فیلم نهنگ ها با اقتباس از یک پرونده واقعی قتل
وحدانه آخوندشریف
رضا اصفهانی زاده فیلمنامهنویس و کارگردان فیلم کوتاه نهنگ ها تاکنون علاوه بر فعالیتهای بیشمار خود در عرصه تلویزیون و هنر در سرمایهگذاری 2 فیلم کوتاه و 2 فیلم بلند را بر عهده داشته است که در یکی از آنها که مستند آقای کیمیایی بوده بهعنوان سرمایهگذار و مجری طرح و تهیهکننده مستند حضورداشته است. در آخرین روز فیلمبرداری فیلم کوتاه دریادل به سراغ وی میرویم تا بیشتر از جزئیات این فیلم کوتاه سینمایی مطلع شویم.
حکایتِ رفاقت سه دوست
رضا اصفهانی زاده در خصوص ساخت فیلم کوتاهی که در ماههای آینده قرار است بر پرده سینما بدرخشد ابراز کرد: داستان فیلم، خارج از چهارچوب فیلمهای کوتاه است که پیشتولید این فیلم کوتاه تقریباً سه ماه به طول انجامید که با اقتباس از یک داستان واقعی ساختهشده است ، این فیلم، حکایتِ رفاقت سه دوست است که در آن سعی شده یک قصه کلی روایت نشود و به زندگی هرکدام اشارهشده است و یک کالبدشکافی از هرکدام در فیلم وجود دارد. ماجرای زندگی این سه دوست به خاطر سوءتفاهمی که همسر یک خانم مرتکب میشود دچار حواشی فراوانی میشود. هدف از ساخت این فیلمِ اجتماعی، گذشت، وجدان و رفاقت است که الآن در جامعه ما کمرنگتر شده است.
حضور گروه حرفهای در فیلم کوتاه دریادل
اصفهانی زاده در خصوص حرفهای بودن تیم خود در ساخت این فیلم عنوان کرد: گروه ما کاملاً حرفهای بودند. مدیر فیلمبرداری این فیلم را هاشم عطار از پیشکسوتان این عرصه بر عهده داشتند. کمکهای بیدریغ بهزاد وزیری در نگارش فیلمنامه و دستیاری محمد لنگری در این فیلم منجر به ساختهشدن هر چهبهتر این فیلم گردید. تهیهکننده فیلم توسط آموزشگاه موج نو علی مقدسی که از پیشکسوتهای این عرصه هستند و در زمینه آموزش سینما در مشهد فعالیت دارند، صورت گرفت. نوشین نوروز زاده بازیگر نقش اصلی این فیلم بودند که 18 سال در زمینه بازیگری تئاتر فعالیت دارند و اولین فیلم سینمایی بود که در آن بازی کردند و بسیار هم خوش درخشیدند. روزبه روحی پور کار تدوین فیلم را بر عهده داشتند که در عرصه ساخت فیلم ایشان کارگردان باسابقهای هستند. موسیقی متن این فیلم را آقای ستار رودکی بر عهدهدارند که در حرفه خود به نام هستند.
وی ادامه داد: ساخت فیلم تقریباً 4 روز زمان برد که ناگفته نماند بهصورت فشرده و شبکاری تمامکارهای ساخت آن صورت گرفت.
به تصویر کشیدن دغدغههای اجتماعی در این فیلم
اصفهانی زاده در خصوص ایدهای که منجر به ساخت این فیلم کوتاه شد بیا ن کرد: در این فیلم سعی کردم یک سری دغدغههای اجتماع و جامعه پیرامون را به تصویر کشیده و بهصورت هدفمند این آسیبها را در قالب فیلم به نمایش بگذارم. سبک ساختن فیلم آن چیزی بود که دوست داشتم و در آن دنبال تفریح و فقط، فیلم ساختن نبودم و سعی کردم این پروژه، خروجی خوبی داشته باشد.
از استاد کیمیایی یاد گرفتم فیلم مستقل بسازم
وی با اشاره به اینکه سرمایهگذاری این فیلم کاملاً خصوصی بوده بیان کرد: از استاد کیمیایی یاد گرفتم فیلم مستقل بسازم و به جایی وابسته نباشم تا بتوانم آن اجرایی که دوست دارم را به نمایش بگذارم، همچنین اصلاً به جشنواره فکر نکردم و برایم مهم نبوده است چراکه نخواستم نگاه جشنوارهای به فیلم داشته باشیم.
حاشیههای ساخت فیلم
کارگردان فیلم کوتاه نهنگ ها که شاید در جریان تولید این فیلم نام آن به نهنگ ها تغییر پیدا کند در خصوص حاشیهها و مشکلات ساخت این فیلم بیان کرد: این فیلم در مشهد ساختهشده و بیشتر لوکیشنهای ما خارجی بوده که متأسفانه برای فیلمبرداری اذیت شدیم. صداگذاری در خیابان و استفاده از ابزار موسیقی در این فیلم گاه باعث دلخوری مردم میشد که فکر میکنم در این زمینه باید آگاهی سازی شهروندان در تمام شهرها صورت پذیرد که مردم با عوامل فیلم همکاری لازم را داشته باشند.
تفاوت فیلم کوتاه و بلند در ممیزیها
این فیلمنامهنویس با اشاره به ممیزیها در خصوص فیلمهای کوتاه بیان کرد: این فیلمنامه پتانسیل فیلم بلند را داشت ولی به دلیل نداشتن بودجه و حمایتهای خاص، مجبور شدیم آن را بهصورت کوتاه کار کنیم.فیلم بلند، درصورتیکه چالشها و ممیزهای بیشتری نسبت به فیلم کوتاه دارد اما برخی تهیهکنندگان آن ممیزها را رد کرده و از چالشها بیرون میآیند، یا اصلاً گمان میکنم دیدگاه جدیدی نسبت به فیلمهای بلند در ارشاد وجود دارد. بهعنوانمثال ممیزهای مثل سیگار کشیدن دیالوگ و مونولوگ برای فیلمهای بلند در نظر گرفته نمیشود که همان دیالوگ در فیلم کوتاه ممیزی میخورد.
سپیدی در انبوهی از سیاهی
وی در رابطه به تصویر کشیدن سیاهی در اکثر فیلمها توضیح داد: تا زمانی که شما سیاه میبینید سیاه هم کار میکنید، وقتی ناامیدی میبینید ناامیدی کار میکنید. اما من در فیلمی که ساختهام در کنار سیاهیهای جامعه، وجدان و گذشت و رفاقت را بهخوبی به تصویر کشیدهام.
تا ذائقه مخاطب چه بخواهد؟
اصفهانی زاده با اشاره به طنزهای بی مضمون و سطحی عنوان کرد: ذائقه بیشتر مردم در زمان کنونی فیلمهای طنزی را طلب میکند که محتوایی ندارند و فیلمهایی با مضمون اجتماعی با به رخ کشیدن قهرمان کمتر موردپسند است. یکی از دلایلی که سینما دیگر( از دهه70 به بعد) قهرمان ندارد این است که دیدگاه مخاطبین تغییر کرده است، الآن جوانها، فیلمهای طنز ساده و سطحی را میپسندند. اساتیدی که در سینما بودند و افرادی که باید شاگردی آنها را میکردند نیستند ( آقای بیضایی از ایران رفتند، آقای تقوایی به دلایلی نمیتوانند فیلم بسازند، آقای کیمیایی چون اجرایی که دوست دارند را نمیتوانند انجام دهند و یا مشکلاتی که با تهیهکننده دارند فیلم نمیسازند). درواقع امروزه فیلمنامههای خاصی اجرایی میشوند و لابیهایی که در سینما و تلویزیون هست باعث شده افرادی که باید باشند و قهرمان بسازند به انزوا رفتهاند و درواقع مسائل پشت پرده هم ازلحاظ مادی و معنوی سینمای ایران را تحت شعاع قرار داده است، و نداشتن قهرمان در سینما باعث شده رفتهرفته ذائقه مخاطب تغییر کند.
مطالبه ما از مسئولین؛ حمایت و حمایت
اصفهانی زاده بهعنوان عضوی از رسانه در خصوص مطالبه خود از مسئولین بیان کرد: از مسئولین فرهنگی و هنری خواهشمندیم از سینماگران جوان یا آنهایی که فیلم اولی هستند حمایت کنند. هنر و تجربه، مسائل و پیچیدگیهای خاص خودش را دارد. در فیلم دریادل مجری طرح سینما جوان بوده که این جوان بودن ازلحاظ ماجراجویی کمک زیادی به بهتر ساختهشدن فیلم داشته است. فیلمها ازلحاظ مادی وارد پروسههایی زمان بری میشوند که انگیزه فیلمساز از بین میرود و یا داستان به سمت دیگری کشیده میشود که فیلمساز مجبور میشود مطالبی را از فیلم خارج کرده یا به آن اضافه کند. متأسفانه با پروسههای اداری یا نبود سرمایه نویسند ه و فیلمساز استعدادشان از بین میرود و بعضاً به خارج از کشور جذب میشوند. خیلی از فیلمسازهای کوتاه هستند که جذب جشنوارههای خارجی میشوند و از ایران میروند. اینها مسائلی است که باید مسئولین به آن بپردازند.
وی در انتها از زمان پخش این فیلم در اوایل بهار سال آینده خبر داد.