پس لرزه‌های سخنان ناشیانه همسر حداد عادل
علی روغنگران
طیبه ماهروزاده استاد دانشگاه الزهرا و همسر غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان ادب فارسی که یکی از مهمانان برنامه جدید زاویه شبکه 4 درباره عدالت آموزشی بود، در بخشی از حرف‌هایش با تاکید بر اینکه مخالف جدی مدارس غیر انتفاعی است، گفت: “مدرسه غیرانتفاعی تاسیس کردیم، چون وقتی پسرم به سن دبیرستان رسید و می‌خواست به رشته علوم انسانی برود، مدرسه مناسبی برایش وجود نداشت.”
غلامعلی حداد عادل و همسرش از بنیانگذاران دبیرستان‌های غیر انتفاعی فرهنگ پسران و دختران هستند. این دبیرستان‌ها مختص دانش آموزان علاقمند به رشته علوم انسانی است. در حال حاضر فریدالدین حداد عادل پسر غلامعلی حداد عادل مدیریت مدارس فرهنگ را برعهده دارد. فریدالدین حداد عادل متولد سال 52 است و دوران دبیرستان را در مدارس دولتی دانش قلهک و جلال آل احمد تجریش گذرانده است. مدارس فرهنگ در سال 71 تاسیس شدند. از نکات جالب توجه این است که ماهروزاده دقیقا از وضعیت نامناسب مدارس در مقطعی سخن می گوید که آن زمان همسرش معاون وزیر آموزش و پرورش بود. غلامعلی حداد عادل از سال 61 تا 72 به مدت 11 سال معاون وزیر آموزش و پرورش بود. در دوران مسئولیت او محتوای بسیاری از کتب تغییر کرد.
پس از انتشار گسترده سخنان ماهروزاده در فضای مجازی کاربران شبکه‌های اجتماعی و فعالان رسانه‌ای به شدت به این سخنان واکنش نشان دادند.
سوابق طیبه ماهروزاده
طیبه ماهروزاده دارای دکترای فلسفه تعلیم و تربیت است و در سمت‌های اجرایی بسیاری چون، مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، مدیر پژوهشکده مطالعات زنان دانشگاه الزهرا و دانشیار دانشگاه الزهرا، همچنین عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو هیات موسس انجمن فلسفه ایران، عضو هیات امنای سازمان انجمن اولیا و مربیان، موسس شبکه زنان دانشمند مسلمان و سردبیری چندین مجله تخصصی و… فعالیت کرده است.
طیبه ماهروزاده دبیرستان دخترانه فرهنگ مخصوص علوم انسانی را تاسیس کرد و تا چند سال این موسسه با نظر او اداره می‌شد. دبیرستان دخترانه فرهنگ در سال (1382) از طرف وزارت آموزش و پرورش به عنوان 4 مدرسه عالی ایران معرفی شد. او عضو شورای عالی آموزش و پرورش است.
انتقاد‌ها
انتقاد‌ها از سخنان طیبه ماهروزاده از چند زاویه مطرح شده است. برخی می‌گویند این سخنان با ادعای عدالت در آموزش و پرورش همخوانی ندارد.
عبدالرضا داوری فعال رسانه‌ای و از مشاوران محمود احمدی نژاد در این باره معتقد است: «موضوع اظهارات خانم ماهروزاده، همسر جناب حدادعادل، فراتر از تامین امکانات تحصیلی برای فرزندش است. او با نهادینه کردن آموزش اختصاصی و پرهزینه‌ای که محدود به فرزندان فرادستان باشد، بدنبال بازتولید طبقه حاکم در عصر جانشینی و تثبیت ریشه‌های کاست قدرت است.»
محمد مساعد روزنامه نگار و فعال رسانه‌ای اصلاح طلب از همین زاویه به ماجرا نگاه کرده و نوشته است: «مسئله اصلی این نیست که مدارس حدادعادل بر زمین‌های مصادره‌ای یا مفت‌خر شده از اموال عمومی بنا شده‌اند. مسئله اصلی این است که این مدارس همین حالا مشغول تربیت «صاحبان آینده» ما رعایا هستند و ترسی از نمایش این «نابرابری برنامه‌ریزی‌شده» هم ندارند.»
کاربران دیگری تشکیل مدرسه فرهنگ را مصادق “تعارض منافع” دانسته اند، چرا که در آن زمان غلامعلی حداد عادل معاون وزیر آموزش و پرورش بوده است.
کاربران زیادی به همسر غلامعلی حداد عادل وضعیت آموزشی مناطق محروم از جمله سیستان بلوچستان، کرمان، خوزستان و … را یادآوری کرده اند.
از سوی دیگر کاربران زیادی به ماهروزاده یادآوری کرده اند که هم خودش و هم همسرش مسئولیت‌های عالی در سیستم آموزش و پرورش کشور داشته اند و این پرسش را مطرح کرده اند که چرای برای بهبود مدارس دولتی کاری نکرده اند.
مرجان لقایی روزنامه نگار در این باره به کنایه نوشته است: “چقدر سرنوشت فرید مامان شبیه سرنوشت بچه‌های بلوچستانه. برای فرید مامان مدرسه خوب نبود. برای بچه‌های بلوچستان مدرسه اصلا نبود. حتی کپری. نه مامان و بابا مسئولیت دارن نه فرید مامان.”
وحید اشتری فعال رسانه‌ای اصولگرا هم معتقد است: “همسر آقای حداد عادل یک فرد نیست. یک ژانر است. یک ژانر رایج از مدیران جمهوری اسلامی که بعد از انقلاب سرکار آمدند. به جای اینکه مشکل کشور را حل کنند تا جامعه بهره‌مند شود چنان دنبال حل کردن مشکل خودشان رفتند و سفره شان را از مردم جدا انداختند که انگار همه چیز هنوز دست ساواک است. ”
پسر فتاح و توئیتی که حذف شد
اما سخنان طیبه ماهروزاده با توئیتی از امیرحسین فتاح پسر پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان، حاشیه بیشتری پیدا کرد. امیرحسین فتاح مدعی شده بود “مدرسه آقایی حداد برای بنیاد مستضعفان است که سالهاست اجاره‌ای بابت آن پرداخت نشده است و … ” برخی کاربران به فتاح گفتند که چرا پدرش ماجرا را پیگیری نمی‌کند و او هم تاکید کرد که موضوع در دست پیگیری است. این توئیت پس از بازتاب وسیعی که داشت، حذف شد.
علی مجتهدزاده وکیل دادگستری در همین رابطه بااشاره به توئیت امیرحسین فتاح و ماجرای حمله چند ماه پیش به دانشکده خبر خطاب به رئیس بنیاد مستعضفان نوشته است: «آقای فتاح بعد از انتصاب به ریاست بنیاد مستضعفان بدون حکم قضائی عده‌ای گردن کلفت را برای تخلیه دانشگاه خبر با توجیه عدم پرداخت اجاره گسیل داشت، اما امروز فرزند ایشان مدعی است حدادعادل مدتهاست اجاره محل مدرسه فرهنگ را به بنیاد نپرداخته! علت این تبعیض چیست!»
دفاع تمام قد حسام‌الدین آشنا از حدادعادل
اما حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهور که در بحث‌های توئیتری حضور فعالی دارد به دفاع از حداد عادل و ماهروزاده پرداخته است. او دو توئیت در اینباره منتشر کرد. آشنا ابتدا درباره غلامعلی حداد عادل نوشت “دکتر غلامعلی حداد عادل از چهره‌های ماندگار و پر‌فروغ آموزش و پرورش دهه‌های اخیر در ایران است. قدر خدمات فرهنگی و دانشورانه ایشان در آ. پ، آموزش عالی، ترجمه قرآن، دائرة‌المعارف، فرهنگستان‌زبان، شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرستان‌های فرهنگ هنوز کم‌شناخته شده‌است. سیاسی‌کاری نکنیم. آشنا در توئیت دوم با تاکید بر اینکه “فریدالدین حداد عادل دانش‌آموز دبیرستان فرهنگ نبوده‌است”، نوشت: «دکتر حداد عادل برای فرزندش مدرسه نزد بلکه به عنوان یک پدر، مشکل دانش‌آموزان مستعد و خانواده‌های علاقمند به علوم انسانی را درک کرد و با تاسیس دبیرستانی غیردولتی-بدون تحمیل هزینه بر دولت-الگویی برای مدارس دولتی ایجاد کرد.» دفاع مشاور رئیس جمهور از غلامعلی حداد عادل هم بازتاب وسیعی در فضای مجازی داشته و انتقادات زیادی از آن شده است.
غیر از حسام الدین آشنا کاربران دیگری نیز از حداد عادل دفاع کردند و برخی هم معتقدند که حملات به ماهروزاده منطقی و منصفانه نیست. این عده به ویژه بر این موضوع تاکید دارند که مدارس فرهنگ برای تحصیل فرید الدین حداد عادل تاسیس نشده اند چرا که در آن زمان حداد عادل دیگر یک دانش آموز دبیرستانی نبوده است. از طرف دیگر کاربران زیادی از عملکرد مدرسه فرهنگ دفاع کرده و فرهنگ را دبیرستانی با کیفیت و مناسب ارزیابی کرده‌اند.
حسین دهباشی فعال رسانه ای در اینباره نوشته است: «تاسیس دبیرستان فرهنگ، از معدود اتفاقات بسیارخوب در علوم انسانی بود که حتما بهتر هم می‌توانست/ می‌تواند باشد. و آقای حدادعادل قطعا بی‌عیب نیست، اما دست کم این یک‌قلم در شمار خدمات ماندگار و ارزشمند او است که کلی دانش‌آموخته باسواد تقدیم ایران کرد. این اگر رانت است، بیش باد!»
توضیحات طیبه ماهروزاده
پس از این واکنش‌ها و جنجال‌ها طیبه ماهروزاده با انتشار متنی کوتاه سعی کرد درباره سخنانش توضیح دهد. او برداشت‌ها از اظهاراتش در برنامه زاویه را “نادرست” خواند و تاکید کرد “تاسیس دبیرستان فرهنگ بعد از فراغت فریدالدین [فریدالدین حداد عادل]از دوره دبیرستان صورت گرفته و وی در این دبیرستان تحصیل نکرده است.”
به گفته ماهروزاده اشاره به تحصیل فریدالدین حداد عادل صرفا به منظور “بیان وضعیت نامطلوب رشته علوم انسانی در آن زمان بوده و این مطلب با دقت در صحبت اینجانب به روشنی قابل اثبات است”.
این عضو شورای عالی آموزش و پرورش گفته است: «در برنامه به صراحت گفته شد که مدارس دولتی فرهنگ (که تعداد آن‌ها در حال حاضر در حدود یکصد مدرسه تخمین زده می‌شود و باعث توسعه علوم انسانی شده است) هیچ ارتباطی با موسسه غیرانتفاعی فرهنگ ندارد.»