداری نیست که در فضای مجازی انجام می‌شود و بهتر است شهروندان در صورت مشاهده این گروه‌ها به سایر افراد برای عضویت در مخاطب کمکی نکنند، تا این نوع کلاهبرداری ادامه پیدا نکند.
سودجویی و کسب درآمد در فضای مجازی
اما اکنون سوال این است که چرا باوجود سپری شدن مدت زمان طولانی از آغاز فعالیت اقتصادی سودجویانه این افراد، همچنان به اقدامات خود ادامه می‌دهند و ظاهرا برخوردی با آنها صورت نگرفته است؟ رئیس پلیس فتا استان خراسان رضوی در این خصوص می‌گوید: یکی از عبارت‌هایی که در فضای مجازی در مورد محیط سایبر می‌توانیم بگوییم، نا‌محدود بودن آن است، که یکی از اهداف آن بیزینس یا درآمدزایی می‌باشد.
سرهنگ جواد جهانشیری در گفتگو با «صبح امروز» بیان می‌کند: هرچه تعداد اعضای یک کانال یا پیج بیشتر باشد، فارغ از بالا رفتن رتبه آن در سئو، در تبلیغات نیز موفق‌تر است، به همین دلیل افراد با هر حیله و ترفندی مانند ” اد کن جایزه بگیر “، می‌خواهند سایر کاربران را به کانال خود بکشانند.
چگونه از عضوشدن ناخواسته جلوگیری کنیم؟
وی عنوان می‌کند: توصیه ما به شهروندان این است که از این رفتار پرهیز کنند و با کاربردی که در قسمت تنظیمات تلگرام در خصوص عدم ورود ناخواسته به گروه یا کانال‌ها وجود دارد از شر این مزاحمت‌ها که در بیشتر اوقات به آن اسپم می‌گوییم خلاص شوند.
لزوم استفاده از شبکه‌های بومی
سرهنگ جهانشیری تصریح می‌کند: همانطور که گفته شد، اهداف این افراد از افزایش تعداد اعضای کانال خود و یا به اصطلاح پر ممبرکردن آن تبلیغات و درآمدزایی است اما این کار را از راهی درست که فعالیت و تولید محتوا نیز داشته باشند انجام نمی‌دهند که توصیه دیگر ما به مردم در این زمینه، استفاده از شبکه‌های بومی و فرهنگ‌سازی آن است.
وی ادامه می‌دهد: همینطور که استفاده از کالای ایرانی موجب می‌شود تا کارگران ایرانی به سرکار بروند و تولید ناخالص داخلی افزایش پیدا کند، اکنون نیز همین اتفاق در فضای مجازی افتاده است و هرچقدر که از برنامه‌های غیر ایرانی استفاده شود، پول بیشتری به حیب آنها سرازیر می‌شود.
هزینه بالای خرید سرورها
رئیس پلیس فتا استان تشریح می‌کند: در یک فلش مموری ظرفیت مشخصی فایل جای می‌گیرد، اما هر میزان فایل در تلگرام جابه‌جا کنید و هرچقدر عکس برروی پروفایل شخصی خود قرار دهید پر نمی‌شود، زیرا سِرور‌ها را با هزینه‌های بالا خریداری، پشتیبانی و در جاهای امن که بعضی اوقات سایت‌های دولتی خود آنها است نگهداری می‌کنند زیرا دنیای امروز دنیای اطلاعات است و هرچه اطلاعات بیشتری داشته باشید، قدرتمند‌تر هستید.
وی در ادامه می‌گوید: در تمام این اطلاعات علم دیتا ماینینگ پدید آمده، کسی که این سیستم‌ها را پشتیبانی می‌کند که در واقع طراح این موضوع است، می‌تواند با تجزیه و تحلیل آنها از خوراک اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… بهره‌مند گردد.
کاهش هزینه‌ها با استفاده از شبکه‌های داخلی
سرهنگ جهانشیری در پاسخ با این مورد که عدم جذابیت شبکه‌های بومی برای ایرانیان دلیل عدم استفاده از این برنامه‌ها است، مطرح می‌کند: دلیل بی‌کیفیت بودن برنامه‌ها و شبکه‌های داخلی عدم حمایت مردم و پشت کردن آنهاست، درصورتی که استفاده از آنها باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت ما می‌شود.
برخورد پلیس با افراد سودجو
وی با بیان اینکه یکی از وظایف پلیس فتا فراهم کردن آرامش روانی کاربران است، تبیین می‌کند: موضوع برخورد با این افراد سودجو در دستور کار ما قرار دارد، اما شهروندان در صورت داشتن شکایت در این مورد در مشهد می‌توانند به دادسرای ناحیه هفت که مربوط به جرایم رایانه‌ای است ودر شهرستا‌ن‌ها نیز به دادسرای عمومی و انقلاب مراجعه کنند.
رئیس پلیس فتا استان خراسان رضوی اظهار می‌کند: توصیه اول ما این است که افراد از تلگرام استفاده نکنند و درصورت لزوم از نسخه اصلی آن بهره‌مند شوند، زیرا در تلگرام‌های غیر رسمی کانال‌های سودجویانه بیشتری وجود دارد، که می‌توانند تبعات جبران نا‌پذیری داشته باشند.
پل ارتباط با پلیس فتا
سرهنگ جهانشیری ابراز می‌کند: شایان ذکر است هموطنان عزیز درصورت مشاهده هرگونه سودجویی در فضای مجازی، می‌توانند با شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ تماس حاصل فرمایند و جهت اطلاعات از آخرین اخبار، حوادث و همچنین بهره‌مندی از آموزش‌های لازم به سایت پلیس فتا به نشانی cyberpolice.ir مراجعه نمایند.