عادی انگاری، توجیه بی مسئولیتی است!
مریم غفاری/ کارشناس رسانه
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «بعضی‌ها خیال میکنند قضیّه‌ی کرونا تمام شد، حل شد؛ نه، مسئله‌ی کرونا ادامه دارد. باید مراقبت بکنیم؛ هم مردم مراقبت کنند، هم مسئولین مراقبت کنند. خوشبختانه مجموعه‌های درمانی همچنان پای کار ایستاده‌اند، بایستی ما کاری کنیم که بارِ روی دوش اینها، این قدر سنگین نباشد. خدای نکرده اگر چنانچه پرستار ما، پزشک ما و بقیّه‌ی عناصر مربوط به درمان و بیمارستان و مانند اینها از کار خسته بشوند، خُب واقعاً کارها لنگ خواهد ماند و وضع بدتر خواهد شد.»
فرمایشات مقام معظم رهبری، مصداق بارز رعایت مسئولیت پذیری اجتماعی در قبال همنوعان ماست.
مسئول بودن یعنی؛ افراد و سازمانها می بایست با اخلاق و با حساسیت نسبت به مسائل اجتماعی، فرهنگی و محیطی رفتار کنند. یکی از ارکان مهم افزایش انسجام اجتماعی توجه به موضوع مسئولیت اجتماعی در ابعاد مختلف آن است.
کاستن از بار مالی دولتها، ایجاد و گسترش ظرفیتهای مختلف برای مدیریت اجتماعی و افزایش رضایتمندی و امید اجتماعی از مهمترین نتایج نهادینه شدن مسئولیت اجتماعی در کشورهاست. توجه بیشتر به مسئولیت اجتماعی و نهادینه کردن آن در اذهان عمومی موضوعی است که نیاز به فرهنگ سازی و تبدیل شدن به دغدغه عمومی دارد تا آثار و برکات آن در جامعه تسری یابد.
مسئولیت اجتماعی ابعاد مختلفی دارد که می توان به مواردی چون: توجه دادن مردم به ایفای نقش و مسئولیت اجتماعی در قبال دیگران، مطالبه گری و فرهنگ سازی برای ترویج مسئولیت اجتماعی، جا انداختن مسئولیت اجتماعی به عنوان یک تکلیف و وظیفه، ترویج مسئولیت اجتماعی در حوزه های پیشگیرانه و برای ارتقای سلامت اجتماعی و تبدیل موضوع مسئولیت اجتماعی به یک دغدغه عمومی اشاره کرد.
از سویی دیگر، مسئولیت اجتماعی فردی، اساس مسئولیت اجتماعی گروهی است زیرا یک اجتماع از افرادی تشکیل شده است و در نتیجه فرهنگ مسئولیت اجتماعی را مشخص می‌کند. این رابطه آمیخته بین مسئولیت اجتماعی گروهی و مسئولیت اجتماعی فردی است. افراد از نظر اجتماعی مسئولیت‌پذیرتر شده و درواکنش به این اجتماع ها باید برای برآوردن نیازهای افراد مسئولیت‌پذیری اجتماعی بیشتری پیدا کنند.
اگر مسئولیت اجتماعی در جامعه ای قوی باشد قدرتمندی بیشتری برای اعمال مدیریت در حوزه های مختلف خواهد داشت و سیاستگذاری هایی که انجام می شود در راستای تقویت مسئولیت اجتماعی مورد توجه قرار می گیرد چرا که مسئولیت اجتماعی می تواند این بستر را فراهم کند که در مواقع بحرانی بتوانیم از این پتانسیل به عنوان یک تکیه گاه بهره ببریم.
ترویج مسئولیت اجتماعی در حوزه های پیشگیرانه و برای ارتقای سلامت اجتماعی یعنی اینکه، منتظر نباشییم که دیگران دچار فقر ، بیچارگی و بیماری شوند تا مسئولیت اجتماعی مان را ایفا کنیم. در جامعه ای که از سلامت اجتماعی بالاتری برخوردار باشد مردم پویایی و نشاط و همبستگی بیشتری احساس می کنند و تنبلی، تنهایی اجتماعی، افسردگی و آسیبهای اجتماعی وجود نخواهد داشت.
از نگاهی دیگر، تعهد ،مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی مولفه هایی مهم از سرمایه اجتماعی محسوب می‌شوند که در کنار سایر مولفه‌هایی همچون اعتماد، مشارکت، مدارا و نهادهای مدنی، زمینه بهره برداری از سایر منابع را در راستای حصول توسعه فراهم میکنند و افراد جامعه را در خدمت اهداف اجتماعی و سعادت جمعی قرار خواهد داد.
متاسفانه رویکرد عادی‌انگارانه که در ذهن برخی از افراد شکل گرفته می‌تواند زنگ خطری برای شیوع بیشتر بیماری کووید-19 باشد. پروتکل‌های ساده‌ای که اگر هریک از ما آن‌ها را رعایت کنیم مطمئنا به نوبه خود قدمی در جهت سلامت فردی برداشته‌ایم و در ضمن به دیگران نیز احترام گذاشته‌ایم. مراقبت برای کنترل کرونا، همکاری و همراهی مردم با نظام سلامت کشور شرط اساسی موفقیت است.
در این راستا، رسانه‌ها در وظیفه همراهی با مردم، پیش‌گامند چرا که درشرایطی قرار داریم که مردم ایران نیاز به همبستگی بیشتر برای حفظ سلامت و امید به آینده دارند، بنابراین در شرایط کنونی که جامعه نیازمند یکدلی و همفکری برای مقابله با ویروس کرونا است باید افراد با حس مسئولیت پذیری بیشتر و احساس وظیفه در مقابل سلامت دیگران به پویش های مهار کرونایی و قطع زنجیره این ویروس که همانا در خانه ماندن و رعایت توصیه بهداشتی همچون استفاده از ماسک، است بپیوندند.