از دنده کشی تا دیرین درین
مریم اصغری
دوبلور معروف صداهای ماندگار کارتونهای دوست داشتنی بودن، مزایای زیادی دارد و اولین مزیت آن این است که در حافظه شنیداری کودکان نقش خواهی بست و ابرقهرمان خیالی آنها در پستوی انیمیشنها میشوی. راوی انیمیشن «دیرین دیرین» تا به حال صداپیشه شخصیتهای کارتونی زیادی بوده که میتوان به انیمیشنهای کارکاگاه گجت، بتمن، کارخانه هیولاها، پلنگ صورتی، دیو و دلبر، عصر یخبندان، شرک، باب اسفنجی و… اشاره کرد.
محمدرضا علیمردانی، نام، چهره و صدای شناخته شدهای است. کسی که عشق به بازیگری داشته، اما بازیهایی که با صدایش انجام میداده، او را به سمت صداپیشگی کشانده است. او متولد 11 خرداد سال 1355 و فارغالتحصیل رشته تئاتر از دانشگاه آزاد تهران است که بازیگری را به شکل آکادمیک آموخته و در سال ۱۳۷۴ برای اولین بار، روی صحنه تئاتری به کارگردانی حمید فرخ نژاد و دستیار کارگردانی رامبد جوان رفته و رسماً وارد عرصه تئاتر شدهاست.
علیمردانی به ورزش و فعالیت در رشته ووشو نیز علاقهمند بود و مدتی هم بصورت حرفهای فوتبال بازی میکرد. اما به علت مخالفت خانواده ورزش را کنار گذاشته است. به گفته خودش، خانوادهاش کلا با همه چیز مخالف بوده و با بازیگری هم میانه خوبی نداشتند، تا اینکه در سال 76 بدون اینکه خانواده را در جریان بگذارد، در سریال «نوروز 76» به کارگردانی داریوش کاردان و در کنار هنرمندانی چون شهاب عباسی، هادی کاظمی و حمید گودرزی ایفای نقش کرده است. او هم اکنون مجری برنامه”چهل تیکه” به تهیه کنندگی و کارگردانی الهام حاتمی است که از شبکه نسیم پخش میشود.
دو سال مسافرکشی کردم
محمدرضا علیمردانی این هفته در برنامه «پنجشنبه جمعه» رادیو ایران، مهمان بود و در گفتگو با منصور ضابطیان در ارتباط با حال و روز این روزهایش بیان کرد: به دلیل کرونا نمیتوانیم دوستانمان را که میبینیم، در آغوش بگیریم و این موضوع، دلتنگی ما را بیشتر میکند.
این صدا پیشه برجسته در پاسخ به این سوال که آیا تا به حال به لحظهای رسیده است که بخواهد شغلش را عوض کند، افزود: نه، به این فکر کردهام که در کنار کارم کار دیگری هم داشته باشم. که البته انجام هم دادم. اما پشیمان شدم و رهایش کردم. مدت 8 ماه در محیطی اداری به صورت ساعتی کار کردم. آرشیوی داشت که آن را به من سپرده بودند. بعد دیدم نمیتوانم وفق پیدا کنم. هر چند که تا بعد از ظهر بودم و بعد به کارهای خودم میرسیدم.
اینطور دیکته شده بود که مرد گریه نمیکند. تو که گریه میکنی مرد نیستی. از درد گریه میکردم بعد خودم، خودم را شماتت میکردم که چرا نمیتوانی جلوی خودت را بگیری؟
او ادامه داد: بیش از دو سال به صورت جدی مسافرکشی میکردم. گاهی میدیدم مسافر نیست و تمرین میکردم. یکبار داشتم یک مونولوگ میخواندم و متوجه نشدم که هنوز یک مسافر پیاده نشده است. بنده خدا ترسید. گفتم ببخشید من متوجه شما نشدم داشتم تمرین میکردم. کرایه را داد و پیاده شد. هیچ چیزی نگفت. چشم هایش درشت شده بود.
علیمردانی توضیح داد: گاهی در راه چالش درست میکردم. بعد اینها شروع میکردند به گفتگو کردن و من میدیدم چه شخصیتها و چه تیپهایی بیرون میزند. میدیدم از هر کسی فاکتوری بیرون میآید که به درد بازیگری میخورد.
به خاطر بیماری صدایم، ناامید میشدم
علیمردانی با اشاره به اینکه یک هفتهای میشود فیلم برداری «چهل تکه» تمام شده است، گفت: چهل تکه از شبکه نسیم به جای دورهمی پخش میشود و فضای نوستالوژی، خاطره بازی، مهمان و گفتگو داریم. اما برنامه با سری قبلی دو تفاوت دارد. اول اینکه ما مهمان حاضر در استودیو نداریم. دوم هم بخشی به کار اضافه کردهایم که محفل موسیقی است. با کسانی گپ میزنیم که خواننده هستند و درباره آثار قدیمی صحبت میکنیم که حسن ختام هر برنامه میشود.
گاهی در راه چالش درست میکردم. بعد اینها شروع میکردند به گفتگو کردن و من میدیدم چه شخصیتها و چه تیپهایی بیرون میزند. میدیدم از هر کسی فاکتوری بیرون میآید که به درد بازیگری میخورد
صداپردازِ شخصیت کارتونی سالیوان در کارخانه هیولاها و دیِگو درعصر یخبندان در پاسخ به اینکه آیا تا به حال با فرد دیگری اشتباه گرفته شده است یا خیر، بیان کرد: بله. اما فرد سرشناسی نبوده است که من را شبیه او بدانند. دوستی یا فامیلی بوده که من را شبیه میدانستند و گاهی اصرار میکردند که با هم روبرویتان کنیم. یکبار برایم عکسی فرستادند و گفتند این شبیه تو هست. اما خودم هیچ شباهتی ندیدم. دوستانم، همسرم و دخترم گفتند کاملا شبیه نیست.
علیمردانی در پاسخ به اینکه تا به حال شرایطی پیش آمده است که از خودش بدش بیاید، تصریح کرد: بله. باز این هم مربوط به گذشته میشود. به خاطر بیماری صدایم، ناامید میشدم و وقتی جایی میرفتم و حرف میزدم، واکنشهای خوبی نمیدیدم و چون مسخره و تحقیر میشدم، غصه میخوردم و از خودم بدم میآمد و میگفتم چرا نمیتوانی غصه نخوری؟
باید بخشنده بود
صداپیشه شخصیت زنده یاد تختی در فیلم سینمایی تختی افزود: وقتی کوچکتر و بچه 6-7 ساله بودم، تنبیه بدنی میشدم. گاهی تنبیهها سخت بود. اینطور دیکته شده بود که مرد گریه نمیکند. تو که گریه میکنی مرد نیستی. از درد گریه میکردم بعد خودم، خودم را شماتت میکردم که چرا نمیتوانی جلوی خودت را بگیری؟
وی در پایان گفت: خدا را شاکرم که «خداوند خودش تو را هدایت میکند» برای من یک دیدگاه است. باید بخشنده بود نسبت به کسی که بیش از حد سختگیری کرده است و یا به ناحق تو را آزار داده است. جالب است بدانید که من همیشه دوست داشتم به سمت کارهای هنری بروم اما همیشه مخالفت میکردند.
ارتباط تعاملی با مخاطبان در پنجشنبه جمعه
شایان ذکر است برنامه «پنجشنبه جمعه» اولین برنامه چند رسانهای رادیو است که به مدت یك ساعت از رادیو ایران روی آنتن میرود و علاوه بر آنتن زنده، برای فضای مجازی نیز به تولید محتوا میپردازد و به صورت تعاملی با مخاطبان در ارتباط است و هر هفته و در هر قسمت شنوندگان با منصور ضابطیان همراه میشوند.