زنان یکی از جمعیت‌های سالم و مناسب برای اهدای خون هستند
عاطفه خوافیان
در جهان امروز علي رغم تحول عظيم علمي و با وجود پيشرفت هاي بزرگي كه در زمينه پزشكي رخ داده است، هنوز تامين کافی خون سالم يكي از چالش‌ها و دغدغه‌هاي مجامع پزشكي جهان است . بشر تاكنون هيچ جايگزين مناسبی براي اين ماده حیاتی نیافته است و لذا يكي از مهم ترين نيازهاي مراكز درماني در جهان برای نجات جان آسیب دیدگان سوانح و بلایا ، بیماران با جراحی های بزرگ و سوختگی های وسیع ، مبتلایان به بیماریهای مختلف مانند کم خونی ها و اختلالات انعقادی و نیز خونریزیهای دوران بارداری و زایمان و … ، خون و فراورده های خونی سالم است . با توجه به وظایف حیاتی خون، کمبود و یا وقفه طولانی خونرسانی در هر فرد می تواند منجر به آسیبهای وسیع اجزای بدن شود که در نهایت به مرگ یا معلولیتهای غیر قابل برگشت منجر میشود.
در این راستا و با توجه به هفته گرامیداشت زن و مادر با مدیر کل سازمان انتقال خون استان، دکتر مجید عبدالهی مصاحبه‌ای داشته که در ادامه به آن می‌پردازیم.
۸ گیرنده خون در هر دقیقه
از هر سه نفر در طول زندگی ، یک نفر نیازمند خون و فراورده‌های خونی گردیده و در کشور ما در هر دقیقه 8 نفر مصرف کننده فراورده های خونی هستند . زنان یکی از جمعیت‌های سالم و مناسب برای اهدای خون هستند و میتوانند جزو اهداکنندگان مستمر خون باشند اما متاسفانه به دلیل باورهای غلطی که وجود دارد، زنان آمار بسیار پایین در اهدای خون دارند. زنان نیمی از جامعه انسانی هستند که نمی‌توان توانایی و استعداد آن‌ها را در اهدای خون نادیده گرفت، شرایط عمومی اهدای خون مانند سن، وزن، فشار خون، درجه حرارت و نبض در زنان تفاوتی با مردان ندارد، برخی جوامع اهدای خون را یک کار مردانه می‌پندارند، در خصوص نقش زنان در اهدای خون باید گفت زنان می توانند نقش مهمی در اهدای خون داشته باشند؛ زیرا شیوع بیماری هایی مثل HIV و هپاتیت در بین زنان بسیار کمتر از مردان است و این یکی از نکاتی است که در سلامت خون نقش اساسی ایفا می کند.
آیا بیماری ها یا مشکلات خاص مانع از اهدای خون می شوند؟
اگرچه بیشتر زنان می توانند اهدای خون را انجام بدهند، اما محدودیت هایی هم در این زمینه برای شان وجود دارد. درواقع، عواملی مانند وضعیت سلامتی و مصرف داروها می توانند شرایط را برای آنان تغییر بدهند.
هر کدام از زنان چند بار می توانند خون اهدا کنند؟
زنان می توانند هر 16 هفته، یک بار خون اهدا کنند که برابر است با تقریبا 3 بار در هر سال. این میزان برای مردان به یک بار در هر 12 هفته می رسد، چون هموگلوبین بیشتری در خون شان وجود دارد
میزان آلودگی ویروس ایدز در خون زنان نسبت به مردان بسیار پایین تر است با این وجود،فقط 5 درصد از اهدای خون جامعه را بر عهده گرفته اند . اهدای خون کارکردهای آشکاری مانند نجات جان انسانها، توسعه اعمال جراحی، افزایش امید به زندگی و طول عمر، سلامت مادران و کاهش مرگ و میر آنان در حین زایمان دارد . اهدای خون کارکردهای پنهانی نیز دارد که شامل ترویج فرهنگ وفاداری و تعهد به جامعه، خود مراقبتی و وفاداری به خانواده، رعایت بهداشت جنسی، ممانعت از مداخلات تهاجمی به بدن و کارکردهای ایثارگرانه و مسئولانه در لایه های مختلف اجتماعی است . زنان رفتارهای پر خطر کمتری دارند، نسبت به سلامت دریافت کنندگان خون وسواس و تعهد بیشتری دارند و در مورد سوالات پزشک اهدای خون صادقانه تر جواب می دهند. همچنین خون اهدایی، جان مادران زیادی را در حین زایمان نجات می دهد و به این لحاظ یکی از مهمترین مصرف کنندگان خون زنان هستند در حالی که فقط 5 درصد از اهدای خون جامعه را بر عهده گرفته اند و شایسته است که زنان نیز برای نجات جان مادران همدلی بیشتری نشان دهند و به جمع اهدا کنندگان بپیوندند . اگر زنان وارد چرخه اهدای خون شوند سلامتی خون و جامعه بیشتر تضمین میشود .
هم اکنون انسانهای بسیاری هستند که با روشن بینی دریافته‌اند که اهدای خون سالم یکی از پاک ترین انواع انفاق است .
ترویج فرهنگ اهدای خون
امروزه با فرهنگ سازی و ترویج معروف پسندیده اهدای خون ، اعتقاد به باورهای مقدس دینی و سنتهای ارزنده اخلاقی ، بسیاری از اقشار جامعه با آگاهی از ضرورت تهیه مستمر خون سالم ، داوطلب اهدای این ماده حیات بخش میباشند . نیاز به خون همیشه و همه جا هست و یک بار اهدای خون کافی نیست . سازمان انتقال خون بعنوان تنها متولی جمع آوری ، بررسی و فراوری ، نگهداری و توزیع خون ، همواره تلاش مینماید تا واسطه شایسته ای بین اهداکنندگان عزیز خون و بیماران نیازمند به فراورده های خونی باشد . اهدای خون پس از بررسی همه جانبه داوطلبان محترم توسط پزشکان مجرب سازمان انتقال خون صورت می گیرد که در آن سلامت داوطلبان و نیز دریافت کنندگان فراورده های خونی مورد توجه میباشد. اهدای خون مانند تغذیه مناسب ، پرهیز از هیجانات ، استراحت کافی ، پرهیز از مصرف دخانیات و ورزش کردن ، تاثیر مطلوبی بر سلامت عمومی خواهد داشت.اهدای خون با افزایش اعتماد به نفس و کاهش اضطراب موجب افزایش قدرت تصمیم گیری و م وفقیت در عملکردهای جسمانی و روانی میگردد. اهدای خون باعث کاهش خطر سکته های قلبی و تعدیل غلظت خون میشود . داوطلبان با حضور در مراکز اهدای خون اطلاعات مفیدی در خصوص بیماریها و رفتارهای پرخطر شایع در جامعه و چگونگی پرهیز از آن دریافت نموده که در حفظ سلامت آنان تاثیر بسزایی خواهد داشت. اهدای خون پایبندی به ارزشهای والای انسانی و اخلاقی است که با کمک به همنوعان موجب رضایت خداوند متعال می گردد که می فرماید : هرکس در نجات جان انسانی بکوشد ، مانند آن است که در نجات جان همه انسان ها کوشیده است (سوره مائده).
زمان اهدای خون
کل مراحل اهدای خون حدود 45 دقیقه طول میکشد . تصور اینکه صرف یکساعت وقت و اهدای اندکی از خون میتواند جان سه نفر را نجات دهد ، آن صرف وقت با وجود تمام گرفتاریهای روز مره به آن احساس خوب کمک به همنوع و جلب رضایت حق تعالی حقیقتا می ارزد .
شرایط اهدای خون شامل:
سن بین 18 تا 65 سال – وزن بیش از 50 کیلوگرم – رعایت حداقل فواصل اهدای خون بمدت 2 ماه ( سالانه آقایان 4 بار و بانوان3 بار میتوانند خون اهدا نمایند ) – برخورداری از سلامت عمومی جسمانی و روانی- پرهیز از رفتار های پر خطر غیر بهداشتی- ارائه کارت ملی
امروز که از نعمت سلامتی برخوردارید به شکرانه این نعمت بزرگ با اهدای خون خود زندگی دوباره را به بیماران نیازمند هدیه کنید .
پایگاههای اهدای خون مشهد مقدس شامل :
پایگاه امام رضا ( ع ) واقع در میدان شریعتی – ابتدای خیابان دانشگاه
پایگاه امید واقع در خیابان شیرازی – نبش شیرازی 3 – طبقه منهای یک مجتمع تجاری امید
پایگاه مهر واقع در نبش ابوطالب33
پایگاه سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی ( میلاد ) واقع در بلوار استقلال بین استقلال4و6
پایگاه ثامن ابتدای بازارچه شهید آستانه پرست پارکینگ شماره 4 حرم مطهر رضوی
پذیرای قدوم سبز اهداکنندگان قهرمان خون در هفته گرامی داشت مقام زن و روز مادر است.