موتور تولید کم‌گاز شده
انسیه سروش
تعدیل نیرو، کار کردن کارخانه‌ها با کمتر از ظرفیت واقعی آن‌ها و یا بدتر از این تعطیلی واحدهای صنعتی از اخباریست که متاسفانه این روزها زیاد می‌شنویم. اخباری که علاوه بر غم نان و بیکاری کارگران و سخت‌تر شدن شرایط زندگی‌شان، دلواپسی در مورد وضعیت صنعت و اقتصاد کشورمان که روز به روز شرایط وخیم‌تری را تجربه می‌کند، بیشتر می‌کند. پرچم هر کدام از واحدهای صنعتی که پایین می‌آید، حاصل سال‌ها زحمت و دانش مهندسین کشورمان از بین می‌رود. اینکه با گرفتن انگشت اتهام سمت تحریم‌ها، چشم بر واقعیت‌ها ببندیم، راحت‌ترین راه برای شانه خالی کردن از بار مسئولیت است. وظیفه خود دانستیم که به سراغ سربازان اقتصادی استان خود برویم و در ادامه کلید حل مشکلاتشان را از مسئولین مربوطه جویا شویم.
امروزه وسایل نقلیه نقش مهمی را در زندگی بشر ایفا می‌کنند البته در این بین صنعت خودروسازی بیشتر از سایر وسایل توجه و به دنبال آن بودجه را به خود اختصاص داده است؛ اما دلایلی مثل هزینه کمتر و استفاده بیشتر قشر کم‌برخوردار جامعه از موتورسیکلت‌ها باعث شد تا به گفت‌و‌گو با یکی از فعالین این عرصه در استان خراسان رضوی بپردازیم.
افت تولید و فروش 75 درصدی موتورسیکلت
شرکت عرفان سیکلت ایرانیان برند نام آشنای در زمینه تولید موتورسیکلت در استان خراسان رضوی است که با وجود شرایط سخت اقتصادی که در سال‌های اخیر به وجود آمده است، همچنان پرچم‌دار صنعت موتورسیکلت در استان است. جواد باقری، مدیرشرکت عرفان سیکلت ایرانیان در گفت‌و‌گوی اختصاصی با خبرنگار روزنامه صبح امروز گفت: اگر نگوییم چراغ عمر تولید موتور سیکلت خاموش شده‌است باید بگوییم که این چراغ نیم‌سوز شده است. با توجه به افزایش قیمت‌ها فروش موتورسیکلت افت و درواقع توان خرید مردم کاهش داشته است. کاهش تقاضا تاثیر خود را بر روی تولید گذاشته، به طوری که سرانه تولید موتور سیکلت از 600 هزار دستگاه در دو سال اخیر به 200 هزار دستگاه و در سال جاری به کمتر از 100 هزار دستگاه رسید و درواقع تولید و فروش موتور سیکلت با افت 70-75 درصدی مواجه شده است. در سال 95 حدود 54 کارخانه تولید موتورسیکلت در سطح کشور فعالیت می‌کردند که امروز این تعداد به 25-27 واحد تولیدی تنزل پیدا کرده است که تقریبا همگی با ظرفیت کمتر از 50 درصد فعالیت می‌کنند. وی افزود: این اتفاق ناراحت‌کننده چند فاکتور دارد که یکی از آن‌ها صدور بخش‌نامه‌های دولت است که فقط موانع راه تولیدکننده را زیاد می‌کند. به فرموده رهبری تولیدکنندگانی که در شرایط فعلی مشغول به کارند سربازان جنگ اقتصادی کشور هستند پس لازم است که به مشکلات تولیدکنندگان رسیدگی شود. شرایط ما سخت است و فقط تلاش می‌کنیم که پشت رهبری بمانیم و این چراغ نیم سوز را روشن نگه داریم. در این جنگ اقتصادی به ما مهمات نمی‌رسد و ما واقعا به کمک مسئولین نیاز داریم.
واگذاری طرح اسقاط به تولیدکنندگان
باقری با اشاره به اجرای طرح اسقاط موتورسیکلت از ابتدای زمستان امسال که بخشنامه آن به تصویب هیئت وزیران رسیده است، گفت: طبق این طرح هر کارخانه تولیدکننده موتورسیکلت بنابر نوع تولیداتش علاوه بر تولید باید اسقاط موتور سیکلت رده پایین هم انجام دهد. در حالی که اسقاط توسط تولیدکننده، اصلا معمول نیست.
وی تصریح کرد: این طرح سال گذشته به تصویب رسید و موجب به تعویق افتادن پلاک‌گذاری کارخانه‌ها تا چندماه شد. ضمن اینکه زیرساخت‌های اجرای این طرح فراهم نشده‌است به طوری که مراکز اسقاط هنوز در جریان این موضوع نیستند و نمی‌توانند همکاری لازم را با کارخانه‌ها جهت این امر داشته‌باشند. اقدام دیگری که دولت در این زمینه باید انجام دهد این است که تسهیلات با سود کم برای افرادی درنظر بگیرد تا مصرف‌کنننده انگیزه برای اسقاط موتور سیکلت فرسوده خود داشته باشد و بتواند مجددا وسیله‌ای برای خود تهیه کند.
از مسئولین تقاضا داریم در شرایط سخت اقتصادی کشور که ما همه جوره تلاش خود را برای حفظ تولید و اشتغال‌زایی می‌کنیم و سرمایه خود را در این راه هزینه می‌کنیم موانع را از سر راهمان بردارند و با تصویب قوانین کارشناسی نشده راه ما را دشوارتر نکنند.
تولید موتوربرقی به‌صرفه نیست
باقری این‌طور ادامه داد: در ابتدای سال جاری ما سه ماه توقف پلاک‌گذاری داشتیم زیرا هیئت وزیران تصویب کرده بودند که هر کارخانه باید 10 درصد تولید خود را به تولید موتورسیکلت برقی اختصاص دهد. اجرای این طرح با پیگیری همکاران یک سال به تعویق افتاد. اما این دغدغه وجود دارد که از ابتدای سال جدید دوباره ما درگیر این مشکل خواهیم شد. موتورسیکلت برقی به دلیل گران بودن هنوز در بین مردم جایی ندارد و علت گرانی آن هم گرانی باتری آن است که متاسفانه در داخل کشور تولید نمی‌شود. قیمت یک باتری موتورسیکلت برقی با کیفیت عالی بین 3 تا 4 میلیون تومان هزینه دارد و عمر مفید آن هم دو سال است و این بدان معنی است که مصرف‌کننده در صورت رعایت نکات شارژ باتری، باید به طور متوسط سالی دو میلیون تومان برای باتری موتور خود هزینه کند که این به صرفه نیست. از طرفی این باتری‌ها را از کشور چین وارد می‌کنیم و از زمان ثبت سفارش تا رسیدن به دست مشتری حدود 11 ماه طول می‌کشد و این یعنی تقریبا نیمی از عمر مفید باتری گذشته است. اگر ساخت این باتری در داخل کشور بومی‌سازی شود علاوه بر اینکه از لحاظ اقتصادی به صرفه است، 11 ماه از عمر باتری که در طول زمان واردات از بین می‌رود به این شکل حفظ می‌شود. از طرف دیگر زیرساخت‌های این طرح مثل تبیین جایگاه شارژ باتری در سطح شهر، هنوز توسط دولت فراهم نشده‌است.
من به عنوان یک تولیدکننده می‌گویم که تحریم‌های خارجی نه تنها تاثیر منفی بر ما ندارند بلکه باعث رشد و پیشرفت ما می‌شوند و تنها تحریم‌های داخلی و اتخاذ تصمیم‌های یک شبه ما را از پای درآورده است. یکی دیگر از این تصمیم‌های عجولانه، واردات اجباری موتور سیکلت یورو5 است که هنوز در اروپا که تولیدکننده آن است، اجباری نشده است و چین که ما واردات خود را از آن‌جا انجام می‌دهیم هنوز یورو 5 را ندارد اما دولت مارا ملزم به واردات آن از ابتدای سال آینده کرده است. خواهش ما از دولت این است که مهلت واردات موتورهای یورو 5 را یکی دوسال تمدید کند.
وی ابراز کرد: بخش‌نامه‌ها و مصوبه‌های مختلف باعث شد که در سال گذشته ما 8 ماه توقف پلاک‌گذاری داشته باشیم و عملا فقط 4 ماه مشغول به کار بودیم. این موارد انگیزه تولیدکننده برای ادامه کار، حفظ پرسنل وسرمایه گذاری را از بین می‌برد.
باقری در پایان بیان کرد: از انجمن صنعت موتور سیکلت ایران کمال تشکر را دارم که به واسطه پیگیری‌های اعضای انجمن توانستند تا حدودی موانع موجود را برطرف و یا به تعویق اندازد.
و اما پاسخ مسئولین
بعد از پیگیری‌های بسیار از سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خراسان رضوی و مطرح کردن مشکلات تولیدکنندگان موتورسیکلت در استان به پاسخ‌های زیر رسیدیم.
1- طرح اسقاط به تولیدکننده واگذار نشده‌است؛ در صورت عدم تولید موتورسیکلت برقی براساس مصوبه‌های جاری، تولیدکنندگان باید گواهی اسقاط موتورسیکلت ارائه دهند. لازم به ذکر است که زیرساخت اسقاط موتورسیکلت فراهم شده است.
2- الزام تولیدکنندگان موتورسیکلت به تولید موتور برقی براساس مصوبات مربوط به حفاظت محیط زیست است. گران بودن باتری موتوربرقی کاملا درست است اما تصویب‌کنندگان دستورالعمل حتما در جریان این موضوع هستند. در خصوص شارژ باتری موتوربرقی باید گفت: این کار به صورت خانگی هم قابل انجام است ضمن اینکه متولی ایجاد اماکنی برای شارژ باتری موتورسیکلت برقی سازمان صمت نیست.
3- در حال حاضر استاندارد مورد اجرا موتور یورو4 است که با استانداردهای اروپایی مطابقت دارد. تصویب این موضوع هم از مصوبات محیط زیستی دولت است.