ایکات یا دارایی بافی شاخه ای مهم از نساجی سنتی

مهدیه زبرجدی
فعال سامانه پیشه و عضو شبکه ملی دستبافته‌های داری و دستگاهی
این شیوه بافت پارچه در تعدادی از کشورهای جهان متداول است و در ایران تنها در شهر یزد وجود دارد که به آن دارایی‌بافی نیز می‌گویند. ایکات کلمه‌ای است مالایی به معنای گره زدن و رنگ نمودن که به فارسی به آن دارایی می‌گویند و روشی است قدیمی برای منقوش نمودن پارچه که عبارت است از رنگ نمودن نخ‌های پارچه قبل از بافت.
زادگاه این هنر به احتمال زیاد در اندونزی بوده ولی در ایران از دیرباز در مناطق مختلفی انجام می‌گرفته‌است و هم‌اکنون در شهر یزد تعدادی کارگاه به تولید انواع دارایی مشغول می باشند. شهر یزد با دارا بودن انواع شیرینی‌ها و صنایع‌دستی فرصتی مناسب را جهت خرید سوغات برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم کرده است. یکی از سوغاتی‌های بی‌نظیر یزد که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند پارچه دارایی است. سوغاتی ارزشمندی که می‌تواند یادگاری گران‌بهایی برای عزیزانتان باشد.
دارایی بافی بافت نوعی پارچه، با در هم تنیدن تار و پود‌هایی از جنس نخ و ابریشم است که الیاف آن قبل از بافت با شیوه گره زدن، رنگرزی شده باشد. این هنر در شهر یزد رواج دارد و برای رو میزی و رو تختی استفاده می‌شود.
دارایی، پارچه‌ای ابریشمی است با نقوش درهم هندسی که در یزد بافته می‌شود. ویژگی خاص این پارچه‌ها، نوع نقش آن‌ها است. نام دیگر دارایی، ایکات (Ikat) است که از کلمه مالایی منجیکات (Mengikat) اقتباس شده است و به معنای گره زدن و متصل کردن می‌باشد.

این هنر زیبا را به این دلیل در زبان فارسی دارایی می‌خوانند که تنها ثروتمندان توان خرید آن را داشتند و در قدیم جزئی از جهیزیه عروس و از وسایل ارزشمند و سرمایه‌اش بوده است. از دارایی برای رومیزی، رولحافی، رو تختی، تزئین لباس، روسری، بقچه و… استفاده می‌کنند.
خوانندگان عزیز روزنامه دستبافته های برای تهیه انواع پارچه و مصنوعات دارایی از طریق سامانه پیشه اقدام نمایند.