پدر مُرد
اندوه هنرمندان از درگذشت محمد علی کشاورز
سرویس فرهنگ
روز گذشته محمدعلی کشاورز، پدر سالار سینمای ایران و از آخرین بازماندههای نسل طلایی بازیگران معتبر سینما و تلویزیون و تئاتر ایران پس از یک دوره بیماری در سن 90سالگی از میان ما رفت. گیل تاتر ایران درگذشت و دیگر هیچ لبخندی نمیزند.
پارادوکس مواجهه با این حقیقت تلخ درباره کسی که عمری خنده به لبهای مخاطبانش نشانده و خاطرات آنها را با تلویزیون ماندگار کرده است.
کشاورز از گذشته تا امروز
موضوع درگذشت او را دردناکتر و تاثیرگذارتر کرد. کشاورز فروردین ۱۳۰۹ در اصفهان به دنیا آمد و دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر ایران بود. وی یک بار ازدواج کرد که نتیجه این ازدواج دختری به نام نلی است. کشاورز فارغالتحصیل هنرستان هنرپیشگی تهران و دانشکده هنرهای دراماتیک است. او یک بار در دانشکده پزشکی نیز پذیرفته شد، اما به دلیل علاقه و عشق زیادی که به بازیگری داشت از تحصیل در این رشته انصراف داد و به همان عشقاش بازیگری رسید. وی اوایل خرداد سال جاری به دلیل عارضه کلیوی و بالا رفتن سطح کراتین خون در بیمارستان بستری شد و پس از آن به دلیل عفونت ریه در بخش مراقبتهای ویژه قرار گرفت.
مرد ماندگار تاریخ تئاتر
از محمدعلی کشاورز، در کنار زنده یاد داود رشیدی ،زنده یاد عزت الله انتظامی ، زنده یاد جمشید مشایخی و علی نصیریان به سبب تأثیرشان در فیلمهای ایرانی به عنوان پنج بازیگر مرد ماندگار تاریخ تئاتر، سینما و تلویزیون ایران یاد میشود.
از آثار ماندگار استاد کشاورز، میتوان به مجموعههای تلویزیونی داییجان ناپلئون، آتش بدون دود، هزاردستان در نقش شعبان استخوانی، سربداران در نقش خواجه قشیری، افسانه سلطان و شبان در نقش خوابگزار اعظم، پدرسالار و گرگها اشاره کرد.
این هنرمند ایفاگر نقشهای ماندگاری در تاریخ سینما بوده است که از جمله آنها فیلمهای خشت و آینه، آقای هالو، رگبار، صادق کرده، شطرنج باد، کمال الملک، مردی که موش شد، کفشهای میرزا نوروز، مادر، پول خارجی، دلشدگان ، روز واقعه، ناصرالدین شاه اکتورسینما، خسوف، را میتوان نام برد.
با مرور کوتاهی در صفحات سینماگران شبکههای اجتماعی، بهت و ناباوری خبر از مرگ ناگهانی استاد محمدعلی کشاورز را میبینیم.
پدر سالار دوستداشتنی
علی عسکری، رئیس رسانه ملی در پیامی نوشت: درگذشت یکی از چهرههای ماندگار عرصه هنر کشور استاد محمدعلی کشاورز را که از ستارگان سینما، تئاتر و تلویزیون بود و مردم با نقشهای تاریخی او خاطرههای بسیار دارند، تسلیت عرض میکنم.
“پدر سالار” دوست داشتنی مخاطبان تلویزیون در آخرین روزهای بهار ۹۹ از این کره خاکی خداحافظی کرد، اما با نقش آفرینی ماندگار خود در چهل و پنج فیلم سینمایی، سی و هشت سریال تلویزیونی و دهها ئتاتر و تله تئاتر همواره در قلب و جان مردم ایران باقی خواهد ماند. از درگاه خداوند تعالی برای آن چهره ماندگار علو درجات و برای بازماندگان صبر و اجر مسئلت دارم.
یکی دیگر از پنج تن سینمای ایران رفت
پرویز پرستوئی نیز با پستی در صفحه اینستاگرام به خبر درگذشت استاد کشاورز واکنش نشان داد :یکی دیگر از پنج تن سینما و تئاتر و تلویزیون ایران رفت. امرزو 25خرداد در گرمای 55درجه سیستان و بلوچستان که به همراه پهلوان رسول خادم و بردیا کیارس موسیقی دان عزیز کشورمان و دیگر دوستان برای توزیع تنور گازی برای مردم روستاهای زابل آمده بودیم، خبر درگذشت استاد مسلم بازیگری محمد علی کشاورز را شنیدم! خیلی از شنیدن این خبر متاسف شدم یکی دیگر از پنج تن سینمای ایران رفت. خدا استاد نصیریان یادگار پنج تن سینما را برایمان حفظ کند.
او یک جهان خاطره بر جای گذاشت
علی نصیریان نیز پس از شنیدن خبر درگذشت محمدعلی کشاورز، در حالی که به شدت متاثر شده بود، با بغض گفت: کشاورز یک جهان خاطره تئاتری و سینمایی از خود به یادگار گذاشته است.
مردی بیحاشیه
سیاوش طهمورث درباره شخصیت و تأثیرگذاری این هنرمند فقید گفت: محمدعلی کشاورز مرد و بازیگری بزرگ اما بیحاشیه بود، کاری به کار دیگران نداشت و به کار و زندگی خود مشغول بود. محمدعلی کشاورز از پیشکسوتان ما بود.
ما یک خانواده بودیم
کمند امیرسلیمانی، در گفتوگویی با ایسنا درباره تجربه همکاری با محمدعلی کشاورز در سریال پدر سالار گفت: ما آنجا یک خانواده بودیم. موفقیتی که سالهای سال است نصیب این سریال میشود و شاهدش هستید، به خاطر این است که ما آنجا گرم و صمیمی مانند یک خانواده بودیم.
یادگاریهای گرانبهای هنرمندان
امین تارخ نیز درباره درگذشت این بازیگر بزرگ سینما، تئاتر و تلویزیون ایران به ایسنا گفت: هنرمندان ما بخصوص نسل پیشین ما یکی پس از دیگری در حال رفتن هستند و سنگینی عدم حضورشان را در بین خود احساس میکنیم. البته آنها یادگارهایی گرانبها به لحاظ فرهنگی و هنری را در بین ما به جا گذاشتهاند که میتواند از سنگینی این عدم حضور تا حدی بکاهد.
به سختی میتوان جایگزینی برای او پیدا کرد
ایرج راد در گفتگویی با ایسنا با ابراز تاسف فراوان از درگذشت محمد علی کشاورز، او را هنرمندی صادق و بیحاشیه دانست که تا سالهای سال جایگزینی نمیتوان برایش یافت و ادامه داد: باعث تاسف است که بزرگان و عزیزان فرهنگ و هنر کشورمان را یک به یک از دست میدهیم؛ کسانی که در عرصههای تئاتر، سینما و تلویزیون خدمات فراوان ارایه کردند و اثرات ارزشمند بر جای گذاشتند، کسانی که به سختی میتوان جایگزینی برای آنان پیدا کرد. سالها در اداره تئاتر در خدمت ایشان بودم و افتخار همکاری در نمایشهای زیادی را با ایشان داشتم. کسانی که از نزدیک آقای کشاورز را میشناسند، به حضور موثر ایشان در همه آثارشان آشنا هستند.
تجربه خوب همکاری با کشاورز
ناصر هاشمی که در سریال خاطرهانگیز پدرسالار با زندهیاد محمدعلی کشاورز همبازی بود و نقش پسر اسداللهخان را ایفا میکرد، درباره این تجربه اظهار کرد: همبازی بودن با آقای کشاور هم از جهت آموزش و تجربه برای ما باارزش بود و هم اینکه از آنجایی که شخصیت ایشان بسیار جالب و دوستداشتنی بود، همزیستی و همکاری بسیار خوبی را تجربه میکردیم. آقای کشاورز جزو معدود بازیگران برجستهای بودند که از یک دوران سختی شروع به کار کردند و بهمرور زمان و با عبور از مشکلات و سختیهایی که در این حرفه وجود داشت، به این حرفه اعتبار و آبرو دادند؛ و از این اعتباری که هنرمندانی همچون او به حرفه بازیگری دادند، ما که در نسلهای بعدی وارد این حرفه شدیم در شرایط بهتری قرار داشتیم.