اورژانس قائم (عج) در کما
رائین امان الهی
در راهروی اورژانس قدم می‌زنم، به نگاه ملتمس مردم به ویژه زنان غمگین خیره می‌شوم. اینجا یک کلکسیون کامل بیماری و درد است. اینجا از قوم ترکمن گرفته تا بلوچ برای درمان مراجعه کرده‌اند. در همین حین آمبولانس پیرمردی را به تریاژ می‌آورد. مسئول تریاژ در محل نیست و کمی طول می‌کشد تا خودش را برساند. بعدا متوجه می‌شوم او یک پرستار است با سه وظیفه! مسئول واحد سرم، پرستار اورژانس و مسئول تریاژ. دلیل دیر رسیدنش حضور او در اتاق اورژانس بوده است. کمبود نیروی انسانی اینجا بی‌داد میکند.به بالای سر پیرمرد می‌رود، او را نه پدرجان، نه حاج‌آقا، بلکه با لفظ «بابا» صدا میکند. «بابا» زائر است. چشمانش می‌بیند اما واضح نه، گوش‌هایش می‌شنود اما کامل نه، مسئول تریاژ با حوصله و صبر به او رسیدگی میکند. بعد از انجام پروسه تشخیص او را به اتاق اورژانس منتقل می‌کنند. همراهش می‌روم و اولین چیزی که در این اتاق توجه‌ام را جلب میکند تعداد بالای بیماران است. «قائم» تقریبا بیشترین مراجعین شرق کشور را درمان میکند. «بابا» بیمار شانزدهم اورژانس است. به علت کمبود فضا وسط اتاق به او رسیدگی می‌شود! کمبود فضا اینجا بی‌داد میکند. آیا همین امر نیازمند فضای بزرگتر و بهتری نیست تا مراجعه کنندگان با سرعت و دقت بیشتری درمان شوند؟ یا فشار کاری از روی دوش پرسنل کمی برداشته شود؟ اگر از خیابان کوهسنگی گذر کرده باشید به احتمال زیاد ساختمان جدید اورژانس متمرکز بیمارستان قائم را دیده‌اید، ساختمانی با پتانسیل بالا در زمینه خدمت‌رسانی که به دلیل کمبود منابع انسانی و مالی هنوز قابلیت بهره‌برداری ندارد. برای پیگیری این مورد با مساعدت دکتر محمدرضا رحیمی، دیداری با رئیس و مسئول روابط عمومی بیمارستان قائم شکل گرفت. در مدت دیدار، باهم درباره ویژگی‌های کم نظیر این ساختمان و موانعی که بر سر راه افتتاحش قرار گرفته است صحبت کردیم.
کمبود پرسنل و تجهیزات 2 مشکل عمده
دکتر مصطفی داستانی، رئیس بیمارستان قائم در رابطه با اورژانس متمرکز بیمارستان می‌گوید: از سال 93 که من عهده‌دار بیمارستان قائم شده‌ام، یکی از مهمترین و اولین اهداف ما ایجاد اورژانس متمرکز در بیمارستان بود. بنا بر این تصمیم گرفتیم در فضایی که 19 تا 20 سال قبل برای ساختن اورژانس متمرکز بیمارستان قائم برنامه ریزی شده بود وبه دلیل بزرگ بودن پروژه و عدم تحویل اعتبارات کافی معوق در دست سازمان مسکن و شهرسازی قرار داشت، در ابتدای سال 97 با کمک معاونت محترم توسعه عملیات اورژانس متمرکز را با ظرفیت کافی نسبت به شرایط فعلی بیمارستان ایجاد کنیم. خوشبختانه این‌بار انجام کار به دانشگاه علوم پزشکی واگذار شد و با کمک معاونت محترم توسعه و نگاه ویژه ریاست محترم دانشگاه علوم پزشکی مشهد اورژانس 100 تخت خوابی به خوبی و با نقشه عالی و کم نقص ایجاد شد.
دکتر داستانی اضافه میکند: در خصوص عدم بهره بر‌داری از این ساختمان با 2 مشکل روبرو هستیم، کمبود پرسنل و تجهیزات. این اورژانس را نمیتوان با 15 یا 20 تخت راه‌اندازی کرد و بعدها در گذر زمان آن را تجهیز کنیم. اورژانس غیر قابل پیش بینی است و در لحظه ممکن است 40 بیمار وارد اورژانس شوند و باید امکانات کافی به تعداد تمام مراجعین به شکل کامل در دسترس باشد. حتی اگر بخواهیم اورژانس فعلی بیمارستان را تعطیل کنیم و کلیه امکانات را به اورژانش خیابان کوهسنگی منتقل کنیم بازهم تجهیزات کامل نمی‌شوند. حدود 100 تخت فلکسیبل برای اورژانس جدید مورد نیاز است. ما با امکانات و تجهیزات 50 سال قبل نمی‌توانیم این حجم زیاد از تقاضا را جواب‌گو باشیم، نیازمند این هستیم که ساختاررا گسترش دهیم تا بتوانیم پاسخ‌گوی مراجعه کنندگان باشیم.
تصمیم گیرندگان سیاسی کشور کمک کنند
رئیس بیمارستان قائم در مورد اینکه با وجود این مشکلات چه راهکارهایی برای بهبود شرایط وجود دارد توضیح می‌دهد: افتتاح این اورژانس تنها مربوط به دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیست، دانشگاه در رسالت اصلی خودش وظیفه آموزش و پژوهش را دارد. باید در قدم اول پرستار، تکنسین اتاق عمل، پزشک عمومی، متخصص و فوق تخصص در سطح عالی و در شان نام ایران تربیت کند. اینجاست که کمک عناصر سیاسی و تصمیم گیرندگان سیاسی کشور برای کمک به بیمارستان های دانشگاهی ضروری می‌شود. من از تمام عناصر سیاسی و تصمیم گیرنده که در مشهد هستند و به نوعی می‌توانند به سیستم کمک کنند، مثل آستان قدس رضوی به عنوان یک تشکیلات معتبر درخواست دارم که به دانشگاه کمک کنند. چه اشکالی دارد اگر استانداری از بودجه‌های ویژه به دانشگاه و بیمارستان کمک کند؟ چراکه کسانی که به مشهد سفر می‌کنند از خدمات بیمارستان قائم نیز استفاده می‌کنند.این‌ها زائرین امام رضا هستند و به بیمارستانی که مراجعه می‌کنند یا قائم خواهد بود یا امام‌رضا. حال اگر برای مشکل مغز و اعصاب، سکته‌مغزی یا… مراجعه کنند در شرق کشور تنها مرکزی که برای انجام این کار خواهد بود بیمارستان قائم است. ما میخواهیم این خدمت را با کیفیت هرچه تمام تر انجام دهیم، اما با تاکید می‌گویم اینکار بدون کمک دیگر نهادها انجام نمی‌شود.
15 میلیارد تومان اعتبار،150نفر نیروی انسانی
رحیمی، مدیر روابط عمومی دانشگاه‌های علوم پزشکی در خصوص میزان نیازمندی اعتبارات و نیروی انسانی توضیح می‌دهد: توسعه اورژانس متمرکز قائم، نیازمند رقم قابل توجه “15 میلیارد تومان” اعتبار برای خرید تجهیزات و حدود150نفر نیروی انسانی است.
نهادهای حاکمیتی ورود کنند
او همچنین درباره پیگیری در جهت رفع مشکلات مالی می‌افزاید: واقعیت این است که دیگر توان دولت تمام شده است! بخش خصوصی هم علاقه چندانی به سرمایه‌گذاری در این قسمت ندارد، چراکه تخت‌های اورژانس تخت‌های پرهزینه و کم درآمدی هستند. آن‌ها ترجیح می‌دهند بیشتر در قسمت جراحی‌های زیبایی و جاهایی مانند آن سرمایه‌گذاری کنند. لذا در این مورد باید نهادهای حاکمیتی ورود کنند که وظایف اجتماعی برایشان اولویت دارد. اما در این خصوص با آقای رزم حسینی،استاندار خراسان رضوی صحبت‌هایی انجام شده و ایشان قول مساعدت حداکثری را داده‌اند. در جلسه دو هفته پیش هم نامه‌های لازم ارسال شده‌اند و من امیدوارم بتوانیم از ظرفیت حضور ایشان استفاده لازم را بکنیم. اما بازهم از حضور نهادهای حکومتی غیر دولتی در زمینه توسعه اورژانس استقبال می‌کنیم.
تامین اجتماعی بزرگترین بدهکار دانشگاه
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در مورد مطالبات وصول نشده از تامین اجتماعی اظهار میکند: در حال حاضر این سازمان بزرگترین بدهکار به دانشگاه است که در خصوص دو راه‌کار وجود دارد. اول اینکه تامین اجتماعی بدهی خود را پرداخت که ما بتوانیم آن را در توسعه اورژانس بکار ببریم تا بتوانیم خدمات بهتری به مراجعین این سازمان ارائه کنیم، یا با احداث بیمارستان جدید به این چرخه کمک کند و بار درمانی بر دوش دانشگاه کم شود.
استانداردها رعایت شده است
مجید اعلمی، مسئول روابط عمومی بیمارستان قائم در مورد ویژگی‌های اورژانس متمرکز می‌گوید: ساختمان جدید، تنها اورژانس در کل کشور است که تمام بخش‌‌های آن در طبقه همکف قرار دارد. بنابراین زمانی که بیمار وارد اورژانس شود، نیازی نیست از برانکارد پایین بیاید و تمام رسیدگی‌ها مانند: سی‌تی‌اسکن، آزمایش، رادیولوژی و سونوگرافی و… در یک طبقه و با سریع‌ترین دست‌رسی انجام می‌شود.
او همچنین می‌افزاید: در ساخت این بنا تقریبا تمام استاندار‌های روز دنیا رعایت شده و کمترین میزان خطا در معماری این ساختمان وجود دارد. ما با بررسی اورژانس‌های کشور متوجه خطاهایی شدیم که تمام آن‌ها در این ساختمان رفع شده‌اند. رنگ‌آمیزی داخلی اورژانس هم با بهره‌گیری از علم روانشناسی به نوعی انجام شده که بیمار و همراهی با محیطی متفاوت از جاهای دیگر مواجه شوند و احساس آرامش را به آن‌ها منتقل کند.
یک پرستار، 8بیمار
امید رفیعی، کارشناس پرستاری و مسئول تریاژ قائم در باره مشکلات فعلی اورژانس می‌گوید: متاسفانه کمبود نیروی انسانی به عنوان یکی از مشکلات اساسی این مرکز به شمار می‌رود. استاندارد جهانی در مورد رسیدگی به بیمار می‌گوید هر پرستار باید 2 تخت را باید پوشش دهد، اما اینجا شب‌هایی داشتیم که هر پرستار تا هشت مریض را پوشش داده است. شب‌هایی بوده که پرستار برای رسیدگی به بیمار باید چند تخت را کنار می‌زد تا به بالین بیمار مورد نظر برسد. این یعنی زمانی که پرستار باید به دو مریض اختصاص دهد به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد و نتیجه آن نارضایتی بیمار و همراه است. در اورژانس جدید با نظر گرفتن 100 تخت برای بیماران، این مشکلات به راحتی حل می‌شود. اما متاسفانه به دلیل کمبود نیروی انسانی و تجهیزات هنوز نمی‌توانیم از آن‌جا استفاده کنیم.
همکاری، امید آخر
پس از صحبت با مسئولین بیمارستان قائم و اطلاع رسانی این موضوع، امیدوارم همکاری‌های چندجانبه هرچه سریع‌تر از طرف نهادها صورت گیرد و ما شاهد افتتاح اورژانس متمرکز جدید باشیم.
شرق کشور نیازمند این ساختمان است!