کثرت گزینه‌ها در نبود اجماع
علی روغنگران
آخرین تحولات جبهه اصولگرایان در انتخابات 1400 ریاست جمهوری نشان می‌دهد آرایش سیاسی نسبت به ماه‌های قبل مشخص‌تر شده است. اینگونه که معلوم است گزینه نظامی بسیار جدی‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شد. چنانچه هفته گذشته سردار اسماعیل کوثری گفت: «چطور نظامی ها شهید می‌دهند، زخمی می شوند، شیمیایی می شوند اشکالی ندارد اما همین که می خواهند مسئولیت های سیاسی داشته باشند، اینجا اشکال دارد؟»
حزب موتلفه و تحول خواهان به دنبال بازی جدید
جریان اصولگرا در دوهفته گذشته 2 انشعاب ریز را تجربه کرد. از یک طرف موتلفه اسلامی اعلام کرد با بدنه جمنا همراه نیست و جلسات شورای وحدت را زیر نظر جامعه روحانیت مبارز ادامه خواهد داد. این حرکت خیلی غیر قابل پیش بینی نبود. موتلفه در انتخابات قبلی هم از میرسلیم به صورت اختصاصی حمایت کرده بود. از طرف دیگر سه حزب اصولگرا، یعنی رهپویان، ایثارگران و جمعیت جانبازان ائتلاف نوینی به نام ائتلاف تحول‌خواهان اصولگرا تاسیس کردند. هر چند این ائتلاف پیش از این بدنه اصلی تشکیلات جمنا را تشکیل می‌داد، اما به نظر می‌رسد جدا شدن آنها به عنوان یک طیف متحد و مستقل با این هدف است که در اختلاف احتمالی میان نامزدهای جریان اصولگرا بتوانند با سرعت بیشتر با هر جریانی که صلاح دیدند ائتلاف کنند و به این ترتیب شاید بتوان کار جمنا را تمام شده فرض کرد. جمعیت رهپویان یکی از سه بال جبهه تازه‌تاسیس «تحول‌خواهان» هفته گذشته نشست سیاسی برگزار کرد و ظاهرا در آن نشست درباره شاخص‌های گفتمان تحول‌خواهی انقلابی و البته موضوع اصلی انتخابات 1400 بحث و بررسی انجام شده و قرار شده این جبهه در تمام نقاط کشور فعالیت‌های خود را بسط دهد. ضلع دیگر تحول‌خواهان جریان ایثارگران است که البته فضای فعالیتشان به گونه‌ای است که نمی‌توان از نامزد قطعی آنها صحبت کرد. همانطور که با قالیباف جلسه می‌گذارند و وعده‌هایی به او می‌دهند و به نظر می‌رسد قالیباف نامزد نهایی آن جریان است، اما ارتباطاتی هم با سایر نامزدهای مطرح جریان اصولگرا دارند. ناصر ایمانی درباره نبود شخصیت‌های محوری میان اصولگرایان گفته «در جریان اصولگرا در حال حاضر، فردی یا جمعیتی که نقش شیخوخیت را ایفا کند وجود ندارد. هیچ کس حتی حدادعادل. این نبوده که لیست اصولگرایان برای مجلس را فردی خاص نهایی کنند اگر یادتان باشد نامه‌نگاری تندی بین حدادعادل و آقاتهرانی شد که رسانه‌ای هم شد از این رو اختلاف نظر جدی آن هم در حد سخنان تند بود که بین این دو شخص رد و بدل شد. نه حدادعادل و نه هیچ کسی دیگر در حال حاضر شیخ جریان اصولگرا نیست. در واقع اصولگرایان دور هم نشسته‌اند و به صورت دموکراتیک تصمیم گیری می‌کنند؛ به هر حال اصولگرایان نواقصی دارند و به نواقصشان نمی‌خواهم اشاره کنم. شیخوخیت هم در جریان اصولگرا وجود دارد و ممکن است فردی توصیه‌ای کند و بقیه طیف‌ها آن توصیه را بررسی و تمکین کنند. در انتخابات مجلس 98 حتی توصیه‌ای هم وجود نداشت چون اگر وجود داشت اصولگرایان در دقیقه 91 ائتلاف نمی‌کردند!»
اختلاف در جبهه پایداری
همزمان، جبهه پایداری هم در یک تغییر سیاسی، صادق محصولی را جایگزین مرتضی آقاتهرانی در پیشانی این حزب قرار داد. جبهه پایداری هم هنوز به صورت مشخص اعلام نکرده با کدام طیف و جریان قصد ائتلاف و همراهی دارد. گرچه همانطور که تحول خواهان، شیفته مدیریت قالیباف است، جبهه پایداری هم شیفته چهره‌هایی مثل ابراهیم رئیسی و سعید جلیلی است.
دیدار سعید جلیلی و سعید محمد
یکی از نزدیکان سعید جلیلی هفته گذشته در جمعی از دوستان گفته وی قطعا نامزد انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد و برگزاری منظم هشت سال جلسات دولت سایه با این هدف نبوده که یک چهره دست چندم و ناتوان و فاسد به جای او در صندلی ریاست جمهوری قرار بگیرد. برخی اصولگرایان خبر دیدار سعید جلیلی و سعید محمد دو نامزد برجسته که به عنوان جوان انقلابی معرفی می‌شوند را در رسانه‌ها منتشر کرده‌اند. سعید محمد همچنان فعالیت خود را در توئیتر و سایر سایت‌های اجتماعی افزایش داده و دایره نظرهای خود را گسترش داده است. او مدتی پیش لباس شخصی را از تن در آورد و لباس سبز سپاه پوشید.
اصرار به حضور رئیسی علیرغم انصراف
آخرین خبر از جامعه اصولگرایان اینکه نامزدی ابراهیم رئیسی همچنان برای بعضی از اصولگرایان جدی است و آنها صحبت‌های اخیر او را به منزله انصراف از انتخابات ریاست جمهوری 1400 نمی‌دانند. البته چهره‌هایی مثل میرسلیم صریح‌تر از همیشه با نامزدی قالیباف و رئیسی مخالفت کرده اند. او به جام جم گفته «جناب آقای رئیسی اقدامات ارزشمندی را در قوه قضائیه آغاز كرده و تكمیل این كار با خود او است كه به اتكای تجربه‌ای كه در آن قوه دارد، اصلاحات دستگاه قضا را به سرانجام مطلوب برساند، ضمن آن‌كه بی‌اعتنایی به حكم رهبر معظم انقلاب را در اخلاق ایشان سراغ ندارم. احتمال دیگر هم به نامزدی جناب آقای قالیباف برمی‌گردد كه اكنون در راس قوه مقننه قرار گرفته و باید به كمک نمایندگان و در خدمت به آنها، كوشش طاقت‌فرسایی برای بازگرداندن اثربخشی مجلس انقلابی به در راس امور بودن از خود نشان دهد. چراکه اگر مجلس اصلاح نشود، امیدی به اصلاح كشور و بهبود شرایط در جمهوری اسلامی به عنوان مردم‌سالاری دینی نباید داشت. مضاف بر اینکه من در اخلاق سیاسی جناب آقای قالیباف نمی‌بینم كه با بی اعتنایی به مردمی كه او را انتخاب كرده‌اند و توهین به مجلس، ریاست قوه مقننه را ابزاری برای دستیابی حریصانه به ریاست‌جمهوری احتمالی قرار دهد.»
این نظر میرسلیم است و دوستان دیگرش در مجلس چنین اعتقادی ندارند؛ چه آنکه چند روز پیش قاسم ساعدی نماینده سوسنگرد گفت: «تصمیم فقط نظر شخصی قالیباف نیست و باید ببینیم نیرو‌های انقلاب در جلسات خود به چه فردی می‌رسند و اگر به آقای قالیباف رسیدند، باید به صحنه بیاید.»
ساعدی گفته «گاهی افراد به لحاظ سیاسی احساس تکلیف می‌کنند و وارد میدان می‌شوند. از آقای قالیباف نشنیدم که بخواهد وارد انتخابات شود، اما با مدیریت خوبی که تاکنون بر مجلس داشته، وی را شایسته برای سپردن مدیریت اجرایی کشور می‌دانم. از این‌رو اگر نیرو‌های اصولگرا که روحیه انقلابی دارند تصمیم بگیرند آقای قالیباف به صحنه بیاید، او باید این دعوت را قبول کند.»
افزایش فعالیت‌های رستم قاسمی
همزمان اخبار، حاکی از افزایش فعالیت‌های رستم قاسمی و قاضی زاده هاشمی در هفته گذشته است. گفته می‌شود رستم قاسمی قصد دارد به نفع فردی انصراف دهد اما معاون اولی را می‌خواهد و قاضی زاده هاشمی هم نیم نگاهی به ریاست مجلس دارد. اما در جلسات هفته گذشته این دو نفر، هدف فقط ریاست جمهوری عنوان شده است. رستم قاسمی فرمانده پیشین قرارگاه خاتم و وزیر نفت دولت احمدی نژاد است که خود را معمار دور زدن تحریم‌ها می‌داند. او در مصاحبه‌ای که هفته گذشته داشت، شمه‌ای از همین دور زدن تحریم‌ها را توضیح داد تا جایگاه خود را بیش از پیش به عنوان «استاد دور زدن تحریم‌ها» ثبیت کند. او در مصاحبه‌ای با برنامه تلویزیونی جهان آرا از رایزنی‌هایش با سلطان قابوس سخن گفت و از ماجرای سفرش به برزیل برای تهاتر نفت با گوشت مرغ. او چند مثال از تجریبات دور زدن تحریم‌ها زد اما نمی‌دانست مشکل اینجاست که جو بایدن وعده داده به محض ورود به کاخ سفید فرایند بازگشت به برجام و لغو تحریم‌ها را آغاز خواهد کرد؛ این یعنی یک سوال مهم برای مخاطبان او پیش خواهد آمد؛ اگر قرار است تحریم‌ها رفع شود، چه نیازی به حضور معمار دور زدن تحریم‌ها وجود دارد!!؟