تهدید یا تقویت بنیان خانواده
عاطفه خوافیان
چند سالی است که هرازگاهی برخی از افراد نسبتا سرشناس جامعه با بیان تعدد زوجات جنجالی را در جامعه برپا کرده و اما اکنون چندروزی از انتشار پوستر تبلیغاتی با مضمون آموزش مهارت برای خانواده‌های چند همسری می‌گذرد که این انتشار جنجالی در فضای مجازی به پا کرده و منتقدان زیادی را به مخالفت با خود برانگیخته است و البته موافقان اندکی را نیز با خود همراه کرده است.
در ابتدا فکر کردم که این یک تبلیغ دروغ در فضای مجازی بوده و اصلا چنین کارگاه‌هایی برگزار نمی‌شود اما با مراجعه به صفحه اینستاگرامی که این پوستر منتسب به آن بود متوجه واقعیت امر شدم.
برای اطلاعات بیشتر به سایت”حیات حسنی”رفته و متوجه شدم که چند سالی از فعالیت این موسسه تحت عنوان”وطن توحیدی حیات حسنی” در شهر مذهبی قم توسط گروهی از روحانیون می‌گذرد.
این موسسه پیرامون فعالیت‌های خودرا درراستای سخنان رهبری مبنی بر افزایش جمعیت دانسته و اعلام کرده با توجه به اینکه تجرد قطعی در بین بانوان زیاد بوده و با توجه به شرایط اقتصادی این افراد امکان ازدواج با فرد هم‌تراز خود را ندارند می‌توانند با مردی که صاحب همسر و خانواده بوده ازدواج کنند.
تکذیب فتوای رهبری مبنی بر رواج چند همسری
پس به سراغ سایت رهبری رفته تا نظر ایشان را در این خصوص بدانیم:
اخیرا جمعی در محضر مقام معزز رهبری حاضر شده و از او در این خصوص سوال کرده که برافروختگی رهبر را در پی داشته و ایشان گفتند: اصلا چنین فتوایی مبنی بر تعدد زوجات نداشته و از جمع دنبال منبع انتشار این کذب شدند و ادامه دادند: آقایان حتی به شوخی نباید در خصوص تعدد زوجات صحبت کنند چرا که دلسردی مادران جامعه را به دنبال دارد.
اخراج کارمندان دو همسری در بیت رهبری
مقام معظم رهبری تاکید کردند: من تنها یک همسر داشته و دارای زندگی عاشقانه‌ای هستم و با کسانی که در بیت رهبری مشغول کار بوده و همسر دومی را برگزینند بدون شک اخراج می‌شوند.
شرایط سخت برای ازدواج مجدد
البته این موضوع تنها به بیت رهبری مختوم نشده و نیروی سپاه نیز اگر متوجه ازدواج دوم یکی از کارکنان خود شود و او دلیل موجه و نامه دادگاه مبنی بر صدور ازدواج مجدد به نفع مرد نداشته باشد نیز از این نیرو اخراج می‌شود حتی اگر تمکن مالی داشته باشند.
چند همسری درعرف و فرهنگ ایرانی جایی ندارد
طیبه سیاوشی نیزدراین زمینه با بیان اینکه گفتن برخی از حرف‌ها مشمئز کننده است، به «ایران» می‌گوید: بعضی‌ها دنبال دردسر‌های جدید هستند، چند همسری درعرف و فرهنگ ایرانی جایی ندارد و نمی‌دانم این کار و حرکت، توطئه چه کسانی است؟
نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه می‌افزاید: چندهمسری نه دستور اسلام است و نه درآن تجویز شده، نه در شرع چنین حکمی آمده است و نه در فرهنگ ما جایی دارد.
تهدید یا تقویت بنیان خانواده
وی درادامه اظهار می‌دارد: طرح بحث چند همسری در جامعه موجب نگرانی مادران و همچنین خانواده را با بحران هایی مواجه می کند که هزینه اجتماعی زیادی را به جامعه تحمیل می کند به نظر من برنامه‌های ما باید درجهت تحکیم بنیان خانواده و تقویت پیوند بین افراد باشد نه در جهت تهدید خانواده. گفتنی است فریده اولاد قباد، رئیس فراکسیون زنان مجلس نیز درخصوص این آگهی به خبرنگار «ایران» اعلام کرد که در حال پیگیری موضوع است و شدیداً به دنبال چرایی پخش این آگهی است.
حل مشکلات خانواده‌های چند همسری
در ادامه حجت‌الاسلام محمد عسگری مسئول واحد مشاوره مؤسسه وطن توحیدی حیات حسنی درباره انتشار آگهی کارگاه‌های آموزشی مهارت‌های ارتباطی خانوار‌های چند همسری می‌گوید: برگزاری چنین کارگاه‌های آموزشی با هدف اطلاع‌رسانی و تبلیغ مهارت‌های ارتباطی خانواده‌های چندهمسری به صورت رایگان برگزار می‌شود و در این کارگاه‌ها بیشتر پیرامون مسائل شرعی و احکام فقهی که تاکنون به آن پرداخته نشده است، اشاره و بحث می‌شود البته خیلی از افراد جامعه با این موضوع مخالف هستند و گارد می‌گیرند اما ما در جهت آشنایی و حل برخی از مشکلات خانواده‌های چندهمسری وظیفه داریم از بعد شرعی، انسانی این موضوع را برای این گروه از افراد در چنین کارگاه‌هایی بیان کرده تا افراد دارای تعدد زوجات به حقوق یکدیگر آشنا شوند.
اما یک پژوهشگر و مدرس اجتماعی در ادامه سخنان این مقام بیان می‌کند: در جامعه امروز آسیب‌های زیادی وجود داشته و در حالی که آسیب‌هایی چون خیانت و طلاق و در شرایط اقتصادی که زندگی‌های زیادی را درگیر آسیب کرده حتی بیان چنین مطلبی عغلط و اشتباه بوده و ترویج این فرهنگ کاملا متضاد با فرهنگ غالب بر جامعه ایرانی است.
عسگری در پاسخ به این سؤال که آیا این کار ترویج چندهمسری در جامعه نیست پاسخ می‌دهد: در این کارگاه، علاوه بر آموزش، در خصوص چالش‌ها و درگیری‌هایی که اینگونه از خانواده‌ها دارند، اقدامات آسیب شناسی نیز انجام می‌گیرد و صرفاً به دنبال ترویج نیستیم هرچند آموزش و تبلیغ تعدد زوجات در جامعه با مخالفت‌هایی مواجه است و عمده مخالفان هم از طیف‌های مختلفی مانند زنان فمنیست غربی و حتی زنان مذهبی هستند.
عدالت در بین زوجین یک شعار است
عسگری درپاسخ به این سؤال که با تعدد زوجات مردان چگونه می‌توانند عدالت را بین همسران برقرار کنند، می‌افزاید: در حال حاضر بیش از صدهزار خانواده در ایران چندهمسر دارند و خیلی از آنها با اختیار همسر دوم و سوم دچار مشکلاتی شدند که بیشتر به دلیل عدم آشنایی به مسائل حقوقی، زندگی شماری از آنها با گرفتاری‌ها و چالش‌های زیادی همراه بوده است و عمده‌ترین آنها هم بحث عدالت بوده، بنابراین در این کارگاه‌ها ما نیز به بحث عدالت در قالب کلاس‌های مشاوره‌ای
می‌پردازیم.
دکترروان‌شناس محمدرضا ایمانی در پاسخ به آمار ۱۰۰هزار خانواده چند همسری اظهار می‌کند: شاید این آنار،درست و به جا باشد اما باید به این موضوع نیز توجه شود که این جمعیت در بین تعداد خانوار جکل کشور بسیار ناچیز است مبحث عدالت در بین خانواده‌های چند همسری یک دروغ محض بوده چرا که این یک واکنش طبیعی بوده و مرد با توجه به شرایط و کیفیت روابط به یکی از زنان خود جذب و به همان نسبت از دیگری دور می‌شود.
واکنش منفی به برگزاری کلاس‌ها
عسگری درباره واکنش‌های مخالفین تشکیل خانواده‌های چندهمسری می‌افزاید: با توجه به فرهنگ جامعه ما خیلی از خانواده‌ها بویژه خانم‌ها نسبت به این موضوع واکنشی منفی دارند و آن را یک خیانت به حساب می‌آورند این در حالی است که با توجه به تمکن و توان مالی برخی از افراد جامعه نباید این حق را از آنان سلب کرد.
ایمانی در خصوص ترویج چنین فرهنگ غلطی در جامعه توضیح می‌دهد: بدون شک در صورتی که این ترویج چند همسری ادامه پیدا کند آسیب‌های زیادی به خانواده وارد کرده و خانواده‌ای که مادر خانواده تحقیر شده و دلشکسته شود بنیان خانواده از هم می‌پاشد و زن برای جبران خلاهای عاطفی و فشارهای روانی به خیانت روی می‌آورد که خیانت تنها یکی از آسیب‌های ناشی از این ترویج است.
مسئول واحد مشاوره مؤسسه وطن توحیدی حیات حسنی در ادامه می‌گوید: در این زمینه خیلی از این افراد به دلیل تبعات منفی و ترور شخصیتی از انجام ازدواج مجدد خودداری می‌کنند. البته نسخه تعدد زوجات برای همه مردان تجویز نمی‌شود بلکه برای گروهی است که در جامعه به لحاظ اقتصادی دارای توان مالی بالایی هستند و می‌توانند با اختیار زن دوم و سوم زندگی را به راحتی اداره کنند.
ایمانی ابراز می‌کند: اگر واقعا به دنبال علاج این واقعه هستیم بایستی شرایط ازدواج آسان را فراهم کرده و به جای اینکه برای مردان با تمکن مالی جواز ازدواج مجدد صادر کنند این افراد را به سمت کمک به جوانانی که مستعد ازدواج بوده اما شرایط مالی آن را ندارند ترغیب کنند.
معرفی مراجعان زن ومرد به یکدیگر
رابط هماهنگ کننده کارگاه چندهمسری در استان اصفهان نیز با بیان اینکه آخرین کارگاه مربوطه در مهرماه با حضور 25 نفر برگزار شده، به «ایران» می‌گوید: در مجموعه ما طلاب حوزه علمیه و دانشجویان با بررسی‌هایی که در شهرهای حاشیه‌ای در جنوب و شرق کشور داشتند متوجه شدند که آسیب‌هایی فرهنگی و امنیتی در حال وقوع است و زنان مطلقه و همسرفوتی‌های زیادی که امکان ازدواج ندارند برای برآورده کردن نیاز غریزی و عاطفی ارتباطات نامشروعی برقرار می‌کنند که معضلات غیر قابل کنترلی به دنبال دارد.
وی که نمی‌خواهد نامش فاش شود در ادامه می‌افزاید: ما در این مرکز هم مراجعان زن و هم مرد داریم و با بررسی وضعیت زندگی آنها افراد متقاضی را به یکدیگر معرفی می‌کنیم.