همایش بزرگداشت روز کتاب، کتاب‌خوانی و کتابدار
مریم اصغری
به مناسبت بزرگداشت روز کتاب، کتاب‌خوانی و کتابدار همایشی روز سه‌شنبه با حضور جمعی از مسئولان شهری، استانی و کشوری در مشهد برگزار شد که در آن هرکدام از مسئولان در حوزه مربوط به خود به ایراد سخنرانی پرداخته و نکات ضعف و قوت پیرامون کتاب و فرهنگ کتاب‌خوانی را یادآور شدند.
کتاب؛ کالایی لوکس در سبد کالای خانواده
به گزارش صبح امروز، محمدرضا کلایی شهردار مشهد در این همایش ضمن تشکر از دستاندرکاران کتابخانههای عمومی استان، گفت: حجت‌الاسلام‌والمسلمین سبزیان انرژی ویژهای به حوزه کتاب و کتاب‌خوانی بخشیده‌اند و توانمندی ایشان در ایجاد اجماع استان و انجام پروژه مشترک استانی که در خصوص کتابخانه مرکزی مشهد است پس از بیست‌وچند سال به بهره‌برداری رسید، که حرکتی بسیار ارزشمند بود.
وی ادامه داد: در موضوع عدالت اجتماعی و امکان استفاده از کتاب و با توجه به گران بودن کتاب و فراهم نبودن دسترسی برای همه اقشار اجتماعی، شاید بتوان به‌گونه‌ای ادعا کرد که خرید کتاب در سبد کالای خانواده‌ها جزو کالاهای لوکس محسوب می‌شود و با پایین رفتن درآمد سرانه از سبد کالا حذف می‌شود . در مشهد باید با ارائه برنامه میان‌مدت بتوانیم مراکزی در مناطق کم برخوردار برای ارائه کتاب و در اختیار گذاشتن به هر نحوی حتی خارج از شکل سنتی داشته باشیم .
کلایی افزود: مشهد به‌عنوان کلان‌شهری بزرگ، با اقتصادی قوی و پشتوانه‌های فرهنگی مناسب باید شرایط بهتری در حوزه فرهنگ و به‌ویژه کتاب‌خوانی داشته باشد. در بهمن‌ماه سال قبل که کتابخانه مرکزی افتتاح شد انتظار داشتیم ظرف مدت چند ماه شاهد جهش جدی باشیم و این اتفاق در سطح موردنظر ما صورت نگرفت و شاید بخشی از آن را بتوان به‌پای کم‌کاری بنده و سایر بزرگوارانی که می‌توانند در این زمینه کمکی کنند گذاشت. پیشنهاد من این است اداره کل کتابخانه‌ها این موضوع را بررسی کند، تا به طرحی برسند که در گام کوتاه یا میان‌مدت با در اختیار قرار دادن کتاب، شاهد توسعه کتاب‌خوانی در شهر مشهد باشیم و در زمینه توسعه فرهنگ کتاب‌خوانی قدم‌های بزرگی برداریم تا نوروز امسال نیز در کنار برنامه‌های ویژه نوروز مانند المان‌ها، از کتاب هم استفاده کرده و اقدام جدی در حوزه توسعه کتاب داشته باشیم.
وی عنوان کرد: لازم به ذکر است که تعداد اعضای کتابخانههای عمومی استان نیز از ۱۸۹ هزار و ۵۲۹ نفر در سال گذشته به ۲۵۵ هزار و ۲۱۴ نفر در سال جاری رسیده است.
کلایی در پایان‌بندی صحبت‌های خود بیان کرد: امیدوارم بتوانیم در شهرداری با همکاری و مساعدت شورای شهر و اداره کل کتابخانههای عمومی در قالب یک برنامه میان‌مدت ۱۰ ماهه نظام توزیع کتاب باهدف عدالت اجتماعی را ایجاد کنیم.
کتاب‌گردی و کتاب‌خوانی باید تبدیل به عادتی پایدار شود
در ادامه مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی جعفر مروارید گفت: در دوران معاصر باوجود رشد و گسترش فزاینده شبکه‌های مجازی هنوز “کتاب” پادشاهی محتشم است. هرگاه چرخه کتاب‌گردی و کتاب‌خوانی به یک عادت پایدار در میان خانواده‌ها تبدیل شود سنت پیامبران محقق شده است.
وی ادامه داد: مشهد به دلیل وجود مضجع شریف حضرت ثامن‌الحجج علی بن موسی‌الرضا(ع) با بهره‌مندی از سنت اصیل در اندیشه‌ورزی “قطب نشر دینی” و معنویت در منطقه است.
مروارید افزود: فضای خراسان رضوی و مشهد در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی به‌گونه‌ای می‌باشد که در پرتو آن، کتاب خواندن به‌عنوان یک شاخص عقلانیت درحال‌توسعه و رشد است.
وی کتاب را زبان جهانی توصیف و بیان کرد: محاسن کلام اهل‌بیت(ع) از همین طریق قابل‌انتقال می‌باشد. همچنین کتاب بستری برای انتقال میراث فرهنگی گذشتگان به نسل جدید است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی ادامه داد: در دوران معاصر باوجود رشد و گسترش فزاینده شبکه‌های مجازی هنوز “کتاب” پادشاهی محتشم است. هرگاه چرخه کتاب‌گردی و کتاب‌خوانی به یک عادت پایدار در میان خانواده‌ها تبدیل شود سنت پیامبران محقق شده است.
در حوزه فرهنگی نیازمند کار جهادی هستیم
همچنین مدیرکل امور اجتماعی فرهنگی استانداری خراسان رضوی سید محمد موسوی، نیز در این همایش با تبریک فرارسیدن هفته بسیج گفت: در حوزه فرهنگی نیازمند کار جهادی هستیم تا خلاء‌های موجود در عرصه فرهنگی از بین برود.
موسوی افزود: کتاب منتقل‌کننده دانش، آگاهی، بینش و فرهنگ به نسل‌های بعدی است، امروز به برکت نظام جمهوری اسلامی دانشمندان بزرگ احیاگر و جهادگران حوزه علم و فناوری در کشور هستند.
وی اظهار امیدواری کرد این مسیر ادامه یابد و نسل‌های آینده فرهنگ اصیل انقلابی را استمرار بخشند.
کتابداران بستر توسعه فرهنگی هستند
مدیرکل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی حجت‌الاسلام علی‌اکبر سبزیان گفت: از آبان پارسال تاکنون اقدامات خوبی در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی استان رخ‌داده که بهره‌برداری و گشایش “کتابخانه مرکزی مشهد” با ۲۳ هزار عضو ازجمله آن‌هاست.
وی افزود: طی این مدت هشت پروژه نیمه‌تمام حوزه کتابخانه‌ها در این استان پایان‌یافته و مورد بهره‌برداری قرارگرفته و افزون بر ۱۰ هزار اتفاق و رخداد فرهنگی در کتابخانههای استان اجرایی شده و هزار و ۵۰۰ نشست کتاب‌خوان نیز طی یک هفته اخیر در کتابخانههای خراسان رضوی برپاشده است.
حجت‌الاسلام سبزیان ادامه داد: کتابداران نقش مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش مهارت مردم‌دارند و بسترساز توسعه فرهنگی هستند.
کاهش آسیب‌های اجتماعی با توسعه فرهنگی
رئیس انجمن خیرین کتاب خانه‌ساز شهرستان مشهد محمد روشنک نیز در این همایش گفت: رفتار و مسئولیت‌های اجتماعی نقش مهمی در توسعه فرهنگی جوامع دارد.
وی افزود: توسعه فرهنگی توسعه در سایر حوزه‌ها را به همراه دارد و منجر به کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
روشنک با اشاره به وجود امنیت در کشور ادامه داد: پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی نقش مهمی در افزایش امنیت جامعه دارد بطوریکه به دلیل پذیرش رفتارهای اجتماعی توسط استاندار خراسان رضوی، شهردار و شورای اسلامی شهر مشهد در پی حوادث اخیر در این شهر و استان مشکلی نداشتیم که ریشه آن حرکات اقتصادی و امیدبخش است.
همچنین معاون فرهنگی اجتماعی سپاه امام رضا (ع) نیز در این همایش گفت: ازنظر سرانه مصرف بنزین ۶ برابر، دارو سه برابر و آب ۲ برابر میانگین جهانی مصرف می‌کنیم اما در حوزه فرهنگی سرانه مطالعه در کشور ۷۵ دقیقه است که ۱۵ دقیقه آن کتاب‌خوانی و مابقی قرائت قرآن و ادعیه و روزنامه می‌باشد لذا دغدغه مسئولان فرهنگی باید در حوزه سرانه مطالعه باشد، اگر سرانه مطالعه افزایش یابد سایر سرانه‌ها نیز اصلاح می‌شود.
در پایان این همایش از جمعی از کتابداران برتر استان، خیران کتابخانه ساز، کتاب‌خوانان، رسانه‌های برتر در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی و خانواده شهدای کتابدار خراسان رضوی قدردانی شد. در این مراسم از دکتر رزم حسینی استاندار خراسان رضوی به‌عنوان رتبه برتر ریاست انجمن استان و رئیس انجمن سازمان و نهاد کتابخانه‌ها و برگزاری منظم انجمن نظارت و ارزیابی کتابخانه‌ها و بررسی مشکلات و موانع پیش روی رشد و توسعه کتابخانههای کشور و همچنین از و حجت‌الاسلام سبزیان به‌عنوان مدیرکل برتر کتابخانههای کشور تجلیل شد. همچنین از محسن داوودی از استان خراسان رضوی شهرستان کاشمر به‌عنوان خیر کتابخانه ساز برتر و فهیمه صبوری از کتابخانه مرکزی خراسان رضوی به‌عنوان رتبه برتر کتابخانه دار برتر و مجتبی رستمی از استان خراسان رضوی شهرستان گناباد به‌عنوان رتبه دوم خدمتگزار برتر تقدیر و قدردانی به عمل آمد.
در ادامه این مراسم تجلیل و تکریم از خانواده زنده‌یاد حاج محمدعلی مسروری، خانواده زنده‌یاد محمدصادق دوزنده خیر فقید کتابخانه مرحوم دوزنده، خانواده زنده‌یاد دکتر علی‌محمد برادران رفیعی مدیرعامل کتابخانه مشهد، خانواده زنده‌یاد غلامحسین حیدری عضو فقید انجمن کتابخانههای عمومی استان (خیر)، خانواده شهید عباس غفرانی شهید کتابدار کتابخانه غفرانی شهرستان محولات، خانواده زنده‌یاد جعفر خوشرو کتابدار فقید کتابخانه شهید فهمیده، خانواده زنده‌یاد محسن قاسمی کتابدار فقید استان خراسان و کتابداران و کتاب‌خوانان برتر استان تجلیل به عمل آمد.