سلبریتی‌های میلیاردی
مریم اصغری
وسوسه دنیای شیرین بازیگری برای تمام کسانی که دوست دارند روزی مقابل دوربین قرار بگیرند، تنها به دلیل شهرت و محبوبیت آن نیست. بخشی از این ماراتن برای برنده شدن و مشهور شدن، آینده‌ای است که ممکن است با حضور در یک فیلم تامین شود. مصداق این موضوع بازیگرانی هستند که حالا به واسطه دستمزدهایی که می‌گیرند، فاصله معناداری با طبقه متوسط جامعه پیدا کرده و به قشری مرفه تبدیل شده‌اند. هرچند تعداد بازیگران اینچنینی زیاد نیست، اما همان تعدا اندک را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. این توضیحات پیش فرض هایی است تا به حواشی اخیر دستمزدهای نجومی و چند صد میلیونی برخی بازیگران برای حضور در مجموعه‌های مخاطب پسند اخیر بپردازیم.
به گزارش روزنامه «صبح امروز» در واقع شدت رشد دستمزد بازیگران طی یکی، دو سال اخیر و اخبار گوشخراشی که در این باره شنیده می‌شود، حاکی از فاصله گرفتن دستمزد آنان به نسبت دیگر صنوف تولید یک فیلم سینمایی است.
نکته قابل توجه و شاید قسمت طنز تلخ ماجرا این است که برخلاف دیگر کشورهایی که اتفاقا در عرصه فیلم سازی موفق بوده و برند محسوب می‌شوند، در ایران ملاک دستمزد‌ها را خود بازیگران تشخیص می‌دهند و هیچ توجیه منطقی در پس این تعیین و ملاک وجود ندارد. بیشترین میزان اصرار بازیگران روی دستمزدهای بالا در نتیجه دو علت به وقوع می‌پیوندد؛ یا فیلم آخر آنها فروش خوبی در گیشه داشته یا مطمئن هستند که کارگردان، اصرار ویژه‌ای دارد که تنها آن بازیگر در آن نقش بازی کند.
حقوق 200 میلیون تومانی
چند روز پیش صدر اخبار هنری مرتبط با حواشی عدم حضور نقش اول سریال بچه مهندس در فصل 4 این مجموعه بود و بسیاری از رسانه ها به نقل از سعید سعدی، تهیه کننده این سریال، از کنار گذاشته شدن «روزبه حصاری» بازیگر نقش «جواد جوادی» خبر دادند.
سعید سعدی، درخواست‌های غیر متعارف این بازیگر را دلیل حذف او از این مجموعه عنوان کرد و اعلام کرد که بازیگر جایگزین این نقش بزودی انتخاب و اعلام خواهد شد.
غفوری: ارقامی که در شبکه نمایش خانگی به واسطه سرمایه گذاران خصوصی به بازیگران پرداخت می‌شود با ارقامی که در جلسات برآورد تولیدات تلویزیونی پیش بینی می‌گردد، بسیار فاصله دارد و همین موضوع باعث می‌شود که بازیگران تمایلی به کارکردن با تلویزیون نداشته باشند
به گفته برخی این بازیگر جوان که با فصل سوم این سریال به شهرت رسیده است، برای حضور و بازی در فصل چهارم «بچه مهندس» درخواست حقوق ماهیانه 200 میلیونی (حقوق یک سوپراستار سینما) کرده است. درصورتی که ابتدای پروژه با تهیه کننده سریال بر سر عدد 40 میلیون تومان به توافق رسیده بود. همه این‌ها به قول تهیه کننده سریال وقتی غیرمتعارف می‌شود که دستمزد همین آقای بازیگر برای فصل قبل حدود 7 میلیون تومان در ماه بوده است.
دستمزد نجومی 5 میلیارد تومانی
برای سریال پایتخت نیز اخیرا حواشی متعددی پیش آمده که یکی از آنها درخواست دستمزد نجومی 5 میلیارد تومانی یکی از بازیگران این سریال برای بازی در فصل جدید آن است. گرچه هنوز این موضوع به صورت رسمی تأیید نشده اما ساخت فصل قبل سریال در بخش بازرگانی سازمان صدا و سیما با رقم‌هایی بسیار بالاتر از بودجه‌های مصوب سریال‌ها و انتشار خبرهایی درباره احتمال ساخت فصل جدید این سریال به همان شیوه فصل قبل، صحت اخبار را تا حدود زیادی تایید می‌کند.
اگر این موضوع صحت داشته باشد، در حالی است که اکثر بازیگران این سریال از طریق صداوسیما و سریال «پایتخت» به چهره‌های مشهوری تبدیل شدند؛ در واقع آنها به مردم و صداوسیما بدهکار هستند، اما قصد دارند از همین طریق پول مردم را بگیرند و با تحویل محتوایی که به عقیده منتقدان و صاحبنظران به سمت سخیف و مبتذل شدن پیش می‌رود، به همین مردم خسارت فرهنگی بزنند.
اکبری: باید مقابل زیاده‌خواهی برخی از بازیگران ایستاد و خدا را شکر هزاران فارغ‌التحصیل رشته نمایش و بازیگری داریم. بهتر است این فرصت را در اختیار بازیگران تازه‌کار که در این حوزه تحصیل کردند و خاک صحنه خوردند بگذاریم تا آنها دیده شوند
در این خصوص الهام غفوری تهیه‌کننده سریال پایتخت گفته است: یکی از موانعِ بر سر راه سریال‌سازان تلویزیون، دستمزدهای نجومی بازیگران است که به بالا رفتن نرخ بازیگران در نمایش‌خانگی، برمی‌گردد.
وی می‌گوید: ارقامی که در شبکه نمایش خانگی به واسطه سرمایه گذاران خصوصی به بازیگران پرداخت می‌شود با ارقامی که در جلسات برآورد تولیدات تلویزیونی پیش بینی می‌گردد، بسیار فاصله دارد و همین موضوع باعث می‌شود که بازیگران تمایلی به کارکردن با تلویزیون نداشته باشند
تهیه کنندگان باید جلوی این زیاده‌خواهی‌ها بایستند
در این خصوص محسن علی‌اکبری تهیه‌کننده باسابقه سینما و تلویزیون با اشاره به درخواست دستمزد نامتعارف برخی از بازیگران برای حضور در سریال‌های تلویزیونی و واکنش شایسته تهیه‌کنندگان در این زمینه گفت: به عقیده من تهیه‌کنندگان سریال‌های تلویزیونی باید در مقابل این نوع درخواست‌ها مقاومت کنند و جلوی این زیاده‌خواهی‌ها بایستند. اگر این از هم گسیختگی در حوزه پرداخت دستمزد در رسانه ملی اتفاق بیافتد، مدیران سازمان هم نمی‌توانند در این حوزه چاره‌اندیشی کنند.
وی در ادامه به برخی روابط پشت پرده در گذشته اشاره کرد و گفت: البته ناگفته نماند برخی از بازیگران مستقیم با مدیران سازمان ارتباط برقرار کرده و جدای از فضای کار دستمزدهایی را از مدیران سازمان طلب می‌کردند که متأسفانه در مواردی پرداخت شده و به نوعی این بازیگران تهیه‌کنندگان را دور زدند. باعث تأسف است که مدیران هم جدای از بودجه مصوب رقمی را برای بازیگران خاص مدنظر قرار دادند و مستقیماً در این حوزه عمل کردند که به تضعیف جایگاه تهیه‌کنندگی منجر می‌شود. تهیه‌کنندگان باید با قاطعیت با این موارد برخورد کنند زیرا اگر این قاطعیت وجود نداشته باشد نمی‌توانند در مدیریت یک گروه سازنده موفق عمل کنند.
تهیه‌کننده سریال “روزهای ابدی” درخصوص راهکار مقابله با این زیاده‌خواهی‌ها تأکید کرد: باید مقابل زیاده‌خواهی برخی از بازیگران ایستاد و خدا را شکر هزاران فارغ‌التحصیل رشته نمایش و بازیگری داریم. بهتر است این فرصت را در اختیار بازیگران تازه‌کار که در این حوزه تحصیل کردند و خاک صحنه خوردند بگذاریم تا آنها دیده شوند و موقعیت برای این آینده‌سازان فراهم شود.
علی‌اکبری در خاتمه تاکید کرد: با حذف بازیگرانی که خارج از عرف درخواست دستمزد می‌کنند جای نگرانی نیست زیرا استعدادهای بسیاری در این حوزه داریم که تنها فرصتی برای دیده شدن باید برای آن فراهم شود تا بتوانند به خوبی از عهده کار برآیند.
نبود قانونی مدون برای تعیین دستمزد
نبود قانونی مدون برای تعیین دستمزد سبب‌شده تا ارقام کلان و نجومی در این صنف جابه‌جا شود و این نوع بازاریابی به کار اکثر بازیگران چهره سینمای ما تبدیل شود.
هرچند در بخش‌های خصوصی چون شبکه نمایش خانگی، سرمایه‌گذار به هر دلیلی هر رقمی دوست داشته باشد به بازیگران دستمزد می‌دهد و هیچ کسی هم نمی‌تواند او را بازخواست کند که چرا چنین اعداد و ارقامی را پرداخت کرده است. چراکه بنا بر مصالح خود وارد سرمایه‌گذاری برای سریال یا فیلم شده و احتمالا اهداف بسیار بالاتر از دستمزد یک سوپر استار یا سلبریتی را محقق می‌سازد که چنین اعداد و ارقامی را پرداخت می‌کند. اما تلویزیون تکلیفش روشن است و مدیران تولید دلسوز و تهیه‌کنندگان اصیل سینما، هیچ‌گاه نباید زیربار دستمزدهای نامتعارف روند. چراکه صداوسیما بودجه‌اش از طرف دولت داده می‌شود و با بیان ساده‌تر بیت‌المال است.
شایان ذکر است بر اساس جدول اعلام شده برای بودجه کل کشور در سال ۱۴۰۰، بودجه مصوب نهایی سازمان صداوسیما در سال ۹۹، مبلغ ۱۹۱۵ میلیارد تومان بوده است و برای سال ۱۴۰۰ هم سهم سازمان صداوسیما برای تولید برنامه‌های صوتی و تصویری از بودجه پیشنهادی، معادل ۲۶۱۹ میلیارد تومان است.