طرح راهبردی توس پس از 31 سال تصویب شد
علی نژاد
شهردار مشهد گفت: خوشبختانه پس از 31 سال تلاش برای تصویب طرح راهبردی توس این طرح امروز در شورای عالی شهرسازی به تصویب رسید.
به گزارش صبح امروز محمد رضا کلائی با اعلام این خبر اظهار کرد: در طول یک سال و نیم گذشته در کمیته‌های مختلف شورای عالی شهرسازی مشغول دفاع از طرح بودیم و امروز پس از 31 سال می‌توانیم این خبر خوش را به دوستداران میراث فرهنگی، فردوسی، مردم ساکن در محدوده منفصله توس یا افراد دارای اراضی در محدوده توس بدهیم که این منطقه دارای طرح راهبردی مصوب شده است.
وی افزود: در این مسیر از وزرای راه و شهرسازی، میراث فرهنگی و گردشگری، شخص استاندار و به صورت ویژه اعضای شورای شهر و کمیسیون توسعه و بهسازی توس به ویژه آقای ریاضی که در این مدت تلاش زیادی برای تصویب طرح کردند، تشکر می کنم.
شهردار مشهد بیان کرد: همچنین از تمامی ارکان استان از جمله اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و راه وشهرسازی نیز تشکر می کنیم.
کلائی خاطرنشان کرد: با تصویب طرح راهبردی، امروز سه هزار و 600 هکتار از اراضی منطقه منفصله توس به صورت قانونی به شهر مشهد ملحق شد. امیدواریم با این مجوز، در کمترین زمان ممکن و حدود چهار ماه، طرح تفصیلی محدوده توس را در کمیسیون ماده پنج استان تصویب کنیم که در این مسیر همچنان نیازمند حمایت شورای اسلامی شهر مشهد و مسئولان استان هستیم.
وی اضافه کرد: یکی از برجستگی‌های طرح راهبردی این است که موقعیت توس و آرامگاه فردوسی و محوطه‌های تاریخی پیرامونی آن را ضمن به رسمیت شناختن، حفاظت می‌کند. ما می توانیم مطمئن باشیم که تا قرن‌ها از این مجموعه‌های تاریخی حفاظت خواهد شد و می‌توانیم آن را توسعه دهیم.
بر اساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، کلائی گفت: همچنین اماکن تاریخی که به شدت نیازمند حفاظت بوده و یکی از قلب‌های تپنده توسعه شهر مشهد درغرب است، نیز ساماندهی می‌شود.
شهردار مشهد خاطرنشان کرد: تاکنون ساخت‌وسازهای غیر مجاز را کنترل می‌کردیم اما از این پس می‌توانیم یک ساماندهی توسعه محور را در منطقه توس دنبال کنیم که این امر مبارک مردم و دوستداران میراث فرهنگی و آرامگاه توس باشد.
گام اول خروج توس از عقب‌افتادگی تاریخی با تصویب طرح راهبردی برداشته شد
هم چنین رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس شورای شهر مشهد با اشاره به تصویب طرح راهبردی این منطقه گفت: با اجرایی شدن این طرح و تصویب طرح تفصیلی منطقه، روند جبران عقب‌ماندگی تاریخی منطقه منفصله توس آغاز می‌شود..
سیدمسعود ریاضی افزود: بر اساس طرح راهبردی تصویب‌شده برای منطقه منفصل توس، امکان بازسازی بناها و ساختمان‌های محلات و روستاهای پیرامون و اخذ پروانه فراهم شده و شهرداری نیز می‌تواند با برنامه و هدف‌گذاری مشخص به ارائه خدمات شهری در آن مناطق و محلات اقدام کند. البته به‌دلیل آنکه به‌طور پیش‌فرض مشخص بود کاربری‌های فرهنگی در چه نقاطی قرار دارد برخی پروژه‌ها ازجمله احداث جلوخان آرامگاه فردوسی از پیش و به‌طور موضعی آغاز و انجام‌شده اما به‌طورکلی هرگونه اقدام و تغییر در بافت تاریخی و یا خارج ازآن پس¬ازاین می‌بایست در چارچوب قواعد طرح تفصیلی انجام شود.
وی ادامه داد: در خارج از ناحیه تاریخی، طرح راهبردی و طرح تفصیلی منشعب از آن در حکم نقشه راه برای تأمین سرمایه‌گذاری‌های لازم جهت توسعه منطقه و انجام برنامه‌ریزی‌های آتی برای بهسازی فضاهای شهری که تاکنون و بدون طرح‌های بالاسری چنین امکانی میسر نبوده قلمداد می‌شود.
وی با یادآوری این نکته که ناحیه توس با مساحت ۳ هزار و ۶۰۰ هکتار حدود ۱۰ درصد کل مساحت شهر مشهد را شامل می‌شود افزود: چنین وسعتی از شهر تاکنون ازلحاظ برنامه‌های توسعه شهری بلاتکلیف بود و مشکلات فراوانی را برای ساکنان و شهروندان و همچنین خدمات‌رسانی شهرداری باعث می‌شد. ازاین‌رو امیدواریم با پیگیری جدی شهرداری و تصویب طرح تفصیلی در بازه کمتر از شش‌ماه، امکان توسعه زیربناهای لازم برای شهروندان و جلب نظر سرمایه‌گذاران برای انجام پروژه‌های زیرساختی مهیا شود.
به گفته ریاضی، بزرگ‌ترین مشکل نبود طرح تفصیلی در این منطقه آن بود که هرگونه ساخت‌وساز به دلیل عدم وجود قانون مشخص تخلف محسوب می‌شد و شهرداری ناچار به توقف هر پروژه ساختمانی و اعمال جرائم و محدودیت‌ها بود که این روند شهرداری را در مواجهه مستقیم با مردم قرار داده و سبب بروز مشکلات فراوان و ناخواسته می‌شد. از این به بعد اما باوجود طرح و قاعده مشخص، شهروندان امکان آن را خواهند داشت که بر اساس ضوابط و در چارچوب‌های مجاز شناخته‌شده در طرح نسبت به اجرای پروژه‌های مدنظر خود اقدام کرده و به‌طور رسمی و قانونی پروانه‌ها و پایان¬کارهای مربوطه را اخذ نمایند.
رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس شورای شهر مشهد ابراز امیدواری کرد که شهر تاریخی توس، با این روند از عقب افتادگی تاریخی خود خلاص شود. چراکه سرمایه‌گذارانی که تمایل به حضور در این منطقه و اجرای پروژه دارند بدون وجود طرح امکان ارائه هیچ‌گونه پیشنهادی نداشته و شرایط برای انجام مطالعه مهیا نبود ولی با ابلاغ طرح و مشخص شدن ضوابط، کاربری‌ها، تراکم‌ها و… تکلیف سرمایه‌گذاران و شرکت‌های مشاور و طراح و مجری مشخص می‌شود که این می‌تواند آغازی برای روند توسعه توس باشد.
توس، به عنوان قطب گردشگری فرهنگی تاریخی تصویب شد
هم چنین مدیر کل راه و شهرسازی خراسان رضوی درباره این طرح گفت: در طرح ناحیه ای مشهد مصوب ۱۳۸۳با هدف تعادل بخشی و توسعه متوازن در ناحیه مشهد پیشنهاد ایجاد شهر توس، به عنوان قطب گردشگری فرهنگی تاریخی به تصویب رسید .
او ادامه داد: در قالب طرح مجموعه شهری مشهدمصوب۱۳۸۸ ، شهر پیشنهادی توس به عنوان مرکز حوزه تعادل بخش توس معرفی می شود و بر اساس مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری، قرارداد تهیه طرح ویژه راهبردی توس در 25 مرداد سال 96 توسط اداره کل راه و شهرسازی منعقد شد و در سال ۱۳۹۷به تایید کمیسیون ماده پنج، در اوایل سال ۱۳۹۸پس از طرح در کارگروه امورزیربنایی و شهرسازی به تصویب شورای برنامه ریزی و توسعه استان رسیده و برای طی کردن مراحل قانونی تصویب نهایی به شورایعالی شهرسازی و معماری ارسال شد.
قدرت ا… ابک تصریح کرد: یکی از مهمترین چالشهای این طرح حل موضوعات مرتبط با عرصه و حرائم شهر کهن توس بود که رایزنی‌های فراوانی را در سطح ملی با وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری می طلبید.
او گفت: این طرح روزگذشته با پیگیری مجدانه اداره کل و همکاران حوزه معاونت شهرسازی و معماری این اداره، پس از برگزاری جلسات متعدد هماهنگی با وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی و ۴جلسه کمیته فنی شورایعالی، با مساحت۳۳۹۵هکتار به تصویب نهایی شورایعالی شهرسازی و معماری رسید.
مدیر کل راه و شهرسازی خراسان رضوی افزود: پیش بینی سایت موزه در عرصه تاریخی، و پیش بینی کاربری‌های فرهنگی در سایر عرصه های شهری در راستای تقویت نقش فرهنگی توس از نکات مهم این طرح است.
ابک ادامه داد: همچنین در تهیه این طرح حفظ ویژگی‌های طبیعی بستر مانند مسیل‌ها ، مسیر درختان کهن موجود در منطقه، حفظ و صیانت از باغات و اراضی کشاورزی، احیای اثار تاریخی منطقه و پیش‌بینی ساختار شبکه معابر سبز و پیاده منطبق بر این ویژگی‌ها در راستای انسجام بخشی فضایی کالبدی این عناصر، ارتقای وضعیت ساکنان بافتهای دارای سبقه روستایی با اتکا به گردشگری پویا مورد اهتمام ویژه قرار گرفته است.
او یادآورشد: پشتیبانی ارزشمند مهندس یزدان پناه معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی،همکاری مستمر دکتر ریاضی رییس کمیسیون توسعه و عمران توس و همراهی دکتر کلایی شهردار مشهد در این زمینه برای تصویب طرح و پیشبرد اهداف آن بسیار موثر بوده است.
مدیر کل راه و شهرسازی تصریح کرد: امیدواریم تصویب این طرح گام موثری در ارتقا جایگاه توس به عنوان مرکز فرهنگی ادب پارسی بوده و موجب ایجاد کیفیت فضایی، کالبدی و اجتماعی در منطقه شده و بتواند در تحقق فرمان تاریخی مقام معظم رهبری در راستای حفظ و احیای توس، نقش خود را ایفا نماید.