سقط؛ آسیبی که در حال تبدیل شدن به بحران است
دلایل مختلفی برای عدم تمایل زنان به مادر شدن وجود دارد؛ وضعیت اقتصادی، مشکلات روحی و روانی، اعتیاد خود یا همسر، عدم حمایت‌های قانونی و دولتی از مادرانی که همسرانی معتاد یا زندانی دارند جزو عواملی است که گرایش زنان را برای خاتمه به بارداری افزایش داده است. اخیرا بیماری کرونا نیز، فشارها و استرس‌هایی که می‌تواند یک زن را برای باردار شدن دچار مشکل کند، مزید بر علت شده است، اما پرسش اصلی اینجاست چه دلایلی می‌تواند یک مادر را مصمم کند تا جنین خود را از بین ببرد؟
به گزارش روزنامه «صبح امروز» و به نقل از خانه ملت، قانون سقط درمانی در سال ۱۳۸۴ تصویب شد. طبق قانون سقط درمانی در شرایطی با رضایت بانوان، با تشخیص سه پزشک و تأیید پزشکی قانونی، قبل از چهارماهگی (۱۹ هفتگی) انجام می‌پذیرد در مواردی که بر اساس این قانون، اجازه سقط جنین قانونی داده می‌شود، اندیکاسیون می‌گویند. در زمان تصویب این قانون اندیکاسیون‌هایی همچون بیماری مادر که تهدید جانی برای او محسوب می‌شود، بیماری جنین از عقب‌ماندگی تا ناقص‌الخلقه بودن جنین از طریق دستگاه‌ها و امکانات، بررسی‌های کلینیکی، آزمایش‌های بیوشیمیایی و ژنتیکی امکان تشخیص عقب‌ماندگی جنین را به طور کامل فراهم می‌کند، مبنا قرار گرفتند.
سقط ۲ هزار تایی روزانه جنین در کشور
آمارهای رسمی و غیر رسمی از سقط جنین روزانه منتشر می‌شود زیبنده جامعه اسلامی ما نیست؛ تعدادی از آنها مجاز و تعداد بسیاری غیر مجاز به صورت زیرزمینی صورت می‌گیرد که هر یک از موارد دلایل خاص بانوان را به همراه دارد که آنها را متقاعد به ادامه بارداری نمی‌کند.
طبق آمار رسمی وزارت بهداشت در سال ۹۶، دکتر محمدباقر لاریجانی، معاون آموزشی وزیر بهداشت اعلام کرده که سالانه حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار سقط جنین غیرقانونی در کشورمان انجام می‌شود یعنی طبق آمار رسمی وزارت بهداشت، هر روز ۱۰۰۰ جنین در کشورمان توسط والدین کشته می‌شوند که تنها حدود ۱۰ مورد آن قانونی است! به بیانی ۹۹۰ مورد این سقط‌ها غیر قانونی است که اگر در تعداد روزهای سال ضرب کنیم، یعنی سالانه رقمی بالغ بر ۳۶۱ هزار و ۳۵۰ نفر توسط پدر و مادر خود به صورت زیرزمینی و غیر قانونی کشته می‌شوند. علاوه بر این آمار در چند روز پیش کبری خزعلی، رئیس شورای اجتماعی زنان کشور آماری دیگر از سقط جنین در کشور منتشر کرد که تامل برانگیز بود، خبری مبنی بر سقط روزانه ۲ هزار جنین غیرمجاز در کشور!
رئیس شورای اجتماعی زنان در این رابطه تاکید می‌کند: با سقط‌های بی‌حساب و خارج از کنترل روبرو هستیم، بنا بر اعلام معاون و قائم مقام وزارت بهداشت در کشور سالانه ۶۰۰ هزار سقط غیر مجاز در کشور انجام می‌شود که به معنی روزانه ۲ هزار سقط است! هیچ نظارتی در این زمینه وجود ندارد در حالی که معاونت وزارت بهداشت باید در این زمینه نقش نظارتی داشته باشد؛ عده‌ای نفوذی در مدیریت میانی وزارت بهداشت وجود دارند که مانع از به سرانجام رسیدن بخش‌نامه‌های جمعیتی می‌شوند و از طرفی اقدامات پرسنل خدوم این ارگان را تحت شعاع قرار می‌دهند.
سیاست افزایش جمعیت با سقط روزانه ۲ هزار جنین زیر سوال می رود!
هشدارهای پی در پی مسئولان در جهت کاهش جمعیت امروزه کشور را در سطح بین‌المللی زیر سوال برده و ایران را با چنین رشد جمعیتی کشوری سالمند پیش بینی می‌کنند؛ آخرین آمارها از افزایش جمعیت در حالی منتشر شد که محاسبه شاخص میزان باروری کل ( TFR) کشور رو به سمت کاهش است که این شاخص از سال ١٣٩٦ تا ١٣٩٨ روند نزولی داشته و از ٢.١ فرزند در سال ١٣٩٦ به ١.٨ در سال ١٣٩٨ رسیده است. این شاخص برای جمعیت ایرانی در سال‌های ١٣٩٦، ١٣٩٧ و ١٣٩٨ به ترتیب برابر ٢.١، ٢.٠ و ١.٧ فرزند محاسبه شده است. در این بین سوال اینجاست که چرا سقط‌های جنین در کشور زیاد است؟ آیا تمام برنامه‌های فرزند آوری در کشور به بن بست ختم شده است؟
آفرینش انسان از منظر قرآنی
در اکثریت ادیان سقط جنین ممنوع است علی الخصوص در دین اسلام ، خدای متعال در مورد آفرینش انسان در قرآن کریم می‌فرماید:“ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَکِینٍ“ یکی از نشانه‌های خدا این است که نطفه را در جای مناسبی قرار می‌دهد؛ “ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً” سپس به خون بسته تبدیل می‌شود که همان تقسیم میتوز است که در آن یک سلول به دو، چهار، هشت و… تقسیم می‌شود؛ “فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً” بعد غضروف تشکیل می‌شود؛ “فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا” سپس استخوان به‌وجود می‌آید؛ “فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا” بعد از آن گوشت روییده می‌شود؛ “ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ” و در انتها خدای متعال می‌فرماید آفرین بر این خلقت!
ناگفته پیداست که حرکت برخلاف مسیری که از سوی پروردگار به روشنی مشخص شده، به سود فرد یا جامعه نیست و از بین بردن حیات درصورتی که دلایل قابل قبول پزشکی نداشته باشد، افزون بر گناه، عواقب جسمی و روحی در بر خواهد داشت.
با این وجود در کشور ما مطرح کردن برخی از مسائل با اما و اگرهایی روبرو است که گاهی همین اما و اگر مانع از آموزش درست و گاهی منجر به پنهان‌کاری معضلات می‌شود و همین پنهان‌کاری دلیلی بر رشد زیرزمینی بسیاری از آسیب‌های اجتماعی می‌شود، امروزه گسترش شبکه‌های اجتماعی عاملی بر گستردگی ذهن بشر شده پس به جای پنهان‌کاری باید شروع به آموزش درست در جهت خودمراقبتی در مقابل آسیب‌های اجتماعی کنیم؛ همیشه در پزشکی اصل بر پیشگیری بوده است همین اساس در تمام بیماری باید پیشگیری و آموزش قبل از درمان شروع کنیم.
جرم سقط غیرقانونی چیست
بعد از آموزش باید برای تمام آسیب‌های اجتماعی حد و مرزی مشخص کنیم تا افراد بدون توجه به عواقب کارهای خود به دیگران آسیب وارد نکنند، مشخص کردن مجازات اجتماعی تا فرهنگی و مادی می‌تواند عامل موثری در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی در جامعه سنتی ما باشد، حتی اگر وارد کننده آسیب پدر یا مادر باشد و آسیب دیده فرزند؛ بر همین اساس باید به مجازات اشتباهات خود برسند.
در مورد سقط‌های غیرمجاز محمدعلی اسفنانی مدیرکل تعزیرات حکومتی شهر تهران در گفت‌و‌گویی درباره برخورد با قاتلان جنین تاکید می‌کند: اقدام به سقط جنین بدون حکم غیرقانونی است و این اقدام جرایم سنگینی دارد، اگر فرد غیر پزشکی اقدام به اقدام‌های پزشکی کرده باشد جرم کرده است و تعزیرات حکومتی برخورد خواهد کرد.
محسن فتحی عضو هیات رییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم در مورد تعداد قسط‌های روزانه در کشور به خانه ملت می‌گوید: متاسفانه میزان سقط جنین در کشور بسیار بالا رفته است، تعدادی از آنها مجاز و مقداری غیرمجاز هستند که نمی‌توانیم با عدد و رقم آنها را در جامعه نشان دهیم. سقط جنین یا توسط عمل کورتاژ و یا مصرف دارو انجام می‌شود که مصرف اینگونه داروها به راحتی در اختیار هر کسی قرار نمی‌گیرد مگر با تجویز پزشک متخصص، در موارد قانونی پزشک تا زمانی که بارداری ضرری برای سلامت مادر یا جنین نداشته باشد توصیه به سقط نمی‌کند.
فرآیند قانونی سقط جنین در کشور ساده نیست
نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: فرایند قانونی سقط جنین در کشور فرایند ساده‌ای نیست که به راحتی هر کسی بخواهد عمل سقط جنین را انجام بدهد، بماند مسیرهای غیر قانونی که باید وزارت بهداشت و درمان در مورد این موضوع راهکار و عملکرد مثبتی داشته باشد، سقط‌های غیرقانونی گاهی به ضرر جان مادر تمام می‌شود که به دلیل غیرقانونی بودن آن نمی‌توان آن را پیگیری کرد.
نماینده مردم در مجلس یازدهم می‌افزاید: از مسائل اقتصادی و بیماری زمینه‌ای که مادر دارد تا بیماری جنین، مهاجرت زوجین و مسائل شرعی و فقهی که طرفین دارند دلیل سقط‌های مجاز و غیر مجاز در کشور شده است در این میان شیوع کرونا هم می‌تواند در افزایش سقط جنین تاثیرگذار باشد؛ ترس مادر از ابتلا خود و یا فرزندش به کرونا می‌تواند او را تحریک به سقط جنین کند.
فتحی با انتقاد از درست اجرا نشدن سیاست‌های افزایش جمعیت کشور به خانه ملت می‌گوید: سازمان‌ها و نهادهای مربوطه سیاست‌های افزایش جمعیت و تحکیم بنیان خانواده را به درستی اجرا نکرده‌اند؛ سیاست‌های اجرایی رهبر انقلاب در بحث تشکیل خانواده و فرزندآوری مسیر تازه‌ای برای تحکیم بنیان خانواده و افزایش جمعیت در جامعه اسلامی است اگر به مرحله اجرایی شدن درست برسد بدون شک مشکلی در فرزندآوری و تهدیدی برای سالمندی ایران نخواهد بود؛ باید به دنبال راهکاری اساسی در مورد اجرای سیاست‌های فرزند آوری در کشور بود.
آموزش را از کودکی آغاز کنیم
وی در ادامه تصریح می‌کند: خانواده‌ها و مدارس گزینه‌های مناسبی برای آموزش فرزندان به خودمراقبتی هستند که متاسفانه بنا به دلایل مسائل فرهنگی به اینگونه مسائل کمتر پرداخت می‌شود در صورتی که اگر واقع بین باشیم، باید آموزش را از همان کودکی به فرزندان آغاز کنیم تا جامعه‌ای سالم داشته باشیم.
فتحی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: کشور ما یک کشور اسلامی است و پایبند به اصولی که حتی بارها در قرآن مطرح شده که چنین اقدامی به منزله قتل عمد محسوب می‌شود باید به خیلی از مسائل در مورد سقط‌های قانونی و غیرقانونی بپردازیم، از ازدواج جوانان تا مسائل اقتصادی که طرفین مجبور به انجام چنین اقدامی نشوند. گاهی با انجام چنین اقداماتی عواقب خطرناکتری به لحاظ پزشکی بانوان را تهدید می‌کند که به قیمت جان آنها و یا عقیم بودنشان ختم می‌شود بماند به لحاظ روحی و روانی هم دچار آسیب‌هایی می‌شوند.
به این ترتیب به نظر می رسد با اصلاح قوانین، آموزش و تحکیم بنیان خانواده و مقابله با آسیب های اجتماعی، می توان آمارهای سقط جنین را کاهش داد. آمارهایی که حکایت از مشکلات متعدد اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی در کشور ما دارد.