الفبای عاشقی
به بهانه روز معلم به سراغ دبیر ادبیات هنرستان سازندگان و دبیرستان شهید کاوه در یکی از روستاهای دور افتاده و منطقه محروم تبادکان به نام امرودک رفتیم تا روایت این معلم را در روزهایی که همه بخاطر کرونا و حفظ جان خود، در خانه قرنطینه شدند او تعلیم دانش‌آموزان محرومش را مهم‌تر از سلامتی خود دانسته و با حفظ و رعایت فاصله اجتماعی در فضای باز مشغول تدریس به دانش‌آموزانی می‌شود که از اینترنت و آموزش مجازی بی بهره هستند.
عاطفه خوافیان
«من یک معلم هستم. ما در تعطیلی به‌سر می‌بریم. صبح یک‌ساعت زودتر از شروع کلاس بیدار می‌شوم و مشغول بارگذاری محتوایی آموزشی هستم که شب گذشته برای ضبط آن‌ها تا پاسی از شب بیدار بوده‌ام. از ساعت ۹ صبح تورنومنت مسلسل‌وار کلاس‌هایم شروع می‌شود. بدون حتی چنددقیقه فاصله برای نوشیدن یک فنجان چای سرد شده، یک تنه پاسخ‌گوی ۴۰ دانش‌آموزم که بیش‌ترین مهارتشان در سرعت چت‌کردن و کم‌ترین حواسشان به یادگیری است.
بی‌وقفه تا ساعت سه تایپ می‌کنم. معمولاً به چند دقیقه فاصله‌ی بین کلاس‌ها دلم خوش است؛ به اینکه بچه‌ها را با جمله‌های محبت‌آمیز بدرقه‌ی کلاس بعدی کنم و با یک خداحافظی شیک بدرودشان گویم. بعد باعجله به کلاس بعدی می‌روم تا محتوای آموزشی آن را با سرعت لاک‌پشتی اینترنت و کندی پیام‌رسان‌های داخلی بارگذاری کنم. حالا زمان رسمی مدرسه تمام شده و قسمت سخت ماجرا تازه شروع می‌شود.
باید پیگیر غیبت‌هایشان باشم وپاسخ‌گوی جیم‌شدن‌های گاه‌وبیگاه برخی شاگردان به معاونان محترم مدرسه. بعد باید به صدها پیام خصوصی پاسخ دهم که شامل سؤالات و اشکال‌های دانش‌آموزان است و سپس تکالیفشان را بررسی و آزمون‌هایشان را تصحیح کنم وخدای من، همه انتظار پاسخ سریع دارند و من فقط یک نفرم…
ساعت هفت شب شد و باید شروع به ضبط وُیس‌های تدریس فردا کنم، محتوای آموزشی و سؤال‌های آزمون فردا را آماده و به این فکر می‌کنم که این حجم از محتوا را با چه ترفندی در زمان محدود یک کلاس آنلاین مدیریت کنم.
هی صدا ضبط می‌کنم، تخته‌نوشته می‌فرستم، فایل وُرد را پی‌دی‌اف و پی‌دی‌اف را به عکس و عکس را به وُرد تبدیل می‌کنم. آزمون آنلاین طرح می‌کنم، پاورپوینت می‌سازم، فیلم می‌گیرم و…
نه میکروفن دارم و نه گوشی خوبی که پشتیبان حجم بالای فیلم‌ها و محتوای آموزشی‌ام باشد، با کم‌ترین امکانات آن هم نه یک‌بار، نه دوبار، گاهی، چندبار فیلم می‌گیرم و صدا ضبط می‌کنم تا بلکه یکی خوب از آب در بیاید. مبادا مثل ماجرای «آیلاند» دستمایه‌ی طنز شود. گوشی‌ام سنگین‌شده و به‌سختی روشن می‌شود، وسط کلاس هنگ می‌کند و همه‌ی این‌ها یک طرف.
یک روز تعطیل هفته را هم مدیر مدرسه جلسه و شورای آنلاین دبیران می‌گذارد و وظایف سه ماه آینده را با چشم‌انداز تحول بنیادین آموزش و پرورش اعلام می‌کند!
ساعت ۱۰ شب است که تلفنم زنگ می‌خورد، پشت گوشی می‌گوید «این‌روزها خوب استراحت می‌کنید! راستی خبر امروز را شنیدی؟ اخبار گفت پس از بازگشایی مدارس باید این تعطیلی‌ها را جبران کنید…»
متن بالا دلنوشته‌ای از یک معلم ایرانی بوده که در فضای مجازی چرخیده و حرف‌ها برای گفتن دارد.
تعطیلی مدارس
از دوم اسفند با فراگیر و برملا شدن حضور و شیوع و گستردگی ویروس “کرونا” به ناچار مدارس و آموزش تعطیل شد و معلم و دانش آموز در خانه ماندند و…
اما آموزش تعطیل نشد. دلسوزان امر آموزش به مدیران آموزشگاه‌ها پیشنهاد راه‌اندازی گروه‌های آموزشی در فضای مجازی دادند و برای هر کلاس و دانش آموزانش برنامه‌های تدریس تدارک دیده شد.
عدم آمادگی تدریس مجازی
بسیاری از معلمان ادعای حرفه ای بودن ندارند ،اما بی جیره و مواجب اضافی ،بی چشم داشتی از دولت- متولی حقوقی آموزش- تنها به حکم وظیفه اخلاقی و صنفی و انسانی خود راضی به توقف آموزش نشدند .
اگر همه ادارات بزرگ و کوچک و بنگاه های دولتی و خصوصی و شخصی – به تبع این ویروس- به سکون و تعطیلی رفته اند و حتی دانشگاه‌ها در سکوتند، آموزش و پرورش – معلمان – نخواسته‌اند و نمی توانند فرزندانشان را رها کنند و با توان مضاعف تدریس را پی گرفته اند.
روز معلم با حال و هوای متفاوت
حال و هوای روز و هفته معلم امسال تفاوت‌های چشمگیری با سال‌های گذشته به خاطر شیوع کووید-۱۹ پیدا کرده است. بی شک بحران کرونا تاثیرات کوتاه مدت و بلندمدت زیادی بر نظام آموزشی و تحول در نقش و جایگاه معلمان ایفا می‌کنند.
باتوجه به نابرابری امکانات بین خانواده‌ها و دانش آموزان بر مسئولین آموزش وپرورش لازم است که قدری از پایتخت و مراکز استان‌ها فراتر روند و اجازه ندهند کمبود امکانات، نابرابری آموزشی را تشدید نموده و عدالت آموزشی را مخدوش نماید، بنابراین، برای جبران عقب ماندگی‌های آموزشی صرفا نباید به شبکه شاد و سایر امکانات مجازی اکتفا نمود، زیرا هنوز هم هستند خانواده‌ها ودانش آموزانی که امکانات لازم برای استفاده از این شیوه ها راندارند.
این روزها روایت زیادی از معلمانی که در خط اول آموزش قرار گرفتند به گوش می‌رسد، همان افرادی که هر ساله برای رساندن صدای اعتراض مظلومانه خود جهت نابربرای حقوق خود به گوش مسئولان تلاش می‌کنند امروز و در این شرایط بی توجه به مشکلات خود، فداکاری‌های متعددی را نثار دانش‌آموزان می‌کنند.
و امسال به بهانه روز معلم به سراغ دبیر ادبیات هنرستان سازندگان و دبیرستان شهید کاوه در یکی از روستاهای دور افتاده و منطقه محروم تبادکان به نام امرودک رفتیم تا روایت این معلم را در روزهایی که همه بخاطر کرونا و حفظ جان خود، در خانه قرنطینه شدند او تعلیم دانش‌آموزان محرومش را مهم‌تر از سلامتی خود دانسته و با حفظ و رعایت فاصله اجتماعی در فضای باز مشغول تدریس به دانش‌آموزانی می‌شود که از اینترنت و آموزش مجازی بی بهره هستند.
آموزش در ارتفاعات امرودک
این معلم ایثارگر که در حال گذران سال پایانی خدمت خود بوده، می‌گوید: در روزهای شیوع کرونا، فیلمی از یکی از دانش‌آموزانم که برای بهره‌مندی از آموزش‌های مجازی به همراه مادرش به سمت ارتفاعات روستا رفته تا از اینترنت استفاده کنند، مسئولیت معلمی مرا به آموزش حضوری در این منطقه کشاند.
به گزارش صبح امروز، معظمی در مصاحبه با خبرنگار این رسانه می‌افزاید: این روستا از امکانات حداقلی آموزشی و رفاهی برخوردار است و بسیاری از این دانش‌آموزان امکان استفاده از آموزش مجازی و حضور در شبکه شاد را ندارند و در صورت عدم آموزش فیزیکی و حضوری، نبود اینترنت و زیرساخت‌های لازم قطعا حق آن‌ها از آموزش سلب می‌شود.
وی تصریح می‌کند: من روستازاده‌ای هستم که به دنبال کاهش نابرابری‌های عدالت آموزشی در مناطق محروم بوده و به همین دلیل این مناطق را برای خدمت خود انتخاب کردم.
معظمی بیان می‌کند: دانش‌آموزان این هنرستان و دبیرستان از فاصله 40 کیلومتری، با وجود جاده‌های خراب روستایی و مسیرهای صعب‌العبور خود را به این مدرسه رسانده تا تحصیل را فرابگیرند و آموزش مجازی و شبکه شاد این قشر از دانش‌آموز را به فراموشی سپرده است.
فقر اقتصاد تا فرهنگ
وی ابراز می‌کند: تمام تلاش من برای این دانش‌آموزان به این منظور است که با گرفتن فقر فرهنگی از این قشر آن‌ها را برای تلاش در از بین بردن فقر اقتصادی آماده کنیم و در زمینه‌های علمی، فرهنگی و گاهی اقتصادی به این دانش‌آموزان سامانی بدهیم.
این معلم فداکار که در زمان جنگ نیز حضور داشته تبیین می‌کند: در همان روزهای ابتدایی که شاهد مشکلات دانش‌آموزان این روستا بودم، برای جبران تعطیلی آموزش جزوه‌هایی را تهیه و به همراه مدیر مدرسه بر درب منازل دانش‌آمئزان برده و تحویل می‌دادم اما با توجه به اینکه این دانش‌آموزان امسال در شرف آزمون کنکور هستند برآن شدم تا برای رفع اشکال نیز کلاس‌هایی را به صورت حضوری برگزار کنم.
رفع اشکال و پرسش و پاسخ
معظمی اذعان می‌کند: قبل از ویروس کرونا، برای دانش‌آموزان رشته‌های ریاضی-تجربی و انسانی گروه‌هایی در فضای مجازی تشکیل داده و در آن علاوه بر حضور فیزیکی در کلاس به رفع اشکال و پرسش و پاسخ در این فضا می‌پرداختیم اما با توجه به اینترنت ضعیف شبکه شاد و نبود امکان استفاده از این فضا، خود را موظف به حضور در این منطقه کردم.
وی تاکید می‌کند: هیچ اجباری برای حضور من در این منطقه و تدریس حضوری نبوده، اما از آنجا که من یک معلم هستم این را وظیفه خود دانسته و حضور در کنار این دانش‌آموزان و تدریس و رفع اشکال را بر خود واجب می‌دانم و بسیار از این اقدام داوطلبانه خود خشنودم چرا که با همین حضور کوتاه برخی از اشکالات دانش‌آموزانم را برطرف کرده و اطمینان دارم درصد قبولی این مدرسه در خرداد بسیار بالا است.
حس خوب معلمی
معظمی در پایان از حس خوب خود در این روزها می‌گوید: علاوه بر برگزاری این کلاس‌ها من جزوه‌های آموزشی برای بچه‌ها تهیه کرده و به دستشان رساندم و هرگز اشک شوق مادران و این دانش‌آموزان را فراموش نمی‌کنم.
بدون شک از قبیل معظمی‌ها در سرتاسر کشور به وفور حضور دارند؛ کسانی که گاهی حتی تا پایان خدمت در خفا به فداکاری می‌پردازند، امید است بعد از گذران این روزهای سخت کرونایی این معلمان را به فراموشی نسپاریم و به خوبی قدردان زحمات بیکران آن‌ها باشیم .