احزاب باید تقویت شوند
علی روغنگران
مدتی است که اصلاح طلبان در صدد راه‌اندازی سازوکاری برای رسیدن به اجماع هستند تا در انتخابات 1400 با وحدت کامل حاضر شوند. چگونگی فعالیت این نهاد که به «نهاد اجماع‌ساز» مشهور شده هنوز کامل مشخص نیست اما ظاهرا 30 نماینده احزاب و 10 تا 13 فرد حقیقی عضو آن خواهند بود تا این جمع برای ادامه فعالیت تصمیم‌گیری کنند. مشکل دیگر اصلاح طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری قانون جدید مجلس برای اصلاح قانون انتخابات است که در صورت تایید عملا بخش عمده‌ای از نیروهای آنها رد صلاحیت خواهند شد. قاسم میرزایی نکو نماینده پیشین مجلس از منتقدان قانون جدید مجلس معتقد است اگرچه باید کاری کرد که از ثبت‌نام‌های فله‌ای جلوگیری کرد، اما لزومی ندارد که طرحی تصویب کنند که تمام نیروهای توانمند را نیز حذف کند. میرزایی نیکو می‌گوید: «مجلس جدید در خردادماه تشکیل شد و تیرماه طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری به صحن رسید و بعداز آن هم به شورا داده شد! سوال اینجاست چگونه در عرض یک ماه رسیدند چنین طرحی را تایید کنند؟ در حالی یک لایحه جامع انتخابات وجود داشت.»
میرزایی نیکو معقتد است این اصلاح با 3 رویکرد جلو می‌رود؛ نخست آن‌که حضور حداکثری مردم به هنگام انتخابات کم و به حداقل برسد. دوم، ناامیدی و دلسردی بین آنان ایجاد کنند و سوم اینکه شرایطی را به وجود بیاورند تا مردمی که به انتخابات و صندوق رای امید دارند به این تفکر برسند که این صندوق نتیجه‌ای نخواهد داد تا فلان شخص، فلان جا، فلان گروه به اهدافشان برسند. در فضای عجیب ایجاد شده با اصلاح قانون انتخابات، اصولگرایان از سوی دیگر دست به کارند و بحث گزینه نظامی را با قدرت تمام پیش می‌برند. غلامعلی رجایی از اصلاح طلبان طیف آیت ا… هاشمی درباره نامزدی نظامی‌ها در انتخابات ریاست جمهوری گفته «نظامیان مانند هر شهروندی می‌توانند در انتخابات شرکت کنند و از سمت نظامی خود استعفا دهند. اما اینکه کشور را به نظامی‌ها بسپاریم به یک شکل غیرمستقیم اثبات می‌کند که در عرصه سیاست دچار نوعی نازایی و عقیم شدن شده‌ایم. یعنی واقعا پس از گذشت 42 سال عرصه سیاسی کشور نتوانسته این زایش را در خود داشته باشد که پادگان‌ها بیایند و عرصه سیاست را در اختیار بگیرند و هیات وزیران را با آن پیچیدگی‌هایی که دارد، اداره کنند. نظامی‌ها کجا می‌توانند دولت را اداره کنند و کجا این آموزش را دیده‌اند؟»
او گفته گزینه نظامی اقرار به ناتوانی سیستم مدیریت و عرصه سیاسی کشور است که نتوانسته آنقدر زایش داشته باشد که باید دستگاه سیاست از میلیتاریسم و نظامی‌گری، فرد یا افرادی را وام بگیرد. اینکه نظامی‌ها بخواهند تنور انتخابات را گرم کنند مانعی ندارد، اما اینکه بخواهیم دولت را به نظامی‌ها بسپاریم به دلایلی که گفتم باعث ریزش آرا خواهد شد و ظاهرا عواقب منفی خواهد داشت.
جلسه زنان اصلاح طلب برگزار شد
در میانه بحث‌های اصلاح قانون انتخابات و گزینه نظامی و … شصتمین جلسه ائتلاف احزاب زنان اصلاح‌طلب (صدف) برگزار شد. نکته جالب اینجا بود که اصولگرایان در هفته گذشته از موضوع ریاست جمهوری زنان دفاع کردند. غفوری فرد از چهره‌های نزدیک به حزب موتلفه گفته «در هر حال ترکیبی از بزرگان و جوانان و شاید هم بانوان شایسته مثل سرکار خانم وحید دستجردی بتواند جاذبه بزرگی برای رای دهندگان و امید زیادی برای همه علاقمندان به انقلاب و ایران اسلامی ایجاد نماید و انگیزه برای مشارکت را افزایش دهد.»
اما درباره جلسه ائتلاف احزاب زنان اصلاح‌طلب باید این را گفت که جلسه مجازی این ائتلاف با ریاست دوره‌ای مجمع زنان اصلاح‌طلب در فصل زمستان آغاز شد که دستور کار آن فراهم کردن زمینه‌های همکاری در موارد پژوهشی، مطالعاتی و آموزشی با فعالان زن در دیگر احزاب و همچنین موضوع انتخابات 1400 بود. در این نشست با بررسی وضعیت فعلی شورای هماهنگی و هیات 5 نفره منتخب این شورا جهت برگزیدن اعضای حقیقی نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان، بر نقش احزاب در انتخابات 1400 تاکید شد. همچنین تصویب لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت در هیات دولت، از موارد مطروحه در این جلسه بود.
چهره های تاثیرگذار وارد احزاب شوند
محسن رهامی از حقوقدانان اصلاح طلب که زمانی مسئولیت مهمی در بستن لیست شوراهای شهر داشت، این بار درباره حضور چهره‌های حقیقی در نهاد اجماع‌ساز مصاحبه‌ای کرده و گفته «وقتی احزاب لیستی ارائه می‌کنند نسبت به عملکرد لیست خود هم پاسخگو هستند. احزاب دارای برنامه هستند و مردم به آن برنامه‌ها رای می‌دهند، اما وقتی اشخاص حقیقی لیستی ارائه می‌کنند پاسخگوی عملکرد‌ها هم نخواهند بود. با این حال طرفداران حضور اشخاص حقیقی در نهاد‌های اصلاح طلب معتقدند، چون در کشور احزاب قوی مانند ترکیه، پاکستان و هند وجود ندارد بنابراین مجبوریم از اشخاص حقیقی بانفوذ استفاده کنیم، اما سوال اینجاست که چرا این افراد بانفوذ وارد احزاب نمی‌شوند تا احزاب را تقویت کنند یا خودشان حزب ایجاد نمی‌کنند؟ طرفداران احزاب با اشخاص مشکلی ندارند و انتقاد آنها جنبه شخصی ندارد بلکه معتقدند که احزاب باید راه ورود به سیاست باشد. وی با بیان اینکه اشخاص حقیقی بانفوذ و تاثیرگذار اصلاح طلب بهتر است وارد احزاب شوند، گفت: در نهاد اجماع ساز جدید، اشخاص حقیقی باید نظر مشورتی داشته باشند. روش‌هایی که در گذشته موجب نتایج غیرقابل قبول شده است، نباید دوباره تکرار شود.»
نعیمی‌پور: نظام مذاکره کرد نه اصلاح طلبان
محمد نعیمی‌پور، عضو حزب اتحاد ملت که عملا به عنوان مغز اجرایی حزب شناخته می‌شود، در معدود مصاحبه‌های خود در هفته گذشته درباره موضوع انتخابات 1400 گفت‌وگو کرده و آن را به مذاکرات ایران و آمریکا گره زده است. نعیمی فرد گفته: «مسئله مذاکره به زمان بستگی ندارد. در واقع نه به اصولگرایان و نه به اصلاح‌طلبان هم ارتباطی ندارد در واقع به این مسئله بستگی دارد که اگر جو بایدن روی کار بیاید و مقدماتی را فراهم کند، همان زمان صحبت‌ها درباره مذاکره آغاز می‌شود. البته این کار مقدماتی دارد که بخش اول آن ممکن است غیرعلنی باشد و پس از آن است که به جریان می‌افتد. اراده کنونی نظام جمهوری اسلامی و اراده دولت آمریکا در این جا موثر است. سایر سخنرانی‌هایی که در این باره صورت می‌گیرد در حد همان سخنرانی است.»
اصولگرایان نگران گشایش اقتصادی هستند
جواد امام نیز ماجرا را از زاویه دیگری تحلیل کرده و گفته: «اصولگرایان به این دلیل نگران هستند که گشایشی ایجاد شود و مردم از این فشار‌هایی که روی دوششان سنگینی می‌کند، رها شوند. از این رو نمی‌خواهند این مزیت را به پای دولت و اصلاح‌طلبان بگذارند. در صورتی که ما بر این باوریم که هر کاری لازم است برای این گشایش صورت گیرد چه اصلاح‌طلبان و چه اصولگرایان باید برای مردم انجام دهند تا این تهدیدهایی که نسبت به کشور وجود دارد را از کشور دور کنند. بحث منافع ملی و امنیت ملی، بحث جناحی و سیاسی نیست اینکه ما مردم را تحت فشار بگذاریم تا نسبت به یک جریانی، فشارهایشان بیشتر شود یا ذهنیت بدتری پیدا کنند مزیت نیست.»