قطع و وصل شدن قیمت موبایل
ریحانه موسوی
اواسط آذرماه سال جاری بود که بانک مرکزی میزان زیادی ارز برای وارد کردن موبایل به شرکت‌های واردکننده اختصاص داد که باعث شد بازار گوشی تلفن همراه اکنون پس از گذشت دو ماه از این اقدام تامین باشد و قیمتها رقابتی شود.
پیش‌بینی بازار موبایل تا عید
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اگر ارزِ تخصیص‌یافته بانک مرکزی تأمین شود، تا شب عید میزان مناسبی گوشی در بازار وجود خواهد داشت. اما تخصیص و تأمین ارز به چه معنا است؟ تخصیص ارزی که بانک مرکزی می‌دهد، بدین معنا نیست که ارز دراختیار شرکت‌ها قرار می‌گیرد؛ بلکه تنها به این معنا است که بانک مرکزی اجازه‌ی واردکردن موبایل با رقم‌های اعلامی را به شرکت‌ها می‌دهد.
اجازه واردات موبایل دست بانک مرکزی
پیش از این برای واردات گوشی، فقط نیاز به ثبت سفارش از طریق وزارت صمت بود اما اکنون علاوه بر آن، بانک مرکزی هم باید اجازه‌ی واردکردن بدهد. حال ممکن است این ارز در بازار موجود نباشد که شرکت‌ها آن را بخرند؛ چرا که ارز با صادرات تأمین می‌شود و لازم است که صادرکنندگان آن را در سامانه نیما برای فروش عرضه کنند تا واردکنندگان موبایل آن را بخرند. پس اگر واردکننده‌ای تخصیص بگیرد اما نتواند این ارز را بخرد و تأمین کند، نمی‌تواند کالایی وارد کند.
رابطه موبایل با ارزنیمایی
البته باید این را نیز در نظر داشت که موبایل با ارز نیمایی وارد می‌شود درحالی که با قیمت ارز آزاد به فروش می‌رسد که قابل تامل است و جای بررسی دارد. رئیس کمیسیون تنظیم بازار انجمن واردکنندگان موبایل در این خصوص بیان کرده بود: اینکه گفته می‌شود ارز نیمایی برای واردات موبایل داده می‌شود، تنها معنایش این است که خرید ارز توسط شرکت‌ها در سامانه نیما ثبت می‌گردد. درواقع، قیمت ارز نیمایی موبایل کمتر از ارز آزاد نیست، حتی گاهی بیشتر از آن است.
فرآیند قیمت‌گذاری موبایل
موضوع دیگری که مد‌نظر است و اهمیت بالایی دارد این است که در قیمت‌گذاری موبایل، فرآیند هزینه‌هایی مانند حق گمرک، مالیات بر ارزش افزوده، سود عمده‌فروشی و خرده‌فروشی از جمله هزینه‌هایی هستند که در قیمت نهایی گوشی که کاربر باید آن را خریداری کند، لحاظ می‌شود.
کاهش ۲۰ درصدی قیمت موبایل
گزارش‌ها از بازار موبایل حاکی از آن است که قیمتها تا ۲۰ درصد نسبت به ماه گذشته کاهش یافته. انجمن واردکنندگان موبایل می‌گوید: قیمتها در ۶ ماه اخیر به پایین‌ترین میزان رسیده، اما شواهد حاکی از آن است که با افزایش عرضه کالا و احتمال افت قیمت ارز، کاهش بیشتر قیمتها نیز چندان دور از انتظار نیست.
اکبری: به دلیل اتفافات سیاسی که به‌خصوص در آمریکا رخ داده و اوضاع صادارات نیز مطلوب شده است، یکباره به همه ارز تخصیص داده شد؛ این اتفاق باعث شد تا شرکت‌هایی که اجناسشان در گمرک مانده بود و همچنین برای خرید در انتظار تخصیص ارز بودند، شروع به خرید کنند که این موضوع باعث شد تا حجم زیادی از جنس وارد بازار شده و به تبع آن قیمتها شکسته شود
رئیس اتحادیه موبایل مشهد در این خصوص می‌گوید: دلیل اول فرآیند کاهش قیمتها در روز‌های جاری این است که تا یک ماه گذشته به هیچ عنوان به شرکت‌ها تخصیص ارز داده نمی‌شد، یعنی جنس وارد گمرک شده و ثبت سفارش‌ها صورت گرفته بود اما بانک مرکزی به دلیل شرایطی که داشت، تخصیص ارز نمی‌داد و یا میزان آن بسیار کم بود.
اتفاقات سیاسی آمریکا موبایل را ارزان کرد
افشین اکبری در گفتگو با «صبح امروز» بیان می‌کند: اکنون به دلیل اتفافات سیاسی که به‌خصوص در آمریکا رخ داده و مطلوب شدن اوضاع صادارات، یکباره به همه ارز تخصیص داده شد؛ این اتفاق باعث شد تا شرکت‌هایی که اجناسشان در گمرک مانده بود و همچنین برای خرید در انتظار تخصیص ارز بودند، شروع به خرید کنند که این موضوع باعث شد تا حجم زیادی از جنس وارد بازار شده و به تبع آن قیمتها شکسته شود.
رابطه مستقیم ارز و موبایل
وی با بیان اینکه «دلیل دوم کاهش قیمت موبایل این است که نرخ ارز در چند روز گذشته روند کاهشی داشته و قیمت گوشی تلفن همراه نیز مستقیما به آن مربوط است» عنوان می‌کند: با‌توجه با اینکه نرخ ارز ۵ درصد کاهش داشته، در بازار موبایل شاهد کاهش ۱۵ درصدی بوده‌ایم، زیرا قیمت‌های قبل حباب بود که خوشبختانه آن نیز از بین رفت و نرخ‌ها بسیار مناسب شد.
اکبری تصریح می‌کند: دو نوع ارز وجود دارد؛ اول صادرکننده و دوم ارزی که دولت پرداخت می‌کند؛ نوع اول ارزی که صادرکننده به واردکننده می‌دهد و نوع دوم را صادرکننده مستقیم به دولت داده و از او اجازه می‌گیرد، اما بازهم با ارز آزاد خریداری می‌گردد.
عدم تخصیص ارز دولتی به موبایل
وی ادامه می‌دهد: ارز نیمایی هیچ تفاوتی با آزاد ندارد و طی دو هفته گذشته به دلیل افزایش تخصیصات، گران‌تر از ارز صادرکننده بوده. ارز دولتی نیز از سال ۹۷ به موبایل تعلق نگرفته است.
رئیس اتحادیه موبایل مشهد تاکید کرد: مصرف‌کنندگان حتما کالای دارای گارنتی بخرند و از خرید کالای مسافری جدا خودداری کنند، همچنین از فروشگاهی خرید نمایند که زیر‌نظر اتحادیه، دارای فاکتور رسمی و برچسب فروشنده مجاز در سال ۹۹ باشد. افراد می‌توانند با شماره گیری کد #۷۷۷۷* کد فعال‌سازی دریافت کرده و اصالت گوشی موبایل خود را بررسی کنند.
موبایل، دومین کالای وارداتی کشور
طی ۶ ماه نخست امسال حدود ۸ میلیون تلفن همراه وارد کشور شده و موبایل با رشدی ۱۱۳ درصدی دومین کالای وارداتی کشور بوده است. وزیر ارتباطات در اوایل سال جاری گفت، کشور نیاز به واردات سالانه ۱۲ میلیون گوشی دارد و این به آن معنا است که حداقل طی ۵ ماه نخست امسال بیش از نیاز بازار گوشی وارد کشور شده است.
در هفته‌های پایانی تابستان و نزدیک شدن به فصل پاییز شاهد کمبود کالا در بازار بودیم که کارشناسان معتقدند تقاضای میلیونی دانش‌آموزان بخشی از دلایل کمبود کالا بود، اما در عین حال افزایش قیمت ارز و نامشخص بودن آینده بازار بسیاری از واردکنندگان را از عرضه تلفن‌همراه دور کرد. اکنون اما اما به نظر می‌رسد افت قیمت ارز بلافاصله روی برخی محصولات تاثیر خود را نشان داده و در صورت ادامه‌دار بودن این وضعیت شاهد تاثیر قابل‌توجه آن روی قیمت کالاهایی هستیم که دارای واردات رسمی هستند.