پسرم را دیر به بیمارستان رساندیم، فوت کرد
مریم اصغری
در آذرماه سال 95 با همت مسئولین کلنگ تزئین شدهای بر زمین کوبیده شد که نوید ساخت بیمارستانی 540 تختخوابی در شهرک شهید رجایی را میداد و آستان قدس رضوی نیز با اهدای زمینی به مساحت پنج هکتار، گامی در راستای این اقدام برداشته و شهرداری نیز قول صدور پروانه رایگان برای ساخت این بیمارستان را داد و محل اعتبارات لازم نیز تعیین شد.
در مراسم کلنگزنی و افتتاح پروژه این بیمارستان که با مصوبه رئیس جمهور به انجام رسید، تعدادی از مسئولین، دور هم جمع شدند تا با مژده ساخت این بیمارستان، نبض درمانی این منطقه را التیام بخشند. پس از گذشته چیزی قریب به دو سال و نیم با خبرهایی مواجه هستیم که تمام نویدها را زیر سوال میبرد و به همین علت، برای تهیه گزارش به محل بیمارستان رفتیم و به بازدید از محل و گفتگو با ساکنین پرداختیم.
*کمبودهای ما به چشم مسئولین نمیآید
به نزدیکی محل آدرسی که به ما دادند رسیدیم. از دور بنایی نیمه ساخته را دیدیم که به گمان ما، بیمارستان نیمه تمام با سردری با طرح سنتی بود اما وقتی به محل رسیدیم، متوجه شدیم که بنای نیمهساز، پروژه بزرگ حوزه علمیه است که ساخت آن همزمان با کلنگزنی بیمارستان شروع شدهاست. زمین بیمارستان در جوار همان پروژه، کاملا برهوت و بیشتر شبیه علفزار بود و با دیوار مجهز به درب نردهای محصور شده بود و حتی یک آجر هم جهت ساخت و ساز، درآن دیده نمیشد. در گوشه و کنار منطقه، به صحبت با مردم پرداختیم که غالبا از نبود بیمارستان در منطقه گلایه داشتند. یاوری میگفت: اینجا جاده سرخس است و تصادفات به مراتب بیشتر است. نزدیکترین بیمارستان به اینجا، بیمارستان امام زمان است که خیلی دور و در مرکز ترافیک قرار دارد. هاشم سلیمی میگفت: مردم این منطقه مستضعف هستند و به صرف پایین شهر بودن، به منطقه رسیدگی درستی نمیشود و کمبودهای ما به چشم مسئولین نمیآید. پیرزنی میگفت: شاید برای کسانی که ماشین شخصی دارند، مسافت مهم نباشد، اما برای ما که باید با اتوبوس تردد کنیم، کار سختی است. برای جراحی چشم به هاشمینژاد رفتم و رفت و آمد طولانی و زمانبر، واقعا برایم سخت بود. پسرم را چون دیر به بیمارستان رساندیم، فوت کرد. متوجهید؟ کنار خیابان ایستادم و به هر که گفتم حال پسرم بد است ما را نبرد! گلمحمد جلوی در بیمارستان فوت کرد!
برای پیگیری ماجرا به سراغ دکتر رحیمی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی رفتیم تا تحقیقات خود را در ارتباط با دلایل عدم ساخت بیمارستان کامل کنیم.
استاندارد یکونیم تخت بیمارستانی در ازای هر هزار نفر
رحیمی در پاسخ به سوالات ما گفت: در بحث علوم پزشکی، ما با مبحث نسبت مردم به تخت بیمارستانی مواجه هستیم. در بعضی کشورها این عدد به ازای هر هزار نفر، هشت تخت بیمارستانی است. نسبت تعیین شده در ایران، به ازای هر هزار نفر، یکونیم تخت بیمارستانی است و در حالی که این همه بیمارستان در مشهد به همت دکتر دارابی، دکتر بحرینی و دکتر مهرابی ساخته شدهاست، ما تازه به عدد یک و دو دهم رسیدهایم و هنوز از استاندارد تعریف شده عقب هستیم. برای مدت پنجاه سال در مشهد، تنها دو بیمارستان هزار تختخوابی وجود داشته، اما این تعداد برای زمانی که شهر دو میلیون نفر جمعیت داشت، کافی بود. تا قبل از روی کار آمدن تیم جدید و طرح تحول سلامت، هیچکدام از مسئولین و سیستمهای مدیریتی اعم از مدیریت ارشد دانشگاه، رئیس دانشگاه و هیات رئیسه دانشگاه، به این موضوع دقت نکردهبودند. در سال نود و دو و با شروع طرح تحول سلامت، تصمیم گرفته شد که به استاندارد کشوری یک و نیم هزارم برسیم و تقریبا با بقیه کشور همخوانی دلشتهباشیم.
حضور سی میلیون زائری که در طرح تخت بیمارستانی مشهد لحاظ نمیشوند
رحیمی اذعان داشت: مشهد در طول سال میزبان سی میلیون نفر زائر است. ما و دانشگاه اصفهان درمجموع و به لحاظ جمعیت تحت پوشش و امکانات استانی، تقریبا در یک شرایط هستیم. بودجه و طلب ما از بیمهها نسبت به دانشگاه اصفهان، تقریبا سی درصد بیشتر است و این نشان از حضور زائرین و استفاده آنها از خدمات درمانی میدهد. پس ما اگر میخواهیم استانداردها را رعایت کنیم، باید این سی میلیون نفر را نیز در نظر بگیریم.
توسعه بیمارستانی با حرکت به سمت حاشیه شهر
دکتر رحیمی ادامه داد: اگر یک مربع دوکیلومتر در دوکیلومتر را در نظر بگیرید و مرکز آن را روی تقیآباد بگذارید، بیش از ده بیمارستان مشهد مثل بیمارستانهای قائم، امام رضا، مهر، امید، ۵۵۰ ارتش، ثامنالائمه، شیخ، آریا، بنتالهدی و سینا همه در این مربع مرکزی قرار میگیرند و با اینکار، شهر را از نظر تخت بیمارستانی به دو دسته کم برخوردار و برخوردار تقسیم کردهایم و به نوعی به بخش متن و حاشیه تبدیل شدهاست.
شهر مشهد باید برای توسعه بیمارستانی به سمت حاشیهها حرکت کند. در جنوب و شمالغربی مشهد اینکار را انجام دادهایم، اما در شرق مشهد، بیمارستان دولتی مناسبی نداریم. در حال حاضر مردم مناطق شهرک شهید رجایی و شهرک شهید باهنر، برای رسیدن به بیمارستان باید حدود سی کیلومتر را طی کنند و با توجه به تراکم جمعیت، منطقه از نظر بیمارستانی و پزشکی توسعه نیافتهاست.
نیاز مبرم منطقه به بیمارستان
با در نظر گرفتن نیاز منطقه به بیمارستان، این موضوع از طرف دانشگاه علوم پزشکی در سفر استانی رئیس جمهور، مطرح شد و جزو مصوبات قرار گرفت و مراسم کلنگ زنی آن با آیین ویدئو کنفرانس برگزار شد و مقرر شد که ۵۰ درصد اعتبارات از محل وزارت بهداشت و درمان و ۵۰ درصد دیگر از وزارت مسکن و شهرسازی اختصاص داده شود. تا امروز این اعتبارات تخصیص داده نشدهاست و باید منتظر دریافت مطالبات وزارت بهداشت از چین و تبدیل آنها به خط اعتباری و برای دریافت از وزارت مسکن و شهرسازی، در انتظار تفکیک و فروش زمینهای جنوب شهر و اختصاص مبلغ حاصله برای ساخت و تجهیز بیمارستان باشیم.
او در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر سهم و جایگاه دانشگاه در ساخت و راهاندازی بیمارستان گفت: دانشگاه علوم پزشکی بودجهای ندارد که به این مورد تخصیص دادهشود و ساخت بیمارستان یک مسئله ملی است و سازمان بودجه باید یک ردیف پروژه جدید بنویسد. در همین راستا رئیس دانشگاه، پیگیر ساخت و راهاندازی بیمارستان بوده و در نامهای به وزیر، خواستار تعیین تکلیف وضعیت بیمارستان شدهاست و ابراز داشته که اگر قرار است دانشگاه هزینه کند، در ردیف اعتباری ما قرار دهید و به ما ابلاغ کنید. رحیمی ادامه داد: دکتر دارابی صراحتا به استاندار اعلام کردند، معاون من دکتر بحرینی، به شرط وجود اعتبارات، حاضر هستند تا قبل از پایان دولت بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی را تمام کنند. اما با توجه به فرمایش آقای نوبخت که چند وقت پیش اذعان داشتهاند دولت پروژه جدید شروع نخواهدکرد و اعتبارات ملی هم باید توسط هیات دولت تصویب شود، ما چه کاری میتوانیم انجام دهیم وقتی قرار نیست پروژه جدید شروع شود.
باید کم کاریهای خودمان را جبران کنیم
به سراغ دکتر نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی رفتیم. او در رابطه با راهکاری برای تسریع ساخت پروژه بیمارستان 540 تختخوابی و تامین اعتبارات اذعان داشت: در این موضوع ما باید کم کاریهای خودمان را جبران کنیم. کم کاری یعنی مسئولین محلی، استاندار و سایر دستگاهها، باید در ارتباط با این موضوع و تامین اعتبارات و ایجاد یک ردیف در ردیفهای ملی، اقدامات لازم را انجام دهند و ما نیز تلاش کنیم که این موضوع بتواند به نحو مناسب انجام شود.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ما در رابطه با امکان رایزنی با متولیان حوزه علمیه در جهت مشارکت در ساخت بیمارستان و با توجه به اهمیت این موضوع برای منطقه فوق، بیان کرد: هر سازمانی ماموریت و اعتبارات خاص خود را دارد. اعتبارات حوزههای علمیه متمرکز است و در کل کشور اعتباراتشان را صرف پروژههای خود میکنند. من معتقدم هرکدام ماموریت و اهمیت خاص خود را دارند.
پیشبرد نیازهای منطقه
در پایان، امیدواریم مشکلات مناطق کم برخوردار و مبحث درمان به عنوان یکی از اساسیترین نیازهای مردم در صدر جدول توجه مسئولین قرار گیرد و با توجه به اهمیت موضوع دستگاههای ذیریط مساعدت لازم را انجام دهند و با تامین اعتبارات لازم گام موثری در جهت پیشبرد نیازهای منطقه برداشته شود.