انفعال دست اندرکاران در قبال قاچاقچیان فرش دستباف!
عبدالله احراری
موضوع صبح امروز را ابتدا با نقل قولی از یکی از فعالان فرش‌های عشایری خراسان رضوی که جهت ارسال به تصمیم گیران و تصمیم سازان فرش برای من ارسال فرموده‌اند آغاز می‌کنم اقای “ح پ” پیشکسوت تولید فرش عشایری پیامی به شرح زیر فرستاده اند که:مدتی است فرش‌های بافت افغانستان عجیب جولان می‌دهد. شاید اوائل کمتر توجه می‌شد که روزی فرامی‌رسد که قدرت رقابت از تولیدکننده وطنی سلب می‌شود، ولی اینک با واردات غیرقانونی فرش‌های افغانی عملا قدرت رقابت نداشته وراهی جز عقب‌نشینی باقی نمانده است. هشدارمی‌دهم چنانچه ازرویه ورود این قبیل فرش‌ها جلوگیری بعمل نیاید، تمامی تولید کنندگان با سبک ایلاتی و عشایری از گردونه تولید حذف خواهند شد .”
اما حکایت تلخ واردات فرش دستباف معلول چه عواملی است و چگونه باید با آن برخورد نمود؟
تورم افسار گسیخته، تحریم فرش ایران و عدم تحرک تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان صادرات غیرنفتی باعث گردیده که مقوله قاچاق فرش در چند سال اخیر به صورت یک معضل عمده درآمده و کار را برای فعالان وفادارفرش ایران بسیار مشکل نماید. اصولا قاچاق فرش به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که تبعات همه آنها ایجاد چالش عمده برای تولید و صادرات فرش ایران است اعم روش‌هایی که برای قاچاق فرش ایران در حال حاضر مطرح است به شرح زیر است:
1: ارسال مواد اولیه و نقشه به کشور دیگر و برگشت فرش بافته‌شده به داخل کشور به صورت قاچاق، بعنوان مثال هم اکنون بسیاری از کارگاه‌های قالیبافی هرات افغانستان مشغول بافت سفارشات عزیزان تجار داخلی هستند. اعم از سبک قم و خراسان و…مواد اولیه و نقشه ارسال و فرش بافته شده روانه بازار داخل می‌شود.
2: تولید فرش بر مبنای طرح ها و نقوش ایران در سایر کشورها و ارسال آن به بازارهای جهانی به نام فرش ایرانی توسط تجار ایرانی، برخی از عزیزان ایرانی با استفاده از توان فنی و مهارتی که در اختیار دارند عمده تولید خود را به برخی کشورهای دیگر به خصوص هند و پاکستان منتقل نموده و این تولیدات بنام فرش ایران به بازارهای هدف ارسال می‌گردد.
3: ورود فرش بافته‌شده به داخل کشور: برخلاف تصور بسیاری از دوستان و به رغم کاهش ارزش پول ملی هنوز حجم قابل توجهی از فرش‌های بافته شده در افغانستان و پاکستان به صورت قاچاق وارد کشور شده و با توجه به قیمت مناسب آن (حداکثر 60 درصد قیمت مشابه فرش اصیل ایران) مورد استقبال خانوارهای ایرانی قرار می‌گیرد.
چه باید کرد؟
الف؛ کار فرهنگی: باید به صورت مداوم همه مردم را با عواقب رویکرد توجه به قاچاق تولید و تجارت فرش آشنا نمود.
ب؛ پیشگیری و کنترل بیشتر مبادی ورودی فرش بصورت قاچاق و اعمال قانون برای کلیه افرادی که مبادرت به واردات غیر قانونی فرش دستباف به داخل کشور می‌نمایند.
ج؛ حذف تمامی کمک‌ها وابطال مجوزهای قانونی تسهیلات دریافتی و اخذ مالیات مضاعف از قاچاقچیان قالی ایرانی
د؛ منع عضویت قاچاقچیان فرش در هیات مدیره تشکل‌های صنفی فرش